Tarihte 26 Ekim
1961 - Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.
Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine
1961 ylılında kabulünü sağladı.
rnMeclis'te çoğunluğa sahip iktidar partisinin her istediğini
kontrolsüz yapabilme zihniyetini politikadan uzaklaştırmak için,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile verilen görevleri yapmak ve
yetkileri kullanmak üzere demokrasinin "emniyet supabı" olarak
görülen Anayasa Mahkemesini, Cemal Gürsel, 25 Nisan 1962 tarihinde
Ankara'da ilk defa yürürlüğe soktu. Kutsal Emanetler, Topkapı
Sarayı muhafaza depolarından ilk olarak, 31 Ağustos 1962 tarihinde
modern müzecilik anlayışına uygun bir şekilde Türk halkına ve
dünyaya sergilenmeye başlandı. Kendisinin direktifi ile "Diyanet
İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun" 22 Haziran
1965 de kabûl edilmiş ve Diyanet İşleri Başkanlığı'na yeni bir yapı
kazandırılmıştır.
rnABD ile SSCB arasındaki Küba Füze Krizinde, batı tarafında
Türkiye'nin komünizme karşı koruyuculuk görevini yürüttü.
Britanya kraliçesi II. Elizabeth ve ABD başkan yardımcısı Lyndon B.
Johnson'u konuk etti. Birleşik Krallık askeri uçaklarının Türk hava
sahasını Kuveyt'i tehdit eden Irak'a karşı kullanması için izin
çıkardı. Avrupalı liderlerle olan yakın diplomatik ilişkileri
sayesinde, Avrupa Birliği 1963 Ankara Anlaşması'nı ve bir yıl
sonrada Assosiye Üyelik konumuna Türkiye'nin ulaşmasını sağladı.
Kıbrıs'taki Türklere uygulanan mezalim ve katliamın devamı üzerine,
7 Ağustos 1964 tarihinde Türk Hava Kuvvetlerine bağlı savaş
uçakları Kıbrıs üzerinde ihtar uçuşu yaptı. Kıbrıs'ta Rumlar
saldırılarını ve katliamlarını artırınca, Başkomutan ve
Cumhurbaşkanı Cemal Gursel'in emriyle 8 Ağustos 1964 tarihinde
askeri hedefler bombalamaya başlandı. Kore Savaşı'ndan sonraki bu
ilk Türk askeri harekâtı, Sovyetler Birliği Başkanı Nikita
Kruşçef'in Başbakan'a mesaj göndererek itidal tavsiye etmesi
üzerine, 10 Ağustos 1964 tarihinde tamamlandı.
rnO günkü şartlarda, İstanbul ve Ankara radyolarının dinlenemediği
Doğu Anadolu'da daha sonra bütün Doğu Anadolu'ya hitap edecek olan
ilk radyo istasyonunun merkezi konumlu Erzurum'da kurulmasını
sağladı ve açılış konuşmasında "Aziz Doğulu vatandaşlar; Sizleri
yabancı radyoları dinlemekten kurtarmak için Erzurum'da bir radyo
istasyonu tesis ettik. Ve bugün neşriyata başlıyoruz. Yabancı
radyolardan çok defa fesat, fitne hatta zehir gelir. Erzurum
radyosu sizleri bu kötülüklerden koruyacak, kendi temiz
sözlerimizle milli meselelerimizi öğrenecek, güzel seslerimizle
şarkılarımızı dinleyeceğiz. Erzurum radyosu, doğu illeri ve
yurdumuz için mutlu olsun. Bu vesileyle, tüm doğulu vatandaşlarıma
sevgi ve saygı hislerimi ifade ederim.” ifadelerini kullandı. Daha
sonra Türkiye Radyo ve Televizyon Devlet Kurumu'nu başkent
Ankara'da organize ederek, televizyon hizmetlerinin yurda ilk kez
getirilmesini sağladı.
