Petrol fiyatları Rus ekonomisini tehdit ediyor!

Dış politikada Kremlin’in Suriye hamlesi ile Rusya yeniden dünya siyaset sahnesinde aktif rol almaya başlarken, diğer yanda ekonomi cephesindeki gidişat “soru işaretleri” yaratmaya devam ediyor.

Ham petrol fiyatlarının 36 dolara düşmesi, Rus Ural petrolü varil fiyatının 35 doların da altında haftaya başlaması, analistlerin farklı “2016 senaryoları” yazmalarına neden oluyor.

RBTH’nin derlediğine göre, bazı analistler kritik noktada olan petrol fiyatları Rusya ekonomisinin resesyonda kalmaya devam edeceğine işaret ediyor. Diğer bazı analistler ise, 2016’da Rusya’nın resesyondan çıkabileceği tahmininde bulunuyor.

Aralık ayında petrol fiyatlarındaki çöküş analistleri iyimser ve kötümserler olarak iki kampa ayırırken, Rusya Finans Bakanı Anton Sulianov’un 2016’da belli bir süre için fiyatın 30 doların da altına inebileceği öngörüsü dikkat çekiyor.

Siluanov’a göre gelecek yıl petrol talep düşmeye devam edececeği için Rusya’nın “daha kötü tabloya” hazır olması gerekiyor.

Rus bakan, 2016 bütçesinin 50 dolar ortalama petrol fiyatı baz alınarak hazırlandığına ve makroekonomik göstergelerin iyiye gidiş için sinyal vermediğine işaret ediyor.

Farklı kurumların 2016’da Rusya’nın GSYİH’sine ilişkin tahminleri de farklı: Fitch yüzde 0.5, S&P yüzde 0.3, OPEC yüzde 0.3, büyüme öngörürken, Rusya Merkez bankası yüzde 2-3 arasında,  IMF ve Dünya Bankası ise yüzde 0.6 küçülme bekliyor.

Hükümet ortalama fiyat 40 doların altına kalırsa 2016’da yüzde 2-3 civarı bir küçülme ve yüzde 7 enflasyon bekliyor. Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina’ya göre bu senaryonun şansı  son dönemde yükseldi.

Rusya federal bütçe gelirlerinin ortalama yüzde 50’sini petrol ve gazdan sağlıyor.  Gelecek yıl bütçe açığının yüzde 3’e ulaşması bekleniyor.

Bank of America-Merrill Lynch raporunda ise, eğer petrol 35 dolara düşerse, Rusya’nın 2016 bütçe yükümlülüklerini yerine getirmek için doların karşılığının 94 ruble olarak hesaplanması gerektiğine vurgu yapıyor. Bu, rublenin yüzde 34 daha değer kaybetmesi demek.  

Merkez Bankası tahminlerine göre, fiyat 50 dolar olsa  bile, 2016’da ekonomi yüzde 0,5-1 civarında küçülmeye devam edecek. Bu senaryoda reel gelirlerde ve tüketimde artıya dönüşün 2018’den önce gerçekleşmeyeceği belirtiliyor. Ancak Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı daha iyimser.

Bakan Aleksey Ulyukayev, petrol fiyatlarındaki dalgalanmanın 2-3 çeyrek sonra duracağı görüşünde. Ulyukayev, “2016 yılı ortalarında yeni bir denge bulunması, petrol piyasasında arz ile talebin bir noktada buluşması muhtemel” diyor. Bakanlık 2016 için hala 50 dolar ortalama fiyat beklentisinde.

Bazı Batılı analistler de Rusya’nın 2016’da resesyondan çıkabileceğine dair “ihtiyatlı iyimserlik” taşıyor. Bloomberg anketine göre genel beklenti 55.5 dolar ortalama fiyat. 27 analistten sadece beşi ortalama fiyatın 50 doların altına ineceğini düşünüyor. Bu durumda 2016’nın Rusya ekonomisi için “çöküş mü yoksa çıkış mı” sinyali vereceğine dair “dumanlı hava” devam ediyor.