Hipertansiyonu tanıyın

17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü. Dünya Hipertansiyon Birliği bu yılın temasını “Kan Basıncınızı Bilin” olarak belirledi. Pek çok kişinin kan basıncının yüksek olduğunun farkında olmadığı hipertansiyon hastalığı ülkemizde 15 milyon kişinin yaşamını etkiliyor. Yani hipertansiyonu olan her 2 kişiden biri hastalığının farkında değil. Yüksek tansiyonu kontrol altına almak için önce farkına varmak gerektiğini söyleyen Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tekin Akpolat “Kan basıncının kontrol altına alınabilmesi için kan basıncının kaç olduğu bilinmelidir. Evinizde tansiyon aleti yoksa bir komşu ziyaretinde tanıdıklarınız tansiyon ölçüyorsa bir yakınmanız yoksa bile tansiyonunuzu ölçtürmenizde yarar vardır. Önemli olan tansiyonunuzu başkasının değil kendinizin ölçmesidir. Böyle daha doğru bir sonuç olacaktır.” dedi.

Prof. Dr Tekin Akpolat hipertansiyonla ilgili merak edilenleri şöyle anlattı:

Hipertansiyon tedavi edilebilir bir hastalıktır

Hipertansiyon hastaları evde kendi kendine kimsenin yardımına ihtiyacı olmadan kan basıncını ölçebilir. Evde yapılan kan basıncı takibi sayesinde hastanın kan basıncının kontrol altına alınması kolaylaşır. Hipertansiyon tedavisinde son 10-15 yıldaki en önemli gelişme hastaların doğru ölçen ve fiyatı makul bir kan basıncı ölçüm aletine kolaylıkla sahip olabilmeleridir.  

Peki ideal kan basıncı ölçüm sıklığı nedir?

Doğru ölçmenin yanı sıra kan basıncının hangi sıklıkta ölçülmesi gerektiğinin bilinmesi de önemlidir. Sık ölçersek hem kendimizi hem de etrafımızdakileri bunaltır, gereksiz strese neden oluruz. Az ölçersek kan basıncımızın kontrol altında olup olmadığından emin olamayız. Kan basıncı ölçme sıklığını belli kurallara bağlamak pratik olmayabilir. Amaç doktora fikir verecek ve hastada gerginlik yaratmayacak sayı ve sıklık olmalıdır. Kan basıncı her hastada farklıdır. Hatta aynı hastada bile zaman zaman değişkenlik gösterebilir. Evde kan basıncı takibinde amaç kan basıncını kontrol altında tutmaktır. Evde hedef kan basıncı büyük tansiyon için 135, küçük tansiyon için 85 mmHg’nın altıdır (Bir sağlık merkezinde yapılan ölçümlerde hedef kan basıncı 140/90 mmHg’nın altıdır). Burada bahsedilen tek ölçümde/her ölçümde 135/85 değildir, çok sayıda ölçümün ortalamasıdır.  

Önemli olan genel seyri

Kan basıncı bir kere yüksek ölçüldü diye tedavi değişikliğine, paniklemeye gerek yoktur önemli olan kan basıncının genel seyridir. Kan basıncı ölçme sıklığınız ortalama kan basıncı değerine bağlıdır. Kan basıncınız kontrol altında ise az, tedaviniz düzenleniyorsa sık ölçüm yapmak gerekir. Kan basıncınız kontrol altında olsa bile kan basıncınızı ölçmeyi bırakmamalısınız. Kontrolde olan kan basıncınız yükselmeye başlarsa daha sık kan basıncı ölçmeniz gerekir. Doktora gitmeden önce çok sayıda ölçüm yapmak (1-2 gün bile olsa) yararlı olabilir. Belirtisi olmayan birçok hasta “Benim şikayetim yok” diyerek kan basıncını ölçtürmez. Halbuki tedaviden en çok yarar görecekler erken tanı alanlardır. Bu hastalarda hipertansiyona bağlı hasar oluşmamış veya hafiftir, hasar olmuşsa bile geri döndürülebilir.