Akademide cinsel taciz tartışması

BBC Türkçe’nin haberine göre, akademi, üyelerinden birinin eşi hakkındaki cinsel taciz iddialarıyla çalkalanıyordu. Kriz bu üyenin yanısıra akademinin başkanı ve dört diğer üyesinin de istifasını getirdi.

2018 Edebiyat Nobeli’nin 2019 yılı ödülüyle birlikte gelecek yıl açıklanacağını bildiren akademi, erteleme kararının gerekçesi olarak ‘kamuoyunun güveninin yitirilmesi’ni gösterdi.

Daha önce İkinci Dünya Savaşı sırasında altı yıl Nobel ödülü verilememesi dışında, 1935 yılında da ödüle değer bir aday bulunamadığı bildirilmişti.

18 kadından suçlama

Tartışmaları başlatan olay geçtiğimiz kasım ayında yaşanmıştı. İsveç Akademisi’nin fonlarıyla kültürel bir proje yürüten Fransız fotoğrafçı Jean-Claude Arnault, 18 kadın tarafından cinsel taciz ve saldırıyla suçlamış, iddia edilen sadırıların önemli bir kısmının İsveç Akademisi’ne ait binalarda olduğu öne sürülmüştü. Arnault ise iddiaları reddediyordu.

Arnault’un eşi olan Akademi üyesi yazar Katarina Frostenson’un taciz iddiaları nedeniyle ödül komitesinden çıkarılması önerilmiş, ancak akademi bunu reddedince tartışma daha da büyümüştü.

Buna ek olarak çıkar çatışması tartışmaları ve Nobel adaylarının isimlerinin sızdırılması da komite içindeki ayrılıkları derinleştirdi.

Tartışmalar sonunda bir dizi istifa yaşanırken, istifa edenler arasında cinsel taciz skandalına eşinin adı karışan yazar Prostenson ile akademi başkanı Profesör Sara Danius da bulunuyor.

Komitede toplantı yeter sayısı yok

Şu anda komitede 11 üye kaldı. Bunlardan birisi olan Kerstin Ekman, akademi 1989’da Salman Rüştü’nün ‘Şeytan Ayetleri’kitabı hakkında yayınlanan ‘fetva’yı kınamayı reddettiğinden bu yana oy kullanmıyor.

Akademi yönetmeliğine göre yeni bir üye atanabilmesi için komitenin en az 12 üyeyle toplanması gerekiyor.

Üyeliğe gelen bir kişi bu görevi ‘ömür boyu’ sürdürüyor ve çalışmalara katılmayı reddedebilmekle birlikte istifa edemiyor.

Son olarak İsveç Kralı Karl Gustaf kuralları değiştirerek üyelerin istifasını mümkün kılacağını söyledi.