2018 Dünya Diyabet Günü ne Zaman? Hangi Gün?
Diyabet, ülkemizde çok sık görülüyor ve giderek artan, ciddi organ kayıplarına yol açan ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilen kronik bir hastalıktır.
Diyabetli bireylerin yaşam kaliteleri arttırılması, beslenme, egzersiz, tıbbi tedavi ve eğitimden oluşan dört temel faktörde mümkün olmaktadır.
Diyabet hastalığını önlemek, onu kontrol altına almanın ilk adımıdır. Ülkemizde önemli oranda hastalık yükü oluşturan bulaşıcı olmayan hastalıklar arasında diyabet ve komplikasyonları önemli bir yer tutmakta olup; müdahale edilmezse değişen yaşam tarzları sebebiyle bu yükün yakın gelecekte hızla artması beklenmektedir.
Yaşam tarzı değişiklikleri ile 2040 senesine kadar 160 milyon diyabetin geciktirebileceği veya önlenebileceği öngörülmektedir. Birçok ülkede sağlıksız beslenme ve fiziksel olarak aktif olmayan yaşam tarzı, çocuk ve gençlerde de tip 2 diyabet görülme riskini küresel halk sağlığı sorunu haline getirmektedir.
Küresel sağlık harcamalarının %12’si, yetişkin diyabetli bireyler için harcanmaktadır.
Diyabet hastalığı, vücudumuzda insülin hormonunun hiç üretilememesi veya vücudun ihtiyacını karşılayacak kadar üretilememesi, ya da üretilen insülinin yeterince etki gösterememesine bağlı olarak ortaya çıkar. Diyabet kronik bir hastalık olup hayat boyu tedavi gerektirir.
En basit teşhis bir damla kan ile yapılabilen açlık kan şekeri ölçümüdür.
Özellikle ailesinde diyabet öyküsü olan, hareketsiz yaşayan, sağlıksız beslenen ve vücut ağırlığı fazla olan kişiler diyabet hastalığı açısından risk grubunu oluşturmaktadır. Hastalığın belirtileri; çok sık idrara çıkma, ağırlık kaybı, halsizlik ve aşırı susama hissidir.
2015 senesinde 415 milyon yetişkin diyabetli sayısı 2040 senesinde 642 milyona çıkacağı tahmin edilmektedir. Buna göre 2040 senesinde her 10 yetişkinden biri diyabetli olacağı tahmin edilmektedir.
Diyabetli her iki kişiden biri tanı almadığı bilinmektedir. Bu durum kişileri sakatlık ve erken ölüme neden olan komplikasyonlara karşı elverişli hale getirmektedir. Diyabette tanının gecikmesi demek, tip 2 diyabetli bireylerin komplikasyonlardan en az biri ile karşılaşması anlamına gelir.
Birçok ülkede diyabet körlük, kalp damar hastalıkları, böbrek yetmezliği ve alt ekstremite(ayak-bacak) ampütasyonunun(kayıp) en önemli nedenidir. Optimal sağlığı sağlamak için diyabetin etkin yönetiminde en önemli nokta; diyabet komplikasyonlarının taranmasıdır.
Hastalıktan korunmak için; hareketimizi arttırmak, spor yapmak, sağlıklı beslenmek ve hastalığa dair belirtiler görüldüğünde sağlık kuruluşuna başvurmak gerekmektedir.
Dünyada olduğu gibi ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu hale gelen diyabetin önlenmesi ve kontrolü için Bakanlığımızca “Türkiye Diyabet Programı” yapılmaktadır.
Bu kapsamda diyabet hakkında farkındalığın arttırılması ve öneminin vurgulanması için her sene olduğu gibi bu sene de 14 Kasım Diyabet Günü etkinlikleri İlimizde Uluslararası Diyabet Federasyonunun belirlediği slogan “Diyabette Gözler” ile, tema olarak ise diyabetin erken tanısı için taramanın önemi ve erken tanı ile komplikasyon risklerini azaltmaktır.