Memur sen Başkanı Ali Yalçın'dan memur maaşları ve asgari ücret için öneri

Asgari ücrete temmuz ayında ara zam yapılması tartışılırken MEMUR – SEN Konfederasyonu Başkanı Ali Yalçın, maaş zamlarında geçmişte olduğu gibi eşel mobil sistemi uygulanmasını önerdi.

Yalçın, enflasyon farkının yansıtılması için 6 ay beklenmeyip aylık veya en geç 3 aylık dilimler halinde enflasyon farkı ödenmesi gerektiğini savundu. Peki, 1997 – 1998 yıllarında eşel – mobil sistemi nasıl uygulandı ve nasıl bir sonuç alındı?

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi

2021 yılında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 36.08 oranında arttı. Asgari ücret brüt yüzde 40, net yüzde 50 oranında artırıldı. Memur maaşları ise yüzde 7.5’lik toplu sözleşme zammına ilaveten geçen yılın ikinci yarısındaki enflasyon farkı ile birlikte yüzde 30.95 oranında zamlandı. Yılın ilk üç aylık döneminde TÜFE artışı ise yüzde 22.81 oldu.

Ara zam olmadığı takdirde asgari ücret yıl boyunca uygulanacak. Memur maaşlarına ise temmuz ayında bu yılın ilk yarısındaki enflasyon farkı yansıtıldıktan sonra yüzde 7 toplu sözleşme zammı yapılacak.

 Kamuoyunda bir süredir asgari ücrete temmuz ayında ara zam olup olmayacağı tartışılıyor. Hükümet ile yapılan kamu görevlileri toplu sözleşme görüşmelerinde tüm hizmet kollarını temsil eden MEMUR – SEN Konfederasyonu Genel Başkanı Ali Yalçın, ara zam tartışmaları ile ilgili soruları yanıtlarken, ücret ve maaş alanların yüksek enflasyona karşı korunabilmesi için geçmişte olduğu gibi eşel – mobil sisteminin uygulanmasını önerdi.

Enflasyonun geçmişte bu kadar yüksek olmadığını, şimdi yüksek enflasyon yaşandığını belirten Yalçın, şöyle konuştu: “Bu tür enflasyon dönemlerinde zammı ve enflasyon farkını almak için 6 ay beklenmemeli. Aylık ya da en geç 3 aylık dilimler halinde enflasyon farkları ödenmeli. Ayda bir olmasa da 3 ayda bir fark ödenmeli. Aksi halde ücret maaşla çalışanların alım gücü düşüyor, hatta kayboluyor. Bordro mahkûmları ve dar gelirliler yüksek enflasyonda ezilir. Alım gücü düşer. Gelir dağılımı bozulur.”

Ali Yalçın, önceden maaşlara zam yapıldıktan sonra enflasyon farkının üçüncü, dördüncü, hatta altıncı ayda ortaya çıktığını, şimdi ise ilk aydan itibaren enflasyon farkı meydana geldiğini söyledi.

 EŞEL – MOBİL NASIL UYGULANDI?

Necmettin Erbakan başkanlığındaki 54. Hükümet’in görevde olduğu 1997 yılında kamu kesimi toplu iş sözleşmelerinde aylık eşel – mobil sistemi uygulanmaya başlandı. Toplu iş sözleşmesiyle 1997 yılı birinci altı aylık döneminde ücretlere ortalama yüzde 84.4 oranında zam yapıldı. Birinci altı ayı izleyen dönemde ise ücretlerin her ay gerçekleşen aylık enflasyon oranı kadar artırılması kararlaştırıldı. Eşel – mobil uygulaması, kamu işçilerinin 1997 – 1998 yıllarını kapsayan toplu iş sözleşmesi süresince uygulandı.

Memur maaşları ise 1 Ocak 1997 tarihinde yüzde 30 oranında artırıldı. Ancak, Nisan 1997’de yapılan ikinci bir düzenleme ile yine 1 Ocak 1997 tarihinden geçerli olmak üzere 31 Aralık 1996 tarihinde yürürlükte olan memur maaşlarına yüzde 18 - 40 oranında ek zam yapıldı. Yılın ikinci yarısı için de 1 Temmuz 1997 tarihinden geçerli olmak üzere yüzde 35 oranında zam gerçekleştirildi.

Mesut Yılmaz başkanlığındaki 55. Hükümet’in görevde olduğu 1998 yılında ise memur maaşlarına ilk yarıda yüzde 30 zam yapıldı. Ayrıca öğretmen maaşlarına yüzde 18 oranında ek iyileştirme, emniyet mensuplarının fazla mesai ve özel hizmet tazminatlarına da değişen oranlarda artış gerçekleştirildi. Memur maaşlarına 1 Temmuz - 30 Eylül 1998 dönemi için yüzde 20, 1 Ekim-31 Aralık 1998 dönemi için de yüzde 10 oranında zam yapıldı.

Başka bir ifadeyle 1997 – 1998 yıllarında kamu işçileri için aylık, memurlar için de 3’er aylık dönemlerde zam yapıldı.