Korkutan açıklama: Corona, SARS'tan 10 kat daha bulaşıcı !

Hayvanlardan insan geçtiği bilinen koronavirüs çeşitlerinden biri olan Covid-19 (Sars-Cov-2) tüm dünyada korku salmaya devam ediyor… Bu konuda bilgi kirliliği yaşandığını belirten Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Biyolog Prof. Dr. Barbaros Çetin, Sözcü’ye virüsle ilgili önemli açıklamalar yaptı, uyarılarda bulundu.

Corona virüsün dünya genelinde paniğe yol açmasının sebepleri nelerdir?

* Corona virüsü grubundan olan SARS ve MERS hızlı semptom vermesi nedeniyle hızlıca tespit edildi ve dünya popülasyonuna yayılmadan karantina uygulamaları ile global salgına dönüşmeden durdurulabildi.

* Bu virüsler ölenler ve iyileşenlerle birlikte yok oldu. Oysa Covid-19’un (Sars-Cov-2) uzun kuluçka süresi nedeniyle dünya popülasyonuna yayılması engellenemedi ve dünya çapında pandemi (salgın) haline dönüşerek, şimdiden 125 ülkeye sıçradı.

SOLUNUMU FELÇ EDİYOR

Bu virüsün özellikleri nelerdir?

* Corona virüsler, moleküler düzeyde karmaşık bir gen ekspresyonu programını gerçekleştirmek için, çeşitli alışılmadık stratejiler kullanırlar. Maalesef, insan akciğerine tutunduğu yer, akciğer iltihabını önleyen ACE/2 proteini.

* Su toplanması ve aşırı bir iltihaplanmaya neden olarak, solunum sistemini felç ediyor. Ayrıca kalp, karaciğer, bağırsaklar ve böbreklere de zarar veriyor.

* Bir hücreyi enfekte etmek için Corona virüsler, spesifik hücre enzimleri tarafından aktive edilen bir süreç olan hücre zarına bağlanan bir ‘başak’ protein kullanır.

* Yeni Corona virüsün genomik analizleri, başak proteininin yakın akrabalardan farklı olduğunu ve proteinin üzerinde furin adı verilen bir konakçı hücre enzimi tarafından aktive edilen bir bölgeye sahip olduğunu ortaya koymuştur.

* Bu önemli, çünkü furin akciğerler, karaciğer ve ince bağırsaklar da dahil olmak üzere birçok insan dokusunda bulunur, bu da virüsün birden fazla organa saldırma potansiyeline sahip olduğu anlamına gelir.

* Yeni virüsle aynı cins SARS ve diğer Corona virüsler furin aktivasyon sitelerine sahip değiller. 

Covid-19 ile ilgili yeni araştırmalar var mı?

* Dr. McLellan’ın Teksas’taki araştırma grubu, yeni Corona virüsün insan hücrelerine neden bu kadar başarılı bir şekilde bulaştığını açıklayabilecek başka bir özellik belirledi.

* Bu ekibin yapmış olduğu bilimsel deneyler, başak proteininin, anjiyotensin dönüştürücü enzim 2 (ACE2) olarak bilinen insan hücreleri üzerindeki bir reseptöre, SARS virüsündeki başak proteininden en az 10 kat daha sıkı bağlandığını göstermiştir.

* Yani 10 kat daha fazla bulaşıcı olduğunu göstermiştir. Bu bilimsel gerçek insanoğlunun karşılaşmış olduğu büyük tehlikenin boyutunu gözler önüne sermiştir. 

GRİPTEN 50-60 KAT DAHA ÖLDÜRÜCÜ

Corona virüsün bulaşıcılık ve öldürücülüğü griple aynı ya da yüksek mi?

* Virüsün gripten 3.5-4 kat daha hızla yayıldığı gözlendi. Bu da dünyada yaşayan insanların büyük çoğunluğunun 1-2 sene içerisinde bu virüsle enfekte olabileceği anlamına geliyor.

* Nitekim Almanya Başbakanı Merkel, Alman vatandaşlarının yaklaşık yüzde 60-70’inin bu hastalığa yakalanacağı gerçeğini dürüst bir şekilde ilan etti! Türkiye’de bu gerçekle çok yakında yüzleşmek zorunda kalacak.

* Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) virüsün öldürücülük oranını 2’den 3.4’e revize etti. Bu rakam gripten 50-60 kat daha öldürücü olduğunu gösteriyor. Her 30 kişiden biri ölecek anlamına da gelmekte. 

AŞI BULUNSA DA BİR İŞE YARAMAYACAK!’

Virüsle ilgili aşı çalışmaları hızla devam ediyor… Bu konuda neler söyleceksiniz?

* Son 20 yılda ortaya çıkan yeni Corona virüslerin hiçbirine karşı aşı geliştirilemedi. Virüs aşısı yapma araştırmaları uzun vadeli ve ekonomik değil.

* Maalesef bu olayın en acı noktası, virüse karşı bir bağışıklık kazanmak mümkün gözükmüyor. İkinci kez yakalandığınızda sonucu yüksek oranda öldürücü olabiliyor ve gerçek bir tedavisi de yok.

* Tek RNA zincirli virüsün sürekli, mutasyon geçirmesi (Şu ana kadar 156 ayrı genom ve 2 ayrı alt türü tespit edildi, S-Cov ve L-Cov), aşı geliştirme aşamasının önündeki en büyük engel.

* Aşı geliştirilinceye kadar virüs değişecek ve aşı bir işe yaramayacak. Yeni varyasyonların da ne kadar tehlikeli olacağı da ayrı bir muamma! 

GENÇLERİ TEHDİT EDİYOR

Virüs genç ve sağlıklı bireylere nasıl etki ediyor?

* Gençler de gerekli tedbirleri almak zorunda. Çünkü hastalığı kapmaktan öte yayma riskleri çok fazla.

* Ayrıca sahip oldukları mevcut hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemleri çok zayıf olan çocuk ve gençlerde de öldürücü sonuçlar doğurabilir.

* Bu hastalık salgın halinde grip gibi insan popülasyonuna yerleşmiş durumda. Bir mucize olmazsa, hayatımızın geri kalan kısmında bu hastalıkla da mücadele içinde olacağız.

SICAK HAVADA YOK OLUR MU?

Havalar ısınınca virüs gücünü kaybedecek mi?

* Dışında bulunan protein yapıdaki katmanı nedeniyle, zarflı bir virüs olması çevresel faktörlerin virüs üzerinde etkisinin bir miktar olacağını göstermekte.

* Yaz aylarıyla birlikte maalesef bu öldürücü virüsten kurtulacağımız anlamına gelmiyor.

* Mevsimsel olarak sadece soğuk kuzey yarım küre ülkelerinde görülmesi beklenirken, güney yarım ülkeleri olan; Avustralya’da 37-38, Singapur’da 32 derecede, Buenos Aries’te 28-30, Filipinler’de 32-34 derecelerde vakalar ve ölümler mevcut…

* Şu gerçeği de unutmayalım, Ortadoğu Solunum Sendromu olarak bilinen öldürücü MERS virüsü de ilk defa 2012 yılında 45 derecelerin olduğu Suudi Arabistan’da salgın olarak ortaya çıkmıştı.

* Dünyamızda insan tarafından tetiklenen ekolojik parametrelerin hızlı değişimi, virüslerin de soylarını devam ettirebilmek için, iklimsel değişimlere yeni adaptasyonlar geliştirmelerine neden olmuştur…

* İnsanoğlu ektiğini biçmektedir.