Bu belirti omicron olanlarda yok! İşte omicron mu delta mı ayırt etmenin yolu...


2019 yılının son aylarında Çin’in Wuhan şehrinde çok sayıda kişinin pnömoni (zatürre) sebebiyle hayatını kaybetmesiyle başlayan pandemi, 2. yılını geride bırakırken hala dünya genelinde milyonların hayatını etkilemeye devam etmektedir. Pandeminin nedeni olan yeni tip koronavirüs ise çeşitli değişikliklere uğrayarak toplum içerisinde varlığını sürdürmektedir.

Yeni Tip Koronavirüs Nedir, İnsanda Nasıl Hastalık Yapar?

Pandeminin başından bu yana farklı ülkelerdeki bilim insanları, yeni tip koronavirüs ile ilgili çalışmalar yapmış ve bu çalışmalardan elde edilen bilgileri dünyanın geri kalanıyla paylaşmıştır. Oldukça geniş bir virüs ailesi olan koronavirüsler, daha önceki yıllarda şiddetli akut solunum yetmezliği sendromu (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS) ve Orta Doğu solunum sendromu (Middle East Respiratory Syndrome, MERS) olarak bilinen iki büyük salgına neden olmuştur. Yeni tip koronavirüs olarak adlandırılan SARS-CoV-2 virüsü de iki yıldır devam eden COVID-19 pandemisine neden olmuştur.

SARS-COV-2 NASIL HASTALIK YAPAR?
SARS-CoV-2 virüsü, insanlarda hücrelere girerek enfeksiyon hastalığı oluşturur. Yeni tip koronavirüs, insan hücrelerine girmek için normalde kan basıncının düzenlenmesinden sorumlu olan Anjiyotensin Dönüştürücü Enzim-2 (Angiotensin Converting Enzyme-2, ACE-2)’nin reseptörlerine bağlanır. Bu reseptörler aracılığıyla hücreye giren virüs, hücre içindeki yapıları, proteinleri kullanarak kendi genetik materyalini çoğaltmaya, kendi sayısını artırmaya çalışır. Bu sırada vücuda yabancı bir patojenin girdiğini algılayan bağışıklık sistemi de virüsü yok etmek üzerine devreye girer. Bağışıklık sisteminin oluşturduğu bu yanıt da hastalarda inflamasyon (iltihaplanma) belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olur.

COVID-19 BELİRTİLERİ NELER?
Yeni tip koronavirüs ile enfekte olan kişilerin bazıları hastalığı hiç semptom göstermeden (asemptomatik) veya oldukça hafif semptomlarla atlatır. Ancak bazı kişilerde enfeksiyon daha ağır seyreder ve hastaların hayatını tehdit edecek ölçüde ciddi belirtiler ortaya çıkabilir.

Hastalarda görülen COVID-19 belirtileri şu şekildedir:

Öksürük,
Ateş,
Yorgunluk,
Nefes darlığı,
Solunum güçlüğü,
Kas ve eklem ağrıları,
Baş ağrısı,
Titreme ,
Boğaz ağrısı,
Burun akıntısı,
Mide bulantısı,
Kusma,
Ciltte döküntü,
İshal,
Gözlerde kızarıklık, sulanma.
Koronavirüs Varyantı Ne Demek?
Koronavirüsler, uzun yıllardır var olduğu bilinen bir virüs ailesidir. Bu aileden olan virüsler zaman içerisinde değişerek farklı hastalık tablolarına neden olabilir. Bu duruma örnek olarak koronavirüs ailesinden olan üç farklı virüs türünün SARS, MERS, COVID-19 gibi salgınlara neden olması verilebilir. COVID-19 pandemisine yol açan SARS-CoV-2 virüsü de zaman içerisinde değişerek farklı alt türleri yani varyantları oluşturabilir.

YENİ VARYANT NASIL OLUŞUR?
Virüsler, çoğalmak için canlı bir hücreye girmek zorundadır. Dış ortamda sadece kendi başlarına çoğalamazlar. İnsan hücrelerine giren SARS-CoV-2 burada kendine ait genetik materyali, yani DNA’ya benzer bir molekül olan RNA’yı, hücredeki proteinleri kullanarak çoğaltır. Genetik materyalin eşlenerek çoğaltılması sırasında RNA’da mutasyon olarak adlandırılan bazı değişimler meydana gelebilir. RNA’da meydana gelen bu rastgele değişimler bazen virüste herhangi bir değişime yol açmazken bazen de virüsün yayılma potansiyelini, öldürücülüğünü artırıp azaltabilir. Yeni tip koronavirüs ilk tespit edildiğinden bu yana binlerce hatta milyonlarca farklı mutasyon geçirmiştir. Ancak bu mutasyonların hepsi virüsün karakteristik özelliklerinde bir değişime yol açmamıştır. Toplumda bilinen Alfa, Delta, Omicron gibi varyantlar; virüsün bulaşıcılık, öldürücülük gibi özellikelrinde değişim meydana getirdiği için önem taşımaktadır.