Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan AB'ye aşı tepkisi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Küresel Sağlık Zirvesi’ne bir video mesaj gönderdi.

Avrupa Birliği (AB), üye ülkeler ve Avrupa Parlamentosu (AP), "Covid seyahat sertifikası" konusunda anlaşmaya varmasıyla ilgili eleştiriler sürüyor. 1 Temmmuz itibariyle yürürlüğe girecek düzenlemeye göre Rus ve Çin aşısı olanlarla ilgili karar üye ülkelerin inisiyatifine bırakıldı. Tartışılan düzenlemeye itiraz eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, ayrımcılık eleştirisinde bulundu.

“Uluslararası seyahatler ve turizmin önü gerekli sağlık ve hijyen şartları sağlanarak açılmalıdır"

“Salgınlara karşı alınacak kontrol tedbirleri koordineli ve orantılı olmalı, sağlık ve ekonomi arasındaki hassas dengeyi gözetmeli ve Dünya Sağlık Örgütü’nün merkezi konumunu pekiştirmelidir” diyen Erdoğan, “Bu bağlamda, aşılanmış ve aşılanmamış olanlar arasında yeni duvarlar örülmesine ve yeni tür bir ayrımcılığa yol açılmamalıdır. Dünya Sağlık Örgütü’ne üye herhangi bir ülkenin, bu Örgüt’ün onayladığı bir aşıyı kabul etmemesinin izahı yoktur. Uluslararası seyahatler ve turizmin önü gerekli sağlık ve hijyen şartları sağlanarak açılmalıdır. Küresel sağlık sisteminin güçlendirilmesinin yolu, Dünya Sağlık Örgütü’nün merkezi rolünün tahkim edilmesinden geçiyor. Bu amaçla yürütülen reform sürecine biz de destek veriyoruz” diye konuştu.

Erdoğan, “G-20 Dönem Başkanı İtalya’ya ve Avrupa Birliği Komisyonu’na bu toplantıyı düzenledikleri için teşekkür ediyorum. Zirvemizin başarılı geçmesini, ülkelerimiz için ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Bugün kabul edeceğimiz Roma Bildirgesi’nin hazırlanmasına katkı veren, destek olan herkese şükranlarımı sunuyorum” diyerek sözlerine başladı.

“Elimizdeki imkanları vatandaşlarımızla beraber kardeş ülkeler için de seferber ettik”

Erdoğan, “Koronavirüs salgını, dünyada en büyük mutluluğun sağlık olduğunu bizlere bir kez daha hatırlatmıştır. Türkiye olarak, bu anlayışla salgının ilk günlerinden itibaren elimizdeki imkanları vatandaşlarımızla beraber dost ve kardeş ülkeler için de seferber ettik. Temel sağlık ekipmanları ve araçlarının hızlı bir şekilde geliştirilmesi, üretilmesi ve dağıtılmasını sağladık. 158 ülke ve 12 uluslararası kuruluşa yerli solunum cihazları da dâhil, muhtelif kalemde tıbbi cihaz ve ekipmanı gönderdik. Gelişmekte olan bazı ülkelerin üretim kapasitelerini güçlendirmek için kişisel koruyucu malzeme üretilmesine yönelik eğitim programları düzenledik. Dezavantajlı grupların ihtiyaçlarına özel önem verdik. Ülkemizde misafir ettiğimiz 4 milyon sığınmacının sağlık hizmetlerine erişimini kesintisiz sürdürdük” diye konuştu.

“27 milyondan fazla aşılama gerçekleştirdik”

Bugün itibariyle 12 milyonu ikinci doz olmak üzere, toplam 27 milyondan fazla aşılama gerçekleştirildiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yerli aşı üretim çalışmalarımızı da devam ettiriyoruz. Öte yandan aşıya erişim konusunda küresel ölçekte ciddi adaletsizlikler yaşandığını görüyoruz. Dünya genelinde şimdiye kadar tatbik edilen aşıların yüzde 80’i, yüksek veya üst orta gelirli ülkelerce kullanıldı. Gelişmiş ülkelerde nüfusun çoğunluğu en az bir doz aşılanmışken, Sahraaltı Afrika’da bu oran yüzde 1’i dahi bulmadı. Benzer vahim tablolar dünyanın 100’e yakın ülkesinde de yaşanıyor” şeklinde konuştu.

Erdoğan, “Türkiye olarak, bugüne kadar elimizdeki aşıları diğer ülkelerle paylaşmaya gayret ettik. Yerli aşımızı, hazır olur olmaz, vatandaşlarımızla beraber inşallah tüm insanlığın istifadesine sunacağız. Çok taraflı finansal kuruluşların ve girişimlerin aşıya adil erişim konusundaki çabalarını destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

“Bilim Kurulumuz ilk vakanın tespitinden yaklaşık iki ay önce faaliyete geçmiştir”

Bulaşıcı hastalıkların yayılmasının engellemesi için hızlı tespit, erken uyarı ve yakın bilgi paylaşımının önemli olduğunu kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Salgın, ülkemizde henüz vaka görülmeden yakın takip altına alınmış, Bilim Kurulumuz ilk vakanın tespitinden yaklaşık iki ay önce faaliyete geçmiştir. Milli operasyon merkezlerimiz arasında bir koordinasyon mekanizması tesis edilmesi, tahliyeler ve acil tıbbi ihtiyaçlar gibi çalışmaların eşgüdümü bakımından faydalı olacaktır. G20 ülkeleri arasında ‘iyi uygulamalar veri bankası’ kurulması gelecekteki krizlere karşı önlem alınmasını kolaylaştıracaktır. G-20 platformu olarak hayata geçirdiğimiz borç ödemelerinin ertelenmesi girişimi de salgının küresel bir borç krizine dönüşmesine mani olmuştur” dedi.

“Sağlık, bir ayrıcalık değil herkes için bir haktır”

Erdoğan konuşmasının devamında, “Son 1,5 yılda yaşadıklarımız bizlere uluslararası sistemde görülen aksaklıkları gidermek ve daha adil bir düzen inşa etmek bakımından çok güçlü bir ders vermiştir. Sağlık, bir ayrıcalık değil, herkes için bir haktır. Evlatlarımıza daha adil, daha yaşanabilir, daha müreffeh bir dünya bırakmak, hepimizin ortak görevidir. Türkiye olarak böyle bir dünyanın tesisi için çalışmayı sürdüreceğiz. Bu düşüncelerle sözlerime son verirken Zirvemizin başarılı geçmesini diliyor, sizleri bir kez daha saygıyla selamlıyorum” ifadelerini kullandı.

AB üyesi bir ülke hangi aşıları kabul edeceğine kendisi karar verecek
AB üyesi ülkeler Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanan Pfizer-BioNTech, Moderna, Oxford-AstraZeneca ve Johnson & Johnson aşılarını kabul edecekler. Bunun dışındaki aşılarda ise inisiyatif üye devletlere bırakıldı. Ülkeler, hangi aşıları kabul edeceğine kendisi karar verecek. Örneğin Rus Sputnik V aşısı olan Macaristan vatandaşları, Hollanda tarafından kabul edilmeyecek. Ama komşu ülke Belçika, Rus aşısı yaptıranlara da Covid seyahat sertifikası aracılığıyla kapıları açacağını açıkladı. Üye devletler, isterlerse tek doz aşı yaptırmış ancak ikinci doz için bekleyen kişilerin serbestçe seyahat etmesine de izin verecek.