Tamamlayıcı emeklilik sistemi hakkındaki detaylar kesinleşti!

OVP sonrası 12. Kalkınma Planı'nda yer alan tamamlayıcı emeklilik sisteminin kıdem tazminatını içerip içermediği, şu anda birçok kişi tarafından merak ediliyor. Yeni emeklilik sistemi hakkında ortaya çıkan 12 soru yanıt buldu.

Orta Vadeli Program sonrasında 12. Kalkınma Planı'na da dâhil edilen tamamlayıcı emeklilik sistemi, birçok kesim tarafından merak edilen bir dizi soruyu beraberinde getirdi. Bu sistem, kıdem tazminatını içerecek mi, hangi gruplar tamamlayıcı emeklilik sistemine dahil edilecek ve sistem nasıl işleyecek gibi soruların yanıtları bekleniyor.

Hürriyet yazarı Noyan Doğan, yeni emeklilik sistemi hakkındaki detayları paylaştı ve soruların yanıtlarını aşağıda sundu:

1- Tamamlayıcı emeklilik sistemi ile ne amaçlanıyor?

Tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışanların emeklilik döneminde ikinci bir gelir kaynağına sahip olmalarını sağlamak amacıyla ikinci bir emeklilik sistemi oluşturulmasını içeriyor. Bu sayede, emeklilik yaşına geldiklerinde çalışanlar, hem sosyal güvenlik sistemi aracılığıyla hem de tamamlayıcı emeklilik sistemi ile ek bir emeklilik geliri elde edecekler.

2- İkinci basamak emeklilik sistemi nedir?

Dünya genelinde emeklilik sistemleri üç farklı basamakta uygulanmaktadır. Birinci basamak, çalışanların devlet tarafından sunulan emeklilik sistemi olan ve SGK'ya prim ödemesi yaparak, belirli şartları yerine getirdiklerinde emekli olabildikleri bir sistemdir. İkinci basamak, çalışanların maaşlarından düzenli olarak kesilen ve işverenlerin katkı sağladığı özel emeklilik sistemidir. Bu sistemde birikimler fonlarda değerlendirilir. Üçüncü basamak ise kişilerin tamamen kendi tasarruflarıyla gelecekleri için birikim yapabildiği bir sistemdir.

Türkiye'de birinci basamak emeklilik sistemi olan SGK ve Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile üçüncü basamak emeklilik sistemi uygulanmaktadır. İkinci basamak ise Otomatik Katılım Sistemi ile kısmen hayata geçirilmiştir.

3- Otomatik Katılım Sistemi (OKS) ikinci basamak emeklilik sistemi değil mi?

Evet, ikinci basamak emeklilik sistemi olabilmesi için işveren katkısının bulunması ve çalışanların sistemden emeklilik için gerekli şartları yerine getirmeden çıkamaması gerekmektedir.

Otomatik Katılım Sistemi (OKS) 2017 yılından bu yana Türkiye'de uygulanmaktadır. Bu sistemde giriş zorunludur, yani işverenler tüm çalışanlarını otomatik olarak sisteme dahil etmek zorundadır, ancak çalışanlar istedikleri zaman sistemden çıkabilirler.

Önemli bir nokta da çalışanların maaşlarından sadece yüzde 3 kesinti yapılması ve işverenin hiçbir katkıda bulunmamasıdır. Devlet, çalışanın yapmış olduğu kesintilere yüzde 30 oranında bir katkı sağlamaktadır.

4- Tamamlayıcı emeklilik sistemi nasıl uygulanacak?

Otomatik katılım sistemi, tamamlayıcı emeklilik sistemine dönüşecek ve ikinci basamak emeklilik sistemi tam anlamıyla uygulanmaya başlayacak. Bu sistemde çalışanın maaşından yüzde 3 kesinti yapılacak ve işveren de belirli bir oranda katkıda bulunacak. Ayrıca devlet de çalışanın kesintilerine yüzde 30 oranında bir katkı sağlayacak.

5- Tamamlayıcı emeklilik tüm çalışanları mı kapsayacak?

Yeni tamamlayıcı emeklilik sistemi 4/A (işçi statüsünde çalışanlar) ve 4/C (memur statüsünde çalışanlar) kapsamında olanları hedeflemektedir. Ancak 4/B statüsünde, yani Bağ-Kur statüsünde olanlar bu sistemin kapsamına dahil edilmeyecektir.

6- İşveren ne kadar katkı yapacak?

İşveren katkısı henüz net değil ancak yüzde 2 oranında katkı yapması planlanıyor.

7- Bugünkü gibi çalışan istediği gibi sistemden çıkabilecek mi?

Hayır; tamamlayıcı emeklilikten çıkışlar zorlaştırılacak. Emeklilik için gerekli şart ve koşulları yerine getirenler sistemden çıkabilecek.

8- Otomatik katılım sistemi devam edecek mi?

Hayır; tamamlayıcı emeklilik sistemi başladığında otomatik katılım sistemi artık olmayacak.

9- Kıdem tazminatını da kapsayacak mı?

Kesinlikle; tamamlayıcı emeklilik ile kıdem tazminatı arasında herhangi bir ilişki bulunmayacak. Kıdem tazminatı ve tamamlayıcı emeklilik iki farklı konu olup birbirinden bağımsızdır.

10- Sistem nasıl işleyecek?

Kesinlikle, çalışanların maaşlarından yapılan kesintiler, işverenin katkısı ve devlet katkısı tamamlayıcı emeklilik hesaplarında birikecek. Bu birikimler emeklilik şirketleri tarafından değerlendirilecek.

Hangi yatırım araçlarına yatırım yapılacağına hem devlet hem de çalışan karar verecek. Çalışan, emeklilik için gerekli şartları sağladığında, devletin sunduğu sosyal güvenlik sistemi kapsamında emekli maaşı alırken, aynı zamanda tamamlayıcı emeklilik sisteminden ikinci bir emekli maaşı alabilecektir.

11- Emeklilik yaşında değişiklik olacak mı?

Şu anda otomatik katılım sistemi kullanılarak 56 yaşında emekli olunabilmektedir. Ancak bu, tamamlayıcı emeklilik sistemiyle ilgili ayrı bir husustur. İlerleyen dönemlerde tamamlayıcı emeklilik sisteminin ayrıntıları ve emeklilik yaşı konusundaki düzenlemeler belirlenebilir. Bu nedenle güncel mevzuata ve resmi açıklamalara dikkat etmek önemlidir.

12- Tamamlayıcı emeklilik ne zaman başlayacak?

2024 yılının ikinci yarısında uygulama geçilmesi planlanıyor.