Milli sporcuya akıllı protez verdiler!

El, kol ve ayak kayıplarının tek çözümü olan protezler, yapay zeka ile geliştirilerek engellilerin hayatını daha kolay hale getiriyor. Bu protezlerin en iyilerinden biri Türkiye’de üretildi. Bilgisayar mühendisi iki arkadaş Semih Çelik (30) ve Erdem Tatlı’nın (28) ürettiği ‘akıllı protez’ benzerlerinin ötesinde yetenek ve beceriye sahip.

YERLİ YAZILIM VE TASARIM

Vatan gazetesinden İlker Akgüngör'ün haberine göre, Aiborne Robotik’in kurucularından Semih Çelik projeyi şöyle özetledi: "Dünyadaki en iyi protezlerden daha iyisini yapmak için yola çıktık. Yazılımı ve mekanik tasarımı tamamen bize ait. Akıllı protez şu an prototip aşamasında bulunuyor. Paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın tarafından test ediliyor."

"PROTEZ HAREKETLERİ ÖĞRENİYOR"

Semih Çelik akıllı protezin nasıl çalıştığını şöyle anlattı: "Gelişmiş protezlerde kontrol sıkıntısı oluyor. Şu anki ürünlerde algılanan komut sayısı düşük. Özellikle dirsek üstünde kontrol zor. Dirsek altında bütün parmakların kası varken, dirsek üstünde az bir kas grubu bulunuyor. Kas sayısı az olunca verilebilen komut sayısı düşüyor. Biz öğrenme sistemini uyguluyoruz. Akıllı protezin içinde iki adet öğrenen sistem bulunuyor. Hareketleri algılayan 8 sensör bulunuyor. Sensörler sinirden geçen elektrik akımı ve kasın aktivitesini algılıyor. Kullanıcının elini kullanırken yaptığı hareketlerin verisini kaydediyoruz. Yapay zeka sistemi bu verileri öğreniyor. Ardından kullanım sırasında daha önce öğrendiği bu bilgilere göre o an hangi komutu uygulamak istediğini bularak karar veriyor. 



"SPOR BİLE YAPILIYOR"

Semih Çelik akıllı protezle spor yapmanın bile mümkün olduğunu söylüyor: "Ağırlığı 3 kg olan ve paslanmaz yay çeliğinden ürettiğimiz akıllı protez için paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın ile çalışıyoruz. Soket ona göre geliştirildi. Aydın’ın temel ihtiyacı görsellikten ziyade spor yapabilmek. Spor salonundaki birçok alet iki kolla çalışıyor. Ana iskeletinin sağlamlığı ve mekanik yapısıyla belli yoğunluktaki spor aktivitelerinde kullanabiliyor."



SERİ ÜRETİM İÇİN DESTEK BEKLİYORLAR

Semih Çelik seri üretim sürecine dair şöyle konuştu: "Seri üretime geçmesi için sertifikasyon ve belgelendirme süreçleri var. CE belgesi gibi belgeleri almamız ve Sağlık Bakanlığı’nın listesine girmemiz gerekiyor. Bu süreç için bize destek ve yatırım gerekiyor. Patent başvurusu için uğraşıyoruz. Şu anda öğrenme sistemi olmayan protezler yurt dışında 50 bin Euro civarında satılıyor. Akıllı protez ise çok daha ucuz olacak."

"AKILLI PROTEZ ÇOK PRATİK VE İŞLEVSEL"

Protezi test eden Avrupa ve Türkiye şampiyonu paralimpik milli yüzücü Muhammed Ali Aydın ise şöyle konuştu: "İki ayağım ve bir kolum olmadan doğdum. Sensör olarak pazuma bir bileklik takılıyor. Herhangi bir bağlantı ve ameliyat yok. Bu projenin en büyük avantajı ameliyat olmaması. Benim yapabildiğim komutların 3’te 1’ini yapabilen sadece bir protez var. Ama o kişiye ameliyatla takılmış durumda ve çok pahalı. Akıllı protez çok pratik. Güç, dayanıklılık, bağımsız ve koldan çıkmayan soketiyle dünyada tek. Bütün spor hareketlerini yapabiliyorum. Diğer protezleri bir omza taktığınızda destek için sırttan ya da diğer omuzdan kemer takılıyor. Bu yüzden şimdiye kadar el protezi takmıyordum. Demir kapı açıp kapama, uzanma, kaldırma, tutma, eşya taşıma gibi her şeyi yapabiliyorum. Dirsek ve parmak eklemleri motor olarak da çok kuvvetli. Akıllı protez bana kolum varmış gibi hissettirdi. Dört gözle üretime geçilmesini bekliyorum."



DÜNYA 2'NCİSİ OLDULAR

Üniversitede tanışan Semih Çelik ve Erdem Tatlı, 2011’den beri robotlar konusunda çalışıyor. İki arkadaş daha önce geliştirdikleri beyin kontrollü robot el projesiyle 2012’de ABD’de düzenlenen dünyanın en büyük robot yarışması olan Robo Games’de Dünya 2’ncisi oldu. Bugüne kadar 4’ü robot el projesi olan toplam 7 projeleri ile ulusal ve uluslararası yarışmalarda 14 tane dereceleri bulunuyor. Geçen yıl TÜBİTAK desteğiyle Aiborne Robotik’i kuran iki arkadaş Yıldız Teknik Üniversitesi’ndeki Tekno Park’ta çalışmaya devam ediyor. 



"AVRUPA DÜZEYİNDE BİR PROTEZ"

Boğaziçi Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan’ın liderliğinde yürütülen ‘insansı protez el’ projesinin danışmanlarından olan ve Türkiye’nin önde gelen ortopedi ve travmatoloji uzmanlarından Prof. Dr. Semih Takka, incelediği projeyi şöyle yorumladı: "Akıllı protezi çok beğendim. Oldukça iyi bir aşamadalar. Müthiş bir geleceği var. Protez kontrolü çok güzel yapıyor. Bu protezi şu anda hastalar üzerinde çok rahat kullanabiliriz. Buna insanların çok ihtiyacı var. Bir sonraki aşama mekanik parmakların ucuna koyacakları sensörlerle sıcak, soğuk ve dokunma hissini tattırabilirler. Türkiye ve uzuv kaybının çok olduğu Ortadoğu için mükemmel bir ürün. Avrupa’da yapılanlar düzeyinde bir protez olmuş."

Kaynak: HaberTürk