Tarihte 18 Ekim

1968 - Dünya Olimpiyat Komitesi, iki zenci atleti (Tommie Smith ve John Carlos) madalya töreni sırasında kara güç selamı verdikleri gerekçesiyle cezalandırdı.

Dünya Olimpiyat Komitesi, 1968 Meksiko Olimpiyatları'nda Tommie Smith ve John Carlos'u, madalya töreni sırasında 'kara güç' (Black Power) selamı verdikleri gerekçesiyle cezalandırdı.Meksiko 1968'deki bu madalya töreni, belki de olimpiyat tarihinin en unutulmaz töreniydi. İki siyah atlet, ABD marşı 'Star Spangled Banner' çalarken yumruklarını havaya kaldırmışlardı.

İkisi de ABD'liydi, ikisi de siyahlara uygulanan ayrımcılığın ortadan kalkmasını istiyordu. Kürsüdeki atletler, 200 metrede altın ve bronz madalya kazanan Tommie Smith ve John Carlos'tu. San Jose Devlet Üniversitesi'nden takım arkadaşıydılar.

Sosyolog arkadaşları Harry Edwards, bütün siyah ABD'li atletlere, ırkçılığı protesto etmek için olimpiyatları boykot etmelerini önermişti. Edwards'ın içinde olduğu İnsan Hakları Olimpiyat Projesi (OPHR), dünya çapında birçok atletten destek gördü, ancak toptan boykot etme projesi hayata geçmedi.

Ancak Edwards'ın sözlerinden etkilenen Smith ve Carlos, protestolarını madalya törenine sakladılar. ABD bayrağı yükselip,milli marşları çalmaya başladığında, iki atlet de gözlerini kapadı, başlarını öne eğdi ve siyah eldivenli yumruklarını havaya kaldırdı.

rnSimgeler

rnSmith daha sonra, havaya kaldırdığı siyah eldivenli sağ yumruğunun, ABD'deki kara gücü (Black Power) temsil ettiğini söyleyecekti. Carlos'un sol yumruğu da siyah ABD'nin birliğini. Smith'in boynundaki siyah atkı siyahların gururunu, ayakkabısız çıktığı kürsüde görünen siyah çorapları da ırkçı ABD'nin siyahlarının yoksulluğunun birer simgesiydi.

rnProtestoya karşı çıkanlar, olimpiyatlarda politikanın yerinin olmadığını ileri sürüyorlardı, ki Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin resmi belgelerinde bu protesto hala olimpiyatların politikaya alet edilişi olarak yer alıyor.

rnMuhafazakar ABD'liler eylemin militanca ve ABD'yi küçük düşürücü olduğunu söylerken eylemi destekleyenler iki adamın cesaretlerini kutluyordu.

rnİşin ilginç yanı, destekçilerin sayısı hiç de az değildi. Üstelik hepsi beyaz da değildi. Örneğin, protestonun gerçekleştiği kürsüde, 200 metre ikincisi olarak gümüş madalya alan Avustralyalı Peter Norman, aynı akşam bir OPHR kartı takarak bu rnprotestoya katıldı.

rn"Pis zenci"

rnOlimpiyatlar bittiğinde Tommie Smith'in ağzından şu cümleler dökülüyordu: "Beyaz atletlerle aynı takımda olmak çok kötü bir duygu. Pistte dünyanın en hızlı atleti Tommie Smith olabilirsiniz, ama soyunma odalarına indiğinizde 'pis bir zenci'den başka hiçbir şey değilsiniz."

rnSmith ve Carlos'un bugün olsa masum bir protesto olarak karşılanacak eylemleri, büyük infial yarattı. Derhal takımdan ve olimpiyat köyünden çıkarıldılar. Apar topar evlerine gönderildiler. ABD'ye döndüklerinde hem kendileri hem de aileleri sık rnsık ölümle tehdit edildi.

Smith de, Carlos da uzun süre lise takımlarını çalıştırdılar. 1998'de, protestolarının 30'uncu yıldönümü dolayısıyla, ikiliye rnbirer onur ödülü verildi.