EYT' de konuşulan 6 formül! Finlandiya modeli mi uygulanacak?
FİNLANDİYA MODELİ
Son günlerde çokça konuşulan, hatta kimi uzmanların ‘bu iyi bir
formül’ dediği Finlandiya gibi Avrupa ülkelerinde uygulanan modele
de değineyim. Model; her yıl emekli aylıklarından belli oranda
indirim yapılarak yaşa takılanlara emeklilik hakkı verilmesi
üzerine kurgulu. Bu uygulamayı Finlandiya yapmış. Ancak
Finlandiya’da bu şekilde emekli olanların sonradan emekli
maaşlarında iyileştirme yapılmış, maaşlar yükseltilmiş hem de ciddi
yükseltilmiş. Bugün ise Avrupa ülkelerinin neredeyse tamamında
emeklilik yaşı 65’lerde, bazı ülkelerde bunun da
üzerinde. Avrupa’daki emeklilik modellerinin çoğunda özel
emeklilik veya mesleki emeklilik sistemleri var. Yani bizdeki gibi
sadece sosyal güvenlik sisteminin verdiği emekli aylığı üzerine
kurgulu bir model yok. Daha açık bir anlatımla, emekli
aylıklarından belli oranda indirime gidilerek, EYT’lilerin sorunu
çözülmeye çalışılırsa bu hem işe yaramaz hem de ileride düşük maaş
sorununu doğurur.