Türkiye tarihinde ilk kez planlı ekonomiye geçiş, Devlet Planlama
Teşkilatı ve Devlet İstatistik Enstitüsü kuruluşu, 5 yıllık
kalkınma planları, sendikalar, grev ve toplu sözleşme yasalarının
çıkarılması, Ortak Pazar üyeliği, SSCB ile iyi ilişkiler kurulması,
Kıbrıs'a garantör ülkeler tarafından müdahalesi, Cumhuriyet öncesi
Erzurum ve Doğu Anadolu'da işgalcilerle işbirlikçi, isyancı
azınlıklarca katledilen 250.000 sivil Türk halkının anıtsal temsili
konusunda ulusal ve tarihsel önderlik niteliğinde çalışmalar yaptı.
Millî İstihbarat Teşkilatı Kuruluşu yasası ve düzenlemesi, Millî
Güvenlik Kurulu'nun başlangıç ve geliştirilmesi, Türk ordusunun
modernizasyonu, İran, Pakistan ile birlikte bölgesel kalkınma
organizasyonunun kurulması, Avrupa ve Orta Asya memleketlerini
bağlayan mikrodalga radyo iletişim ağı kurulması, Güneydoğu
Anadolu'nun kalkınma ve geliştirilmesi planları, Basın Yayın Yüksek
okulunun ilk kuruluşu, Turizm Bakanlığı'nın kurulması da yine
kendisinin Türkiye Cumhuriyeti'ne olan katkılarıdır. Ayetullah
Humeyni ve Mustafa Barzani'ye Türkiye'ye sığınma izni ve korunma
verdi. Sinema ve görsel sanatlara duyduğu ilgi ve verdiği destek
ile ülkenin batıda turistik amaçlarla kitlelere tanıtılabilmesi
fikri, İngiliz yazar Eric Antler'in romanının Paris ve İstanbul'da
çekilen, Peter Ustinov'un oynadığı "Topkapı" isimli popüler filme
başarıyla uygulanması ile birleştirildi. Aynı bağlamda, Turizm'de
Türkiye'nin dış propagandasına yardım amacıyla, ABD başkanı John F.
Kennedy'nin en sevdiği kitaplardan olan Ian Fleming'in "Rusya'dan
Sevgilerle" (James Bond, From Russia with Love) romanının
İstanbul'da 1962-63 yıllarında filme çekilmesinde öncülük etti.
Cumhurbaşkanı onayına sunulan yasa tekliflerini bir kez daha
Meclis’te görüşülmek uzere geri gönderme uygulamasını 1963’de
başlattı. Milletvekili gazeteci Cihat Baban, Politika Galerisi
isimli kitabında Cemal Gürsel’in kendisine "Eğer Süleyman Demirel
Adalet Partisi'nin başına geçebilirse bütün dertleri hallederiz.
Aydın adam, yobazlığa yüz vermez. Benim gözüm de arkada kalmaz. O
başkan olsun diye ben çok çalışıyorum. Bir muvaffak olursam rahat
edeceğim.." dediğini iddia eder. Toplumda görme kaybı ve körlüğün
önlenmesi için hayır yardımı amacını güden uluslararası Lion's
kulübü’nün Türkiye'de hizmete girmesi (1963), Türkiye Radyo ve
Televizyon (TRT) Kurumu'nun başlangıcı (1964), ilk milli nüfus
kontrol planlama çalışmaları (1965), ülkede ilk bilgisayar
kullanımı, demir çelik üretimi gelişmesi (AET demir çelik birliği
doğrultusunda), petrol boru hattı inşası Cemal Gürsel’in idaresi
altında gerçekleşti.rn
Cumhurbaşkanı Celâl Bayar ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü
Erdelhun'a verilen hapis cezalarını affetti.
İlk Devlet Araştırma Kütüphanesi ve hükümete yol göstericilik
görevini yasayla verdiği Türkiye Bilimsel Teknik Araştırma Kurumunu
kurdu.
Ordunun binek otomobil ihtiyacını karşılamak amacı da güden, ilk
yerli ve seri üretimi hedefleyen Devrim Otomobili projesini
başlattı.
Devlet Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı görevlerini ve ilgili
masraflarını devletten maaş almadan, emekli asker maaşıyla
karşıladı.