Jeotermal sektörü, destek bekliyor!

Türkiye Jeotermal Derneği Genel Başkanı Orhan Mertoğlu, elektrik üretimi ve ısıtma amaçlı jeotermal kaynak kulanımının artırılması gerektiğini belirterek, “Jeotermal elektrik kullanımında devlet teşviğinin kilovatsaat başına 10,5'ten 15 dolar sente yükseltilmesini, jeotermal ısınmada ise yatırımın yüzde 25’inin devlet tarafından hibe olarak verilmesini talep ediyoruz” dedi.

Türkiye'deki jeotermal kaynak potansiyelini AA muhabirine değerlendiren Mertoğlu, yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaşması ve dışa bağımlılığın azaltılmasında bu kaynağın önemine dikkati çekti.

Mertoğlu, jeotermal kaynakların elektrik enerjisi üretimi ve şehir ısıtma soğutma gibi amaçlar için kullanılmasının dışında, kimyasal madde üretimi, balık yetiştiriciliği, seracılık, kaplıca ve sağlık açısından da fayda sağladığını vurgulayarak, “Bu kaynak daha fazla değerlendirilmeli, jeotermal kaynak olarak bütün enerji pastasının yüzde 30’una kadar talibiz” diye konuştu.

"Mevcut teşvikler 2020'de bitiyor"

Devlet garantisi 10,5 sent üzerinden yapılan jeotermalden elektrik üretiminde alım süresinin 10 yıl olduğunu hatırlatan Mertoğlu, şöyle devam etti:

"Jeotermalde kaynak potansiyeli çok yüksek. Teknik potansiyelden ekonomik potansiyele geçişte teşvik unsurlarının önemi artıyor. Türkiye’nin daha fazla jeotermal kullanması için jeotermal elektrik kullanımında devlet teşviğinin kilovatsaat başına 10,5 dolar sentten 15 sente yükseltilmesini, jeotermal ısınmada ise yatırımın yüzde 25’inin devlet tarafından hibe olarak verilmesini talep ediyoruz. Çünkü, bir jeotermal santral için sahaya girecek olan şirketin arama yapması, santral kurması en erken 5 sene. Yatırımcı için bu alım garantisinin devamlılığı çok önemli, yeni yatırım ve yeni aramalar mevcut teşviklerin 2020’de bitecek olması nedeniyle yavaşladı. Şu anda hükümetin hemen 2020 yılında sona erecek olan jeotermal teşvikinin 10 yıl daha uzatılacağını ve alım garantisinin AB ülkelerinde olduğu gibi 20 yıl olacağını açıklaması lazım ki yatırımcılar saha arasınlar, bulsunlar ve yatırıma girsinler.”

 "Mesafe alındı ama potansiyelin gerisindeyiz"

Jeotermalde iyi yol katedildiğine ve 8 sene önce 15 megavat elektrikten şimdi 650 megavata geçildiğine değinen Mertoğlu, Türkiye’nin geçen yıl Avustralya’da yapılan dünya jeotermal kongresinde son beş yılda dünyada en büyük artışı sağlayan ülke olarak ilan edildiğini hatırlattı. Mertoğlu, yerli teknoloji geliştirme konusunda ilerlemeler görüldüğünü ama potansiyele göre geride olunduğunu vurguladı.

Mertoğlu, jeotermal elektrikte bin megavat hedefine 2023’te çok rahat ulaşılacağına, hatta teşviğin uzatılmasıyla hidrotermal olarak bilinen elektrik potansiyelinde 2 bin megavatın açığa çıkarılabileceğine işaret ederek, hidrotermalin dışında kızgın kuru kaya olarak adlandırılan yeni konsept ve yeni teknolojide ise teknik ekonomik potansiyelin 15 bin megavat yani üç tane büyük nükleer santrale eşit olduğunu kaydetti.

Deprem bölgesinde bulunan Türkiye’nin jeotermal santrallerin güvenliğinden şüphe duymaması gerektiğinin altını çizen Mertoğlu, jeotermal santrallerin nükleer santrallerden daha güvenli olduğunu savundu.

“Jeotermal ısı potansiyeli açığa çıkarılmalı”

Türkiye’nin jeotermal elektrik üretiminde dünyada ilk onda, ısıtma ve kaplıca maksatlı kullanımda ilk beşte olduğunu anımsatan Mertoğlu, “Şu anda yaklaşık 160 bin konut eşdeğeri jeotermalle ısınıyor. Jeotermal kaynağı ithal etmediğimiz için, kendi malımız olduğundan fiyatını kendimiz belirliyoruz. Teknik ekonomik uygunluk ile 1 milyon evin jeotermalle ısıtılması bir kısmının da soğutulması mümkün, bu bizim elektrik üretiminde kullandığımız doğalgaz alımını azaltmamız demek. Bu alanda teşviklerle yeni ısıtma projelerini hızlandırmamız lazım” değerlendirmesinde bulundu.

Mertoğlu, jeotermal ısı alanında yavaş ilerleme olduğuna değinerek, “Elektrikte büyüdük, geliştik ama ısıtmada 2000’li yıllardan sonra çok az yok katettik. Isıtma biraz arka planda kaldı, elektrik öne çıktı. Bu alanda Avrupa’da teşvik var ama bizde hiç bir teşvik yok, ısı teşviği uygulanmalı. Jeotermal ısıtmada da devletin teşvik vermesi lazım ve bu konuda idari ve hukuki düzenleme yapılması lazım ki doğalgaz daha az kullanılsın” diye konuştu.

Jeotermal soğutmanın henüz Türkiye’de başarılamadığına işaret eden Mertoğlu, “Bu alanda da hedef olmalı, 2016’da yaz aylarında klimalarda kullanılan elektriği azaltmada önemli. İzmir, Aydın, Denizli, Bursa gibi sıcaklığın yüksek olduğu yerler jeotermalin soğutma özelliğinden faydalanabilir” ifadesini kullandı.