ZOR, ÇOK ZOR BİR ASTIM KLİNİĞİ “ ABPA “

Allerjik bronkopulmoner aspergillozis (ABPA),astımda tedavisinde en zorlandığımız astım çeşididir.

Aspergillus Fumigatus bir mantar çeşidi,küflü,nemli yerlerde bulununuyor.Havada diğer mantar sporları arasında yoğunluğu %0.1-%22 arasındadır.

 Aspergillus akciğerde:

1-Allerjik astım.IgE aracılığı ile

2-ABPA.

3-Mantar topu,bilhassa eski veremlilerde.

4-Öldürücü zatürre.

5-Allerjik aspergillus sinüziti

6-Aşırı duyarlık zatürresi.

 Yapar.

Bizi ilgilendiren astımla olan alakası.

İlk ABPA ya 1986 yılında Çapa’da asistanken rastlamıştım.Sonra birkaç yılda bir tane,sonra yılda birtane,son yıllarda daha da sık rastlıyorum.Yani gitgide artıyor.

 Yapılan araştırmalarda tüm astımda oranı %1-2 dolayında.Kortizona bağımlı astımlılarda %10 kadar görülür.Havayoluyla kullanılan kortizon bu hastalığın gelişmesini engeller.Benim bulgularında buna yakın.Özelliği ise Amerika da bile hastanın şikayeti başladığından ortalama on yıl sonra gerçek tanı konuluyor.Bana gelen hastalarda da durum buna yakın.Bir tapu müdürü 40 yıldır farkında olmadan astım diye tedavi ediliyor.Ama ABPA olduğunu 4 yıl evvel bana ilk geldiğinde tesbit ediyorum.Türkiye de hastalığını bilmeden dolaşan binlerce ABPA lı olduğu kesin.

 Tedavisi en güç astım çeşidi.Ağır astımlılarda mutlaka bu etkeni araştırmak gerekli.Bilhassa sık sık kortizon kullanmak zorunda olan hastalarda.

 Total IgE nin bu hastalıkta önemi büyük.Bu hastalarda genellikle 1000 in üstündedir.Ayrıca kandada allerji hücresi olan eozinofiller, % 10 a kadar artmıştır.Bazen bu oranıda geçer.

 Erken tanı o kadar önemli ki,hasta ağır astıma on onbeş yılda ulaşıyor.Ama erken tanı ile hastayı ilerletmeden hatta bir miktar iyileştirerek rahat bir yaşam sağlayabiliyoruz.

 Sıklıkla akciğer filminde zatürre gibi belirti verir,Bu bronşların balgamla tıkanmasındandır.Bu hastalar bu nedenle hep zatürre ya da zatürre başlangıcı diye tedavi edilir.Hatalar zaten burda başlar.Ateş olmadan zatürre tanısı alanlar bu hastalık açısından incelenmelidir.

 Hastalıkta tanı koymak geçikince,bronş sisteminde büyük bronşlarda genişleme olur.Bu süreçte artık tren kaçmıştır.Tedavide zor bir sürece girilmiştir.Bu genişlemiş bronşlarda balgam çok katı halde kalır hasta balgamını çıkaramadığı için devamlı hastadır.Bu balgam çok koyu,çok yapışkan bazen pırıl pırıl kristal gibi,bazende bronşu şişe mantarı gibi tıkadığından hahverengi tıpa gibi çıkar. Luzumsuz yere zatürre tedavisi olur.Ayda bir iki kez hastanelik olur

Tedavide erken dönemde çok başarılı olabileceğimiz teknikler var.Ama ilerlemiş devreleri ömür boyu ağızdan kortizon ve kullandığımız bazı özel ilaçlar kullanmak zorundadır.Yoksa akciğerler çok kısa sürede iflas ederler.

 Bu arada benim dikkatimi çeken bu hastalarımın üçü antikacı ,ikisi halı dükkanı sahibi,Biri eski halı alıp satan,Biri maliyede arşivci ikisi belediye arşivinde çalışan,bir tapu müdürü gibi mesleklere sahiptiler.Aklıma gelen bunlar.Bu arada 5-6 çocuk,5-7 ev hanımı hatırlıyorum.