Putin'in son istihbarat raporu: Endişe verici ve öngörülemez
ABD ile batılı ülkeler uzun yıllardır Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kişiliği hakkında istihbarat raporları hazırlayıp analiz yapıyorlar. Güncel raporlar Putin'in son günlerde 'son derece endişe verici ve öngörülemez' hale geldiğini gösteriyor. Putin'in Avrupalı komşuları ve müttefiklerinden gelen ortak ve sert tepkiden nasıl etkilendiğini de anlamaya çalışılıyor. Putin'in 'düzensiz ve mantıksız' hareket ettiğine ilişkin yorumlar endişe yaratıyor.
ABD istihbarat topluluğu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ruh halini değerlendirmeyi son günlerde en önemli görev haline getirdi. Putin'in davranışlarının giderek daha 'düzensiz ve mantıksız' hale geldiğine dair yorumlar analizcileri konuya eğilmeye zorladı. Geçtiğimiz çarşamba günü Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini başlatmasından bu yana üst düzey ABD'li yetkililer istihbarat teşkilatlarından Rus liderin gidişatı ve zihniyetinin Avrupalı komşular ve müttefiklerden gelen beklenmedik sert tepkilerden nasıl etkilendiği hakkında yeni bilgi toplamalarını istediler.
CNN'in internet sitesinde yer alan habere göre; Putin, aslında kolay analiz edilecek bir hedef de değil. ABD istihbarat topluluğu 1999'dan beri Rusya'yı etkin bir şekilde yöneten eski KGB subayının şifresini çözmek için onlarca yıl harcadı. Ancak ABD, Putin hakkında muazzam bir kurumsal bilgiye sahip olsa da onun günlük karar alma süreçlerine ilişkin başarılı tahmin yapamıyor. Kremlin, istihbarat yetkililerinin 'zor hedef' dediği şey olmaya devam ediyor, geleneksel casusluk yoluyla nüfuz etmek inanılmaz derecede zor.
"Daha kötüsüne inandırmaya çalışıyor"
ABD'li bir yetkili Putin'in genel sağlığında belirli bir değişikliği gösteren yeni kapsamlı bir değerlendirme yapılmadığını söyledi. Yetkililer Putin'in stratejisinin ABD ve müttefiklerini daha kötüsünü yapabileceği korkusuyla istediklerini yapmaya zorlama üzerine kurulu olduğunu düşünerek ihtiyatlı davranıyorlar. Konuyla ilgili son istihbarat raporlarını bilen bir kaynak, "ABD'nin sahip olduğu her şey varsayım çünkü Putin'in kararları ve açıklamaları mantıklı görünmüyor. Putin yıllarca oldukça spesifik bir şablona göre hareket etti" dedi.
"Yaptırımlara öfkeli"
Putin'in Ukrayna'ya yönelik saldırısına yanıt olarak uygulanan Batı yaptırımlarına 'aşırı öfke duyduğunu' ve yaptırımların beklediğinden daha hızlı uygulandığını gördüğü için krizi de daha fazla tırmandırdığı tahmin ediliyor ancak tam olarak hangi yaptırımların Putin'i bu kadar çileden çıkardığı bilinmiyor.
Rapora göre; Putin, Ukrayna saldırı planını iyi gizledi ve operasyonla ilgili bilgiler Rusya'da üst düzey yetkililer tarafından bile bilinmiyordu. Havaalanları ve sınırlar kapatılmadan önce Rusya'yı terk etme imkanına sahip birçok üst düzey kişi ülkede kaldı. Bu durum Rus yönetiminde iyi çevresi olan güçlü isimlerin bile operasyondan haberdar olmadığını gösteriyor.
İstihbarat raporları dışında Putin'i tanıyan eski ABD'li yöneticiler de bazı yorumlarda bulundu. Eski Rusya Büyükelçisi Michael McFaul, Putin'in 'değiştiğini ve gerçeklikten tamamen kopmuş' gibi göründüğünü belirtti. CNN'de ulusal güvenlik analisti olan eski Ulusal İstihbarat Direktörü Jim Clapper da Putin'i 'çılgın' olarak nitelendirdi ve "Akıl ve dengesi konusunda endişeliyim" diye uyardı.
"Putin'in deli olduğunu düşünmüyorum"
Analist Beth Sanner ise Putin'in operasyonun emrini verdiği konuşmasını şaşırtıcı bulmadığını söyledi. Sanner görüşünü şöyle özetledi:
"Daha önce söylediği hiçbir şeyden farklı değil, hepsini bir kerede çok sert bir şekilde söylüyor. Her zaman konuşulamayacak şeyler yapmaya istekliydi."
Sanner, Putin'in 'çılgın ya da akılsız' olmadığını söylerken, "Şu anda başladığı şey yüzünden oldukça duygusal. Ve çok, çok yalnız kaldı, bu da bu olumsuz duygusal durumunda artış yaptı. Ama onun deli olduğunu düşünmüyorum" dedi.