Enflasyon rakamları ne kadar? Piyasaların beklentisi neydi?
Türkiye İstatistik Kurumu, Şubat ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜFE, Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 0,81 arttı. TÜFE, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 10,13 olarak gerçekleşti. Bu rakam son 5 yılın en yüksek enflasyon verisi olarak kayıtlara geçti.
Enflasyondaki iki aylık artış memur ve memur emeklilerinin zammını sildi. Bağ-Kur ve SSK emeklilerinin zammının da üçte ikisini götürdü.
TÜFE'deki artış daha yılın ilk ayında yüzde 2.46 olurken, Şubat'taki yüzde 0.81'lik artışla enflasyon yılın ilk iki ayında yüzde 3.29'a ulaştı. Böylece Ocak ayında yüzde 3 zam alan yaklaşık 5 milyon memur ve memur emeklisinin aldığı zam, enflasyon karşısında eridi.
9 MİLYON SSK VE BAĞ-KUR EMEKLİSİ DE ÜZGÜN
Enflasyondaki yüksek artış sadece memur ve emeklilerini değil; SSK ve Bağ-Kur emeklilerini de üzdü. Ocak ayında bir önceki 6 ayda gerçekleşen enflasyon kadar zam alan yaklaşık 9 milyon emekli zammının da yaklaşık üçte ikisi enflasyon ile erimiş oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklileri, Ocak ayında aldıkları yüzde 4.73'lük zammın yüzde 3.29'luk bölümünü enflasyon yutmuş oldu.
Enflasyon şubatta yüzde çift haneye çıktı
KAYBIMIZ 102 LİRA
Kamu-Sen Başkanı İsmail Koncuk, "Ocak ayında yüzde 3 zam aldık. Örneğin 3 bin lira maaş alan bir memur, 90 lira zam almıştı. İki ayda hem zammı hem de eski maaşından 11.7 lirayı kaybetmiş oldu.
Çünkü 2 aylık enflasyon, aldığımız yüzde 3'lük zammın 0.29 puan üzerine çıktı. 3 bin lira maaş alan bir memurun toplam enflasyon kaybı 101.7 lira oldu.
Kaldı ki bu ortalama enflasyona göre böyle. Mutfak, barınma, sağlık, eğitim, ulaştırma, haberleşme gibi temel harcamalardaki enflasyona göre bu hesap yapıldığında kayıp daha da artıyor" dedi.
Koncuk, memurun kaybının enflasyonla sınırlı olmadığını belirterek, Mart ayından itibaren yüzde 15'lik vergi diliminden yüzde 20'lik dilime geçileceğine dikkat çekti. Koncuk, "2015 toplu sözleşmesinde ortaya koyduğumuz endişelerin hepsi gerçek oluyor. Mart'ta da yüzde 20'lik vergi dilimine girecekler. Birileri çıkıp enflasyon kaybını Temmuz'da telafi edeceğiz, demesin. Vergi dilimleri böyle kaldığı sürece Temmuz ayında artı enflasyon kadar zam verilse bile memurlarımız rahatlamayacak. Maliye Bakanlığı, 2017 yılı vergi dilim üst sınırını 12 bin 600 liradan sadece 400 liralık artışla 13 bin liraya çıkardı. Maliye Bakanı Naci Ağbal, artık kamu çalışanlarının gelirlerini reel olarak artırıcı bir vergi dilimi sistemini gündemine almalıdır" dedi.
TOKTAY: ARTIŞ SÜRPRİZ DEĞİL
XTB Menkul Değerler Araştırma Müdürü Arzu Toktay: "TÜİK tarafından bugün açıklanan verilere göre tüketici enflasyonu Şubat ayında yüzde 0,81 oranında yükseldi. Böylece yıllık enflasyon uzun bir süreden sonra ilk defa çift haneye çıkarak yüzde 10,31 seviyesinde gerçekleşti. Enflasyonda görülen yükseliş piyasa beklentisinin üzerinde ancak, artışın sürpriz olmadığını söyleyebiliriz. Verinin detaylarına baktığımızda, gıda enflasyonunun yine başrolde olduğunu görüyoruz. Aylık bazda yüzde 7,27 oranında artan gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarını yüzde 6,93 ile sağlık sektörü takip etti. Aylık bazda fiyat düşüşü görülen tek grup ise giyim ve ayakkabı oldu.
Tüketici enflasyonunda görülen artışta sağlık sektörü, tütün ürünleri ve ulaşım zamları etkili olmaya devam ediyor. Ancak, TÜFE artış hızının ivme kazanması, büyük ölçüde döviz kurunda yaşanan yükselişten kaynaklanıyor ve yılın ilk yarısında kendini hissettirmeye devam edebilir. Öte yanda, talep düşük kalmaya devam ediyor ve bu durum enflasyondaki yükselişi az da olsa sınırlıyor. Yeni yıla yükseliş eğilimini koruyarak başlayan TÜFE’nin yanı sıra üretici enflasyonu da artan enerji maliyetlerinden olumsuz yönde etkileniyor. ÜFE’de yıllık bazda görülen yüzde15,36 oranındaki yükseliş maliyetlerde artışın sürdüğünü gösteriyor ve bu durum önümüzdeki aylarda tüketiciye de yansıyabilir.
Enflasyon verisi ardından Türk Lirası’nın değer kaybettiğini gözlemledik. Ancak, Dolar/TL paritesinde yükselişin bir diğer sebebi de küresel piyasalardaki gelişmeler olmaya devam ediyor. FED’in Mart ayında faiz artırabileceği beklentisinin vadeli piyasalarda yüzde 60’ın üzerinde bir ihtimal olarak fiyatlanması, TL gibi gelişmekte olan ülke para birimlerinde değer kaybına yol açıyor. Öte yanda, bugün konuşacak olan FED Başkanı Janet Yellen’ın net ifadelerden kaçınması durumunda Dolar Endeksi’nde (DXY) düzeltme görebiliriz. Böyle bir senaryoda Dolar/TL paritesi 3,73 – 3,70 desteklerine geri çekilebilir. Gün içerisinde ise 3,75 seviyesi oldukça önemli. Bu seviyenin kırılması 3,80 direncine kadar yükselişi destekleyebilir ve görünümü TL adına bir miktar daha negatife çevirebilir."
Enflasyon şubatta yüzde çift haneye çıktı
ÇİFT HANEYE ERKEN ULAŞILDI
Işık FX Başanalisti Gizmen Nalbantlı: "Şubat ayı enflasyonu % 10.13 ile Nisan 2012’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Mart ayında beklediğim çift haneye erken ulaştık. Aylık bazda % 0.81’lik rakamın Şubat ayı için çok ciddi olduğunu söyleyebilirim. Şubat ayı tarihsel ortalaması %0.5 civarı. Çekirdek enflasyonda ise lehte baz etkisine rağmen %7.74’ten %8.56’ya bir yükseliş görüyoruz. Kur geçişkenliğinin çekirdek tarafta da etkili olduğunu görüyoruz.
Enflasyondaki yükselişin ulaştırma ve sağlık grubundan kaynaklandığı görülüyor. Gıda enflasyonundaki yükseliş ise son 4 ayın en düşüğünde. Ancak yıllık bazda gıda enflasyonu yükselmeye devam ediyor. Alkollü ve tütün grubu ise yıllık bazda %21.72 artış ile dikkat çekiyor. Son dönemde muayene ücretlerine ve ilaç fiyatlarına yapılan zamların etkisini görüyoruz. Ulaştırma tarafında ise benzin fiyatlarındaki artış etkili olmaya devam ediyor. Yılbaşında ayarlanan yeni sepet kur geçişkenliğinden daha çok etkileniyor. Özellikle ulaştırma grubu burada önemli bir etkiye sahip.
Üretici fiyatlarına baktığımızda ise % 15.36 ile 2011 yılından bu yana en yüksek rakamı görüyoruz. Kurdaki yükseliş ile birlikte girdi maliyetlerinin artması fiyatlara yansıyor. Enflasyonu yükseltirken tüketimi baskılıyor. Giyim ve ayakkabı grubundaki düşüşten bunu görebiliyoruz.
Genel olarak enflasyondaki yukarı yönlü baskının devam ettiğini ve Mart- Nisan aylarında %11’e doğru yükselişin devam edebileceğini düşünüyorum.
Merkez Bankası’nın 16 Mart’ta yapacağı toplantı burada büyük önem taşıyor. FED’in Mart ayında faiz artış ihtimalleri %90 seviyesinde. Çok büyük ihtimal FED Mart ayında faiz artıracak. Toplantı tarihi ise 15 Mart. FED kararından 1 gün sonra Merkez Bankası’nın hem doların güçlenmesi hem de enflasyondaki yükselişi düşünerek ek sıkılaştırmaya gitmesi gerekiyor. Ancak bunu nasıl yapacağı önemli. Negatif reel faiz veren ülke olmamız TL’deki kırılganlığın temel sebebi. Merkez Bankası’nın politika faizinde artırım yapması gerektiğini düşünüyorum.
Kur tarafına baktığımızda ise enflasyon verisi sonrası yukarı hareketin devam ettiğini görüyoruz. 3.73 seviyesinin üzerinde günlük kapanışlar yukarı hareketin devam etmesini sağlayabilir. 3.69-3.70 bölgesi kısa vadede önemli destek olarak takip edilebilir. 3.73’ün üzerinde göreceğimiz kapanışlar bizi 3.75 ve 3.7750 seviyelerine kadar götürebilir."