Açık hava müzesi: Safranbolu

UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan ve “en iyi korunan 20
kent” arasında bulunan Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden
kalma tarihi eserleriyle açık hava müzesi unvanıyla anılan
Karabük’ün Safranbolu ilçesi, tarihi dokusunu koruyarak geleceğe
aktarıyor.

Türkiye’den UNESCO Dünya Miras Kalıcı Listesi’nde yer alan
alanlar içerisinde “Safranbolu Şehri” adıyla bulunan kent ölçeğinde
tek yer oma özelliği taşıyan Safranbolu, Osmanlı kent kültürünün
İstanbul dışında en büyük yaşamsal imgesinin olduğu yer olarak da
öne çıkıyor.

“Osmanlı’nın parmak izi”, “korumanın başkenti”, “kendini koruyan
kent” ve “açık hava müzesi” unvanlarıyla anılan tarihi ilçe, adını
da bölgede yetişen “safran” çiçeğinden alıyor.

Kazasker Cinci Hoca, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa, Köprülü Mehmet
Paşa, Kaptan-ı Derya Salih Paşa gibi isimlerin Osmanlı Sarayı ile
yakın ilişkiler kurulmasını sağlamasıyla, ilçede birçok ihtişamlı
yapılar inşa edildi.

İlçede Kazasker Cinci Hoca tarafından yaptırılan Cinci Hanı ve
Hamamı, İzzet Mehmet Paşa tarafından yaptırılan cami ve Saat
Kulesi, Köprülü Mehmet Paşa, Mehmet Ağa, Muslubeyoğlu Hacı Hüseyin
Hüsnü Efendi camileri, İncekaya Su Kemeri, Eski Hükümet Konağı,
çeşmeler, arastalar ve köprüler, yıllardır hizmet verirken, yerli
ve yabancı turistlerinde ilgisini çekiyor.

3000 yıllık geçmiş

Tarihte Paflagonya olarak adlandırılan bölgede bulunan tarihi
Safranbolu’nun bilinen geçmişi Milattan Önce 3000 yıllarına kadar
gidiyor. Hititler, Firigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler,
Helenistik Krallıklar, Romalılar, Selçuklular, Çabanoğulları,
Candaroğulları ve Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği süren bölge,
tarih boyunca çeşitli uygarlıklar arasında el değiştirdiği gibi
Türklerle Bizanslılar, Türk beylikleri ile Osmanlılar arasında da
el değiştirmişti.

Safranbolu Kalesi’nin bugünkü Kent Tarihi Müzesi’nin bulunduğu
tepe ise Türklerin kesin egemenliğine Selçuklu Sultanı II.
Kılıçarslan’ın oğlu Melik Muhiddin Mesut tarafından 1196 yılında
geçtiği biliniyor.

Ziyaretçi sayısı her yıl artıyor

Osmanlı kent kültürünün en önemli yerlerinin başında gelen
Safranbolu, geçen yıl 1 milyon 260 bin yerli ve yabancı turist
ağırladı.

Dünyanın 80 ülkesinden ziyaretçi ağırlayan tarihi ilçe en çok
ziyaretçiyi; Çin, Tayvan, Kore, Japonya gibi Uzak Doğu ülkelerinden
ağırlıyor.

Safranbolu bu yılın ilk 8 ayında 220 bin yerli ve yabancı
konaklamalı turist ağırlarken, ilçeyi 27 bin Çinli, 21 bin Tayvanlı
turist ziyaret etti. Safranbolu 8 ayda; Çin, Tayvan, Japonya,
Malezya, Amerika, Güney Kore, İtalya, Suudi Arabistan, Almanya ve
Tayland başta olmak üzere 76 ülkeden misafir ağırlarken, ilçeyi ilk
8 ayda günü birlik 900 bin kişi ziyaret etti.

Kent üzerine araştırmalar yapan ve kitapları bulunan araştırmacı
yazar Aytekin Kuş, ilçenin kent ölçeğinde UNESCO Dünya Miras
Listesi’nde bulunan tek yer olduğunu söyledi.

Kuş, dünya markası olmasının kente birçok kazanım getirdiğini,
Safranbolu’nun dünya çapında tanınan, yurt içinden ve yurt dışından
konukların gelebildiği, gezdiği ve Osmanlı-Türk yaşamının en güzel
ayrıntılarıyla gözlemlediği bir yer olduğunu belirtti.

Aytekin Kuş, "Bir şehrin bütün varlıkları başka ülkelere başka
medeniyetlere ait olsa da toprağın son sahibi olarak bizlere emanet
edilmiştir. O nedenle Safranbolu’ya geldiğinizde daha önceki
dönemlere ilişkin 24’e yakın tümülüs, mezar alınlıkları
görebilirsiniz. Roma ve Bizans dönemine ilişki kaya mezarları ve
diğer yapıları görebilirsiniz. Yakın zaman içerisinde de yine
Türkleri buraya gelmeden önce var olan bazı yapılar var. Bunların
bir tanesi Gazi Süleyman Paşa diye isimlendirdiğimiz Eski Cami onu
bir kiliseden dönüştüğü söylenegelir. Yine Bizans dönemine ait
Ayestefenos Kilisesi var. Diğerlerin hepsi Osmanlı kültürüne
ilişkin eserler. Bu nedenle bir açık hava müzesi olarak
Safranbolu’yu söyleyebiliriz. Özelikle 16, 17, 18, 19 ve 20. yüz
yılı burada görebilirsiniz" diye konuştu