Partiler olası erken seçime hazır mı?

Son yıllarda ekonomik olarak bir dar boğazın içinden geçen Türkiye, pandemi süreciyle birlikte iktisadi olarak  ‘S.O.S.’ sinyalleri vermeye başladı. Ekonomi çevrelerine göre tablo sonbahardan itibaren daha da çetrefilli bir hâl alacak. Kapanan işletmeler, fahiş fiyatlar, işten çıkarmalar, artan enflasyon, alım gücünün her geçen gün daha da düşmesi, içinde bulunduğumuz sürecin en önemli verileri. Daha da kötüsü bu gidişin nerede son bulacağına ilişkin kafalardaki soru işareti? Bütün bu gelişmeler olası bir erken seçim senaryolarını da gündeme taşıdı…

ERKEN SEÇİM YAPILIR MI? YAPILIRSA NEDEN YAPILIR, YAPILMAZSA NİÇİN YAPILMAZ?

Cumhur İttifakı daha da büyüyecek ekonomik kriz öncesi, ön almak için erken seçime gidebilir? İşler rayından çıkmadan yapılacak bir erken seçimde alınacak başarı, gelecek daha büyük bir krize karşı güvenoyu olarak görülecek ve muhalefete karşı koz olarak kullanılacak?

Yapılan anketlerin Cumhur İttifak’ı için pek iyi gözükmediğini söyleyebiliriz. Bu durumda erken seçim ancak, daha büyük bir hezimet yaşamaktansa, ufak sıyrıklarla durumu idare etmek için düşünülebilir? Ya da seçim takvimine kadar, ekonomiyi konuşmak ve konuşturmak yerine kamuoyunun algısını farklı yerlere çekip yeni tartışma alanları açıp, zaman kazanmak da tercih edilebilir. Ekonominin biraz nefes aldığı, oyların yükseldiği bir zaman diliminde erken seçimi gündeme almak da Cumhur İttifakı’nın seçenekleri arasında gözüküyor. Peki, muhalefet partileri olası bir erken seçime hazır mı?

SAADET PARTİSİ

Saadet Partisi Türk siyasetinin köşe taşlarından, arkasında yarım yüzyılı aşan bir gelenek ve başarı öyküsü var. Bu yönüyle bile diğer siyasi partilerden hemen ayrışıyor. Son yıllarda kendisine ön yargı ile bakan çevrelerin bile teveccühünü kazanan Parti’nin anketlerdeki yükselişi ve toplum nezdinde artan saygınlığı Saadet Partisi’ni muhalefet partileri içinde ayrı bir noktaya taşıyor. Yakın dönem Türk siyasetini domine eden Sayın Temel Karamollaoğlu da “Bilge Başkan” sıfatını fazlasıyla hak ediyor. Saadet Partisi teşkilatları Türkiye ve belki de dünyada eşi benzeri görülmemiş bir teşkilat. Son yirmi yıl içinde Parti’nin maruz bırakıldığı durumlar düşünüldüğünde, teşkilatlar hala canlı ve olası bir erken seçime hazır. Cumhur İttifakı’nın baskın seçimine en hazır partinin Saadet Partisi olduğunu söyleyebiliriz. 

VATAN PARTİ

Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in son dönemlerde AK Parti politikalarına destek verdiği biliniyor. Bu destek bazı tartışmaları beraberinde getirse de, Perinçek kimi zaman MHP’nin de önüne geçerek AK Parti’nin savunmayı sürdürüyor. Resmi anlamda olmasa da AK Parti ve Vatan Partisi arasında vuku bulacak bir seçim işbirliği uzak ihtimal değil. Vatan Partisi kadrolarının bu dönemde hükümete yakın medyada sıkça yer alması da bu ihtimali güçlendiriyor. Erdoğan’ın Cumhur İttifakı’nı genişleteceğiz açıklaması da olası bir seçim işbirliğinin sürpriz olmayacağını gösteriyor.Perinçek'in bu desteğine yakın çevresinden çatlak sesler geldiğini de ekleyelim...

GENÇ PARTİ

Fransa’da ikamet eden iş adamı Cem Uzan, kurucusu olduğu Genç Parti ile ilgili ara ara paylaşımlar yaparak hafızaları tazelemeye devam ediyor. Ramazan Bayramı’nda partiler arası bayramlaşmada dikkat çeken bir detay vardı. İstanbul il başkanlarının görüntülü uygulamalar üzerinden gerçekleştirdiği bayramlaşmaya Genç Parti İstanbul İl Başkanı Emine Tanrıyakul da katıldı. Uzun yıllardan beri yurt dışında olan ve gündeme neredeyse hiç gelmeyen, sadece sosyal medya üzerinden kendisini ifade eden Cem Uzan’ın hala popülerliğini koruduğunu söyleyebiliriz. Son günlerde Genç Parti ile ilgili yaptığı paylaşımların da boşuna olmadığı gözüküyor. Genç Parti’nin teşkilat çalışmalarında da bir kıpırdanma söz konusu. Özellikle sağ ve milliyetçi oyların 2002 ve 2007 seçimlerinde Genç Parti’ye olan ilgisini düşündüğümüzde Genç Parti’deki kıpırdanma dikkate alınmalı.

DEVA PARTİSİ

Ali Babacan’ın liderliğinde kurulan DEVA (Demokrasi ve Atılım) Partisi teşkilatlanma çalışmalarını hala sürdürüyor. Babacan’ın katıldığı programlar ilgiyle karşılansa da sahaya inince nasıl bir karşılık bulacakları merak konusu. Babacan geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada ittifaktan ziyade tek başlarına seçime girmek istediklerini belirterek, ittifak meselesinin günün koşullarına göre değerlendirmesi gerektiğini söyledi. Babacan’ın muhalefet partilerinin liderleriyle bir araya gelmemeye özen gösterdiğini de not düşelim. Babacan’ın özellikle hükümete yönelik yaptığı eleştiriler sosyal medyada sıkça yer buluyor. Erdoğan ile girdiği polemiklerde Babacan’ı gündemde taşıyor. Her ne kadar Sayın Babacan “Kadro Partisi” olduklarını ifade etse de DEVA Partisi’ni sürükleyen ismin Ali Babacan olduğu bir gerçek. Babacan’ın partisinde daha önce hiç siyaset yapmamış yeni yüzler var, özellikle teşkilatlanmada buna çok dikkat ediliyor. “0 km” isimlerle yol yürümek isteyen Babacan’ın bu hassasiyeti bazı zorlukları da içinde barındıracağa benziyor.

GELECEK PARTİSİ

Ahmet Davutoğlu’nun başında bulunduğu Gelecek Partisi 53 ilde teşkilatlanmış durumda. Davutoğlu’nun son günlerde hükümete ve Erdoğan’a yönelik sarf ettiği eleştiriler haber sitelerinde ilgiyle okunuyor. DEVA Partisi ile kıyaslandığında teşkilatlanma olarak öne çıkan Gelecek Partisi DEVA Partisi’ne nazaran ittifaklara daha sıcak bakıyor. Gelecek ve DEVA Partisi’nin anketlerde oy oranları birbirine yakın gösteriliyor. Babacan’a nazaran Davutoğlu muhalefet partileriyle gözükmekten ve temaslarda bulunmaktan kaçınmıyor. Davutoğlu AK Parti’nin kamuoyunda tepki toplayan geçmiş dönem politikalarını da sahipleniyor. Bu sahiplenme AK Parti tabanına bir mesaj niteliği taşırken, AK Parti dışındaki seçmen tarafından yanlışta ısrar olarak okunuyor. Davutoğlu’nun durduğu yer itibarıyla Babacan’dan ayrıştığını da söyleyelim. İki partinin birlikte seçime girmesi zor gözüküyor.

İYİ PARTİ

MHP kadroları tarafından kurulan fakat toplumun farklı kesimlerinden oy almayı başararak Türk siyasetinde önemli bir yere oturan İYİ Parti popülerliğini koruyor. Meral Akşener’in liderliğini her geçen gün daha da pekiştirdiği İYİ Parti’nin bölüneceği söylentileri de artık pek fazla dillendirilmiyor. Olası bir erken seçime hazır gözüken İYİ Parti, içinde yer alacağı ittifaka önemli katkı yapacak gibi duruyor. Kılıçdaroğlu’nun Akşener ile kurduğu samimi ilişkiye de bu açıdan bakılmalı. CHP ile ittifak yapabilecek tek parti şu an için İYİ Parti olarak gözüküyor. CHP ile HDP’nin adı sıkça yan yana getirilse de CHP açıktan böyle bir ittifakın içinde olamaz. Eğer İYİ Parti, CHP yerine bir başka parti ya da partilerle ittifak kurarsa, sadece kendi oyunu değil CHP oylarını da o ittifaka taşıyabilir. İYİ Parti, CHP açısından çok ama çok önem arz ediyor. Ramazan Bayramı’nda Kılıçdaroğlu’nun, Akşener’i Üsküdar’daki evinde ziyaret ettiğini de hatırlatalım.

HDP

HDP’de (Halkların Demokrasi Partisi)  işlerin iyiye gitmediğini kamuoyu İstanbul Milletvekili Ahmet Şık’ın partiden istifasıyla öğrendi. İçerde süren tartışmaların bir yansıması olan bu istifa ilgi gördü. HDP’de yaşanan gelgitler yeni değil. Sırrı Süreyya Önder’in İYİ Parti açıklaması, Ahmet Türk’ün Önder’e cevabı, Kars Belediyesi Eş Başkanı Ayhan Bilgen’in eleştirileri buzdağının görünen yüzü. Selahattin Demirtaş’ın tutuklanmasının ardından HDP’nin içine düştüğü patinaj sürüyor. HDP’li belediyelere atanan kayyum da aslında bu patinajın bir sonucu. HDP kendi içinde sorunlarla boğuşurken, İmralı’da tutuklu bulunan Abdullah Öcalan’a, 21 yıl sonra ilk kez ailesiyle telefonda konuşma izni verildi. Nisan ayında verilen bu izin siyasi iradenin açık bir tasarrufu. Bir yandan HDP’li belediyelere kayyum atarken öte yandan Öcalan’a 21 yıl sonra yapılan bu jestin anlamını ileride göreceğiz.

BBP

BBP (Büyük Birlik Partisi) Lideri Mustafa Destici Cumhur İttifak’ı içinde yer alarak Meclis’e girse de hala tam olarak İttifak bileşenleriyle bir ünsiyet kurabilmiş değil. Öyle ki hem parti kurmayları hem de kendisi İttifak’a dışarından destek veren Doğu Perinçek ve Vatan Partisi’nin çeyreği kadar iktidara yakın medyada yer bulamıyor. Erdoğan ve Bahçeli’nin de Destici’ye mesafeli durduğu ortada. Bu durumda Destici farklı ittifaklar içinde yer almayı isteyebilir.

CHP

Çok uzaklara gitmeye gerek yok, Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul seçimlerini kazanması CHP’nin üzerinde uzun yıllardan beri var olan karabulutları dağıttı. Partinin, muhafazakar ve mütedeyyin kesimlerin zihninde yer edinmiş kötü şöhreti Kılıçdaroğlu’nun izlediği politikalarla kırılmaya çalışıldı. Sağ seçmene zeytin dalı uzatan Kılıçdaroğlu 31 Mart yerel seçimlerinde bunun meyvesini topladı. Seçimlerden büyük bir moral ve motivasyonla çıkan CHP, edilgen değil etken bir siyaset izlemeyi sürdürüyor. CHP, İYİ Parti başta olmak üzere Millet İttifak’ını genişleterek büyütmek isteyebilir. 2019 yerel seçimlerden sonra kendinden daha emin ne yaptığını bilen bir CHP izliyoruz, izlemeye de devam edeceğiz anlaşılan. Salgın nedeniyle CHP’nin ertelenen 37. Olağan Kurultayı yavaş yavaş kulislerde konuşulduğunu da söyleyelim. 2010 yılından bu yana Genel Başkan koltuğunda oturan Kılıçdaroğlu bu Kurultay’dan da başarı ile çıkacak gibi duruyor.

DEMOKRAT PARTİ

Parti’nin Genel Başkanı Gültekin Uysal 2018 yılında yapılan genel seçimlerde Millet İttifakı içinde yer alarak Afyonkarahisar milletvekili seçilmişti. Demokrat Parti’nin seçimlerde aynı ya da benzer ittifaklarda yer alabileceği ifade ediliyor.

Cumhur İttifakı, siyasi partiler ve seçim kanununda bir takım değişiklikler yapmayı düşünüyor. Bu değişiklik önümüzdeki dönem Meclis’e gelebilir. Yapılacak değişikliklerin muhalefeti nasıl etkileyeceğini de izleyip göreceğiz