Bakan Akar, kitabının telif gelirlerini TSK Mehmetçik Vakfı’na hediye etti

Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, “Genelde biz
askerlerimizi asker olarak düşünürüz. Elinde silah, verilmiş olduğu
görev dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti Devletini korumak, vatanını
müdafaa etmek tarzında bir algı içerisindeyizdir. Ama Hulusi Akar
paşamızın bir başka yönü de mevcut, yapmış olduğu üst dereceli
askerlik vazifeleri arasında; askeri tarih ve askeri bilimle de
meşgul olmuş, çok önemli bir araştırma yaparak mühim bir çalışmanın
altına imza atmıştır” dedi.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Türk Tarih Kurumu (TTK)
tarafından yayımlanan ‘Harbord Askeri Heyeti Raporu’ adlı kitabın
tanıtım toplantısı TTK Başkanı Prof. Dr. Refik Turan tarafından
gerçekleştirildi.

Milli Savunma Bakanı Hulus Akar’ın Türkçe ve İngilizce
yayımlanan ‘Harbord Askeri Heyeti Raporu’ kitabının tanıtım
toplantısında konuşan Turan, “Türk Tarih Kurumu olarak birinci
görevimiz, Türk ve Türkiye tarihiyle ilgili çeşitli eserleri basım
haline getirmek, basmak, kamuoyuyla paylaşmak. Malum olduğu üzere
yakın dönem bazı konular, Türk tarihini sıcak şekilde
ilgilendirmektedir. Türk kamuoyu tarihinden kaçmamakta, biz
kurumlar olarak da buna mukabele etme mecburiyetinde
hissetmişizdir. Bunu da devamlı yerine getirmeye çalışıyoruz.
Malumunuz Ermeni, Pontus meselesi ve Türkiye’yi ilgilendiren; Batı,
Güney, Doğu Akdeniz ve adalarla ilgili çeşitli meselelerimiz var.
Elimizde 100 yıllık bir meseleyi gün yüzüne çıkaran bir kitabımız
var. Bu şu anda Milli Savunma Bakanlığımızı da yapan Dr. Hulusi
Akar’a ait bir kitabımız. Bu kitabımız; ‘Harbord Askeri Heyeti
Raporu’ adını taşıyor. Hulusi Akar Paşamız, yıllarca Türk ordusuna
hizmet etmiş, en üst komutanlıklarda bulunmuş, Genel Kurmay
Başkanlığı yapmış bir askeri üst görevlimiz. Genelde biz
askerlerimizi asker olarak düşünürüz. Elinde silah, verilmiş olduğu
görev dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti Devletini korumak, vatanını
müdafaa etmek tarzında bir algı içerisindeyizdir. Ama Hulusi Akar
paşamızın bir başka yönü de mevcut, yapmış olduğu üst dereceli
askerlik vazifeleri arasında; askeri tarih ve askeri bilimle de
meşgul olmuş, çok önemli bir araştırma yaparak mühim bir çalışmanın
altına imza atmıştır” ifadelerini kullandı.

Turan, Türk Tarih Kurumu ve Genelkurmaya bağlı ATASE’nin bastığı
kitabın telif gelirlerini Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Türk
Silahlı Kuvvetleri Mehmetçik Vakfı’na hediye ettiğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri Subayı General James Harbord’un
Anadolu’ya geliş hikayesinin anlatıldığı bölüm üzerinde
açıklamalarda bulunan Turan, “Eser, 1919’da meydana gelen çok mühim
olayları günümüze aktaran bir eser. Tabii ki bütünüyle değil.
General Harbord’un yaptığı çalışmaları ele alıyor eser. James
Harbord, ülkesi tarafından Anadolu’da görevlendirilen,
çalışmalarının merkezine Ermeni meselesini ele alan bir asker.
Belirli bölgelerde çok geniş bir saha çalışması yapmış. Esasında
geldiği amaç, Ermeni yanlısı bir amaç olarak başlıyor. Ermenilerin
bölgede yeniden haklarını ortaya çıkarmak ve geleceğe yönelik
onlara destek olma amaçlı bir görevlendirme ama bambaşka sonuçlarla
ayrılıyor. Yaptığı çalışmalarda; Mustafa Kemal Paşa’nın gayretleri
ve görüşmesi, İstiklal Savaşı’nın ikinci adamı Kazım Karabekir
Paşa’nın gayretleriyle bambaşka bir şekilde bilgilendiriliyor.
Raporunu da Amerikan yetkililerine götürüyor. Eser birinci derecede
bunu konu alıyor. İkinci derece önemi de o dönemde başlayan Türk
İstiklal Savaşı harekatının yakın şahidinin dilinden ortaya
çıkarılması. Eseri, büyük gayretleriyle Paşa’mız ortaya çıkardı.
Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Zafer Toprak nezdinde
hazırladığı bir tez. Ama sadece doktora tezi olarak kalmadı eser,
2005’te vermiş olduğu bu doktora tezinde Hulusi Paşa, çeşitli
dönemlerde çalışmasına devam etti ve eklemeler yaptı. Basıldıktan
sonra Paşa’mızın bir güzelliği de oldu. Eserden çıkan telif
gelirlerini de Türk Silahlı Kuvvetleri Mehmetçik Vakfı’na hediye
etti. Eser anlaşmalı olarak hem Türk Tarih Kurumu’nda hem de
Genelkurmaya bağlı çalışan ATASE’de basıldı” şeklinde konuştu.

Kitabın 3 bölümden oluştuğunu sözlerine ekleyen Turan, Milli
Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın 2005 yılında tamamladığı doktora
tezinin Ermeni meselesine de ışık tutacağını vurguladı. Turan,
“Eser 3 bölümden oluşuyor. 1’inci bölüm o zaman ki Türk-Amerikan
ilişkilerinin bir özeti. 2’nci kısım General Harbord’un
görevlendirmeyle ilgili çeşitli yazışmalar ve sahaya inişi. 3’üncü
bölümde de bizzat raporlar mevcut. Eserin içerisinde Mustafa Kemal
Paşa’nın, Sivas Kongresi’nden sonra oluşan Anadolu ve Rumeli
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin birleştirilmesinden ve yeni doğan
devlet mekanizmasının temelini oluşturan hususu bir muhtıra
şeklinde Harbord’a verilmiş. Tabii çok erken bir dönemde bu rapora
girdiği için biz tarihçiler açısından çok önem taşıyor. Bir başka
önemli hususta Doğu zaferinin kahramanı olan Kazım Karabekir
Paşa’nın da Ermenileri merkeze alarak yaptığı hazırlık ve rapor
var. O da Harbord’a verilmiş, arkasında da Harbord’un
değerlendirmeleriyle bu eserde incelendiği şekilde Ermeni
tezlerinin hiç söylendiği şekilde olmadığı yer alıyor” diye
konuştu.