(SLCP) Sosyal Uyum Programı Nedir?
Tekstil - hazır giyim - ayakkabı sektörlerinde sosyal denetimlerin tek bir çatı altında toplanması amacıyla başlatılan SLCP (Social & Labor Convergence Program / Sosyal Uyum Programı) Sosyal uygunluk süreçleri kapsamında gerçekleştirilen denetimlerin ortak ve tek bir platform üzerinden yönetilebilmesine olanak sağlayan Hollanda merkezli SLCP (Social & Labor Convergence Project Program / Sosyal Uyum Programı), Türkiye’de birçok tedarikçisi bulunan H&M, Puma, INDITEX, Nike gibi global markaların denetimlerinin ortak bir platform üzerinden yönetimini kapsar. Dünya geneli tedarik zincirindeki çalışma koşullarını iyileştirmeye yönelik paydaşların çabalarını destekleyen, birleştirilmiş bir değerlendirme çerçevesi sunma misyonuyla hareket eden SLCP, 2018 yılında ilk çalışmalarına başladığı Sri Lanka ve Çin’den sonra Eylül 2019’dan itibaren Türkiye’de faaliyete girdi. Platform bu yıl başta Türkiye olmak üzere Hindistan, Tayvan, Mauritius, Amerika Birleşik Devletleri, Meksika, İspanya ve Endonezya’da yaklaşık 1250 tesisin katılımıyla faaliyetlerine devam ediyor. SLCP Platformu gelinen noktada üreticiler, markalar, acenteler dahil olmak üzere 200’den fazla imzacıya sahip.
Günümüzde birçok marka, kendilerine üretim yapan firmaları eski adıyla sosyal uygunluk yeni adıyla sürdürülebilirlik denetim programları ile denetliyor. Bu markalardan Inditex, H&M, Walt Disney, Primark gibi bazı markalar kendi denetim programlarını uyguluyor. Bazı markalar ise global olarak oluşturulmuş BSCI, SEDEX (SMETA), WRAP, ICS gibi denetim standartlarını takip etmektedir. Bu denetimler üçüncü taraf bağımsız denetçi kuruluşlar tarafından gerçekleştiriliyor. Bu hususta üreticiler SLCP Gateway portalına üye olup SLCP modüllerini satın almaları gerekmektedir. Tüm modellerin kendi işletmeleri açısından öz değerlendirme yapmaları gerekir. Öz değerlendirmede, tesis Excel üzerinden veya Akredite Sunuculardan birinin çevrimiçi sisteminde Veri Toplama Aracını kendisi doldurur. Bu değerlendirmeler sonrasında bağımsız bir doğrulayıcı taraf denetimiyle doğrulanmaktadır. Firmalar bu hususta kendi puan skorlarını, gelişim alanlarının boyutu, müşteri istekleri çerçevesinde gelişim hedef planlarını oluşturur. Doğrulanan değerlendirme akredite sunucu platformunda işletme tarafından onaylanır. Onay sonrası (14 gün içinde gerçekleşmelidir), doğrulanan değerlendirme tesis tarafından seçilen diğer Akredite Sunucularla paylaşılabileceği Gateway'e gönderilir. Bu sistem içinde, benzer üretim standartlarına sahip markaların bilgi paylaşımı yaparak, tek tek denetim yapmak yerine, ortak denetim sonuçlarını kullanması öngörür. Diğer benzer girişimlerden farkı, kendi kendini değerlendirme (self-assessment) prensibine dayalı olmasıdır. Başka bir deyişle üreticilerin, bir kontrol listesi üzerinden kendilerini denetleyecekleri, güvene dayalı bir sistemdir.
SLCP (Sosyal Uyum Programı) dokuz (9) ana başlıkta toplanır
İşe Alım ve Yerleştirme - Çocuk İşçiliği, Zorla Çalıştırma, Ayrımcılık, İstihdam Uygulamaları, Tedarikçiler/ Alt Yükleniciler
Çalışma Saatleri
Ücretler ve Özlük hakları
Çalışanlara yönelik Muamele - Zorla Çalıştırma, İstismar ve Suistimal, Ayrımcılık, Disiplin
Çalışan Katılımı - Örgütlenme ve Toplu Sözleşme Özgürlüğü (Sendikalar ve/veya Çalışan Temsilci Grupları ve Endüstriyel Eylem / Grevler), Ayrımcılık, Şikayet Sistemleri, Çalışan Geri Bildirimi
Sağlık ve Güvenlik - Genel Çalışma Ortamı, Bina Güvenliği, Acil Duruma Hazırlık, Kimyasallar - Tehlikeli Maddeler, Çalışanların Korunması, Malzeme Yükleme - Boşaltma
Yönetim Sistemleri - Politika ve Prosedürler /Amaçlar ve Strateji, Roller ve Sorumluluk İletişim ve Eğitim, Öz-Değerlendirme, Sürekli İyileştirme,
Çalışma ortamı huzur ve refahı
Hazır giyim ve ayakkabı tedarik zincirinde sosyal denetimler 20 yıldan fazla zamandır yapılıyor. