Tarihte 8 Ekim
8 Ekim 1804 - Fransız Sömürgeciliğine isyan eden kölelerin
(Haiti Devrimi) lideri Jean-Jacques Dessalines, kendisini Haiti
İmparatoru I. James ilan etti.
Haiti Devrimi (1791–1804) Batı yarıküredeki en başarılı Afrikalı
köle ayaklanmasıdır. Devrim sonucunda Haiti siyahlar tarafından
yönetilen tarihteki ilk cumhuriyet olmuştur. Devrim sırasında
Haiti’nin adı Saint-Domingue idi ve bir Fransız kolonisiydi. Devrim
sürecinde Afrika kökenli halk kendisini Fransız egemenliğinden ve
köleliğin boyunduruğundan kurtarmıştır. Kölelik dönemi sırasında
yüzlerce köle isyanı olmuş olmasına rağmen bulunduğu ülkeyi tamamen
özgürleştiren tek başarılı isyan Haiti Devrimidir.
Haiti modern tarihte Afrika kökenli insanlar tarafından yönetilen
ilk cumhuriyettir. Fransız kolonisiyken doğrudan kendi kendi
yöneten bir cumhuriyet olmuştur. Koloni yönetiminin uyguladığı,
eğitimsiz çoğunluğu şiddet ve tehditlerle azınlık diktasının
yönetmesi anlayışının etkileri kalıcı olmuştur. Artık beyaz-siyah
ayrımı aşılmış, yeni bir yönetici sınıf oluşmuştur. Bu sınıf Afrika
kökenlidir, hatta bazılarının ataları Avrupa’dan göçen
çiftçilerdir. Bazıları eğitim görmüş, orduda askerlik yapmış, para
biriktirmiş ve arazi almıştır. Doğrudan Afrika’dan köle olarak
getirilen çoğunluk siyah Haitililerden daha açık tenli olan bu
melez sınıf, siyaset ve ekonomiyi egemenlikleri altına
alacaklardır. Tarihte önemli yeri olan Haiti Devriminin oluşmasını
çok karmaşık etkenler tetiklemiştir.