ALLERJİDE ÇAPRAZ REAKSİYON HAYATI KÖTÜ ETKİLER.

Allerji vücuda alınan yabancı proteinlere karşı vücudun geliştirdiği bir korunma mekanizmasıdır. Dışardan alınan bazı proteinleri vücut zararlı düşman olarak kabul ederek onu yok etmek ister. Bunun için bağışıklık hücrelerimizi devreye sokar. Bu proteinlere karşı spesifik IgE oluşturarak bu proteini allerji hücrelerine bağlar.Allerji hücresine spesifik IgE ile bağlanan allerjen  diğer allerji hücrelerini çekerek bu allerji hücrelerinin içindeki kimyasalları zararlının üzerine salgılatır. Bu kimyasal maddeler aynı zamanda vücuttaki mukozaları yakar ,zarar verir. Vücudu korumak için salgılanan bu vucudun yaptığı kimyasallar, allerjik hastalıkların nedenidir. Yani vücut kendi korumak için kendine zarar verir. Dışardan alınan allerjenlerin ortak özelliği protein yapısında olmasıdır.Veya ilaç allerjilerinde olduğu gibi vücut proteinleri ile birleşerek allerjik reaksiyona neden olan allerjenlerdir. 

 Alınan allerjen solunum yolu allerjeniyse (Evtozu akarı,hamamböceği,kedi,köpek, kuş,mantar sporu,polenler.) daha çok allerjik nezle ve allerjik astım nedenidir.Eğer besin allerjisiyse (inek sütü,yumurta,fındık,fıstık ve diğerleri.)daha çok karın ağrısı,ishal,kanlı ishal,deri kaşıntıları,ürtüker,egzama yapar.

 Çapraz reaksiyonlar ayrıca polen allerjilerinde de önemli rol oynar. Polen bitkileri erkek üreme organıdır. Taşınarak meyvelerin bitkilerin çoğalmasını sağlar. On mikron dolaylarında olduğundan havaya karışarak sıklıkla üst solunum yollarımızda alerjik reaksiyona neden olurlar. Rüzgârlı ve yağmurlu havalarda parçalanarak ufak parçacıklara bölünürler ve kilometrelerce uzağa rüzgârın etkisiyle gidebilirler. Çapları küçüldükçe solunum yollarımızın derinliklerine kadar kaçarlar. Solunum yollarımızın derinliklerine kaçtığında allerjisi olanlarda astım bronşiale meydana gelir. Bilhassa yağmurlu rüzgârlı havalardan sonra polen döneminde acillerin astım krizi ile gelen hastalarla dolup taştığını biliyoruz. Bu astım çeşidi son yıllarda belirlendi.Orjinal adı thunderstrom astım olan astımı ben yazılarımda ilk defa boran astım olarak Türkçe’de kullandım. Yani boran astımının isim babası sayılırım.. 

 Polen allerjisinde çapraz reaksiyon çok daha sık görülür.Çünkü ağaç poleni olsun, çayır poleni olsun, çim polene olsun, meyve poleni olsun hepsininde ortak proteinler var. Ve son yıllarda bulunan bir bilgi bir çim poleni olan Phleum Pratense (Çayır Kelp Kuyruğu)‘in birçok polenle çapraz reaksiyon gösterdiği bulundu. Bu aşı tedavide bir yarar sağlıyor. Türkiye’de bu çim poleni allerjisi çok sık. Huş ağacı alerjisinin bir özelliği var. Bu allerjisi olanlar sıklıkla meyvelere karşıda çapraz reaksiyon nedeniyle allerjik reaksiyon gösterir. Bu meyveler elma ,armut ,şeftali, kayısı ,kirazı sayabiliriz. Yani meyve alerjisi olanlarda ki oral alerji sendromu diyoruz meyve yedikleri gibi ağzına bir kamaşma ,karıncalaşma kaşıntı hissederler.Bazılarında boğazda gıcık,kaşıntı olur. bunlarda huş ağacı poleni alerjisi araştırmak gerekir. Bir özellik ise evlerde beslediğimiz yetiştirdiğiniz

  Atatürk çiçeği ve Benjamin çiçeğinin allerjik kişilerde lateks allerjisi gelişmesine neden olur. Lateks kauçuk ağacından elde edilen süt kıvamında bir maddedir.İçinde bol miktarda protein bulunur ve bir çok sanayi ürününde kullanılır bütün gün kullandığımız plastik eldivenlerden tıbbi malzemeye kadar bayanların temizlik malzemelerinden  otomobil lastiği ne kadar 40.000’e yakın sanayi ürününe katkı maddesi olarak kullanılır ve çok ciddi allerjik reaksiyona neden olur. Bu nedenle evlerde Benjamin çiçeği ve Atatürk çiçeği beslemek sağlık açısısından sakıncalıdır. Alerjik şahısların evlerinde bu çiçekleri bulundurmamasında yarar vardır. Kauçuk allerjisi yapan Benjamin ve Atatürk çiçekleri aynı zamanda tropik meyve alerjisi neden neden olur. Bu tropik meyve alerjileri ananas, kavun ,muz, kivi ve yeni Türkiye’de piyasaya çıkan bir çok yeni tropik meyvayı bu gruba alabiliriz. Yani tropik meyve allerjilerinde bizim kauçuk alerjisi araştırmamız gerekir.

  Kauçuk alerjisi son derece önemlidir.Ağır seyreden bir allerji türüdür.K allerjisi olan bir insan ameliyat esnasında kullanılan eldivenle anafilaksi geçirerek kaybedilebilir. Özellikle tıbbi girişim malzemelerinde ve sonda da bile kauçuk vardır. Bu nedenle tropik meyve alerjilerinde her zaman kauçuk alerjisi olup olmadığını göstermemiz gerekir. Kauçuk allerjisini deri tesislerinde gösterebiliriz. Ama deri testi yaparken bile anaflaksiye giren ölüm tehlikesi yaratan riskler oluşabiliyor. O nedenle mümkünse kanda Latekse karşı spesifik IgE ye bakmak çok daha basit ve emin bir yoldur. 

 Değerli okurlarım astımla ilgili birçok pratik bilgiye Facebook,Instagram ve YouTube kanalımdan ulaşabilirsiniz.

Doç.Dr.Fedai Barcan'ı takip etmek için