KEDİLER ve ASTIMLILAR
Kedilerin en büyük allerji kaynağı deri döküntüleri,salyaları, idrarlarıdır.
Son yıllarda hızla artan evde kedi besleme nedeniyle kedi allerjileri katlanarak artmakta, bundan 30 yıl evvel astımlılarda %1 kadar kedi allerjisine rastlıyorken,bugün allerji bulduklarımızda benim serimde %25 lere ulaştı.
Bu nedenle bulunduğumuz coğrafi bölgede kedi allerjileri polen allerjilerini bile geçmiş durumda.
Allerjik astımlı hastalarda % 90 evtozu akarı, %25 kedi,%10 kadar da polen allerjisine rastlıyoruz.Tekbaşına kedi oldukça nadir.Genellikle ya evtozuna ya da polene eşlik ediyor.Bu da gösteriyorki allerjik astımı olanlar evde kedi beslediğinde yakın zamanda kedi allerjisini de edinecekler.Tedavileri daha zor duruma gelecek.
Son yıllarda ufak bebekleri evde bulunan kedi ve köpeğin allerji gelişmesini engellediği konusunda bazı yayınlar çıktı.Fakat merak edenlerin kaynaklardan okuyabileceği gibi, evde kedi köpek beslenen bebeklerde allerji gelişme ihtimali aşırı yükselmektedir.Evde beslenen evciller allerji konusunda değilde yararlı bakterileri bebeklere bulaştırarak,mikroplara karşı bağışıklığı arttırma ihtimali daha fazladır.
Kedi allerjenleri elbiselere yapışarak seyahat eder.Güney Amerika’da tatil yapılan adalarda kedi yaşamamasına rağmen otellerde bol miktarda kedi allerjeni bulunmuştur.Turistlerin bu adalara allerjen taşıdığı tesbit edilmiştir.Yine bir bilimsel çalışmada bir sınıfta ne kadar fazla kedi besleyen öğrenci varsa sınıfta kedi allerjeni o kadar fazla bulunur.Evde kedi beslemeyen çocukların kedi allerjenlerini sınıflarından aldığı düşünülmektedir.
Tıpta farklı görüşler vardır.Evlerinde kedi besleyen çocuklarda eğer kediye bir yaşından evvel temas etmişlerse kedi allerjisi gelişse bile allerjik hastalık daha az gelişmektedir.Bir yaşından sonra kedi teması olanlarda allerji gelişirse allerjik hastalık daha sık gelişmektedir.Doğumdan itibaren evde dörtten fazla kedi varsa alleji gelişse bile allerjik hastalık daha nadirdir.Ev içindeki yoğun kedi allerjenleri hastalarda aşı tedavisinde olduğu gibi tolerans gelişmesine neden olmaktadır.Bu hastalarda esas problem kedili evden birkaç ay ayrıldıktan sonra yeniden kedi beslenen eve geri döndüklerinde aniden allerjik şikayetler başlamaktadır.
Kedi,hamam böceği ve evtozu akarı allerjilerinde öğrenilecek çok şey olduğunu biliyoruz.Uzak asyada sosyo ekonomik durumu bozuk böldelerde hamam böceği allerji çok sık olmasına rağmen hamam böceğine bağlı allerjik hastalık daha azdır.Bu nedenle hamam böceği allerjenlerininde ayni aşı tedavisinde olduğu gibi zamanla allerjene tolerans geliştiği düşünülmektedir.Son yıllarda evtozundan korunma metodlarının modasının geçmesinin de en büyük nedeni budur.Tozdan korundukça toza karşı bağışıklık gelişmemesi nedeniyle hastaların toza karşı daha dayanıksız hale gelmeleri sonucu kaçınılmazdır.
Halk arasında kedi tüyü allerjisinden bahsedilir.Kedi tüyü allerji yapmaz.Sadece tüylerini kedi yalanarak salyalarını bulaştırır,idrarı tüylerine bulaşarak kuruyarak havaya karışır.O nedenle tüyleri ne kadar uzunsa o kadar fazla salya idrar kalıntısı biriktirir.
En önemli allerji haynağı yağlı deriden dökülen deri kırıntılarıdır.Bu deri kırıntıları genç kedilerde daha az dökülür.Yaşlandıkça kedi döküntüleri artar.
Kedinin derisinden,salyasından,idrar ve dışkısından havaya karışan allerjeni özel bir allerjendir.Hasta kediyle temas halinde sıklıkla beş dakika içinde allerjik şikayetler ortaya çıkar.Bazılarında bu ortaya çıkma iki saati alabilir.
Bu allerjen
1-Çok allerjik reaksiyona neden olacak özelliktedir.
2-Çok yapışkandır.Evde duvarlara mobilyalara tutkal gibi yapışır.Ve yapıştığı yerden yavaş yavaş havaya karışarak kuvvetli astım kirizlerine neden olur.
Bu yapışkan allerjenler kedi evden uzaklaştırılsa bile altı aydan fazla evde zararlı etkisi devam eder.
Kaynaklarda çok daha ayrıntılı bilgiler var.Bende bir kedi sever olarak ,kediye aşık olanları fazla kırmamak için mümkün olarak yumuşatarak yazdım.Ama bilimsel verileri öğrenmek bilimden yana olmanın gereği.
Kedi allerjisi olan astımlı hastalar aşı tedavisinden çok yarar görürler.Bu hastalarda da sıklıkla ev tozu akarı allerjileri vardır.
KAYNAKLAR:
https://www.webmd.com/ allergies/cat-allergies#1
https://www.healthline.com/ health/allergies/cats
https://www.medicalnewstoday. com/articles/321120.php
http://www.allergy.org.nz/A-Z+ Allergies/Cat+allergy.html
https://www.verywellhealth. com/cat-allergy-information- symptoms-82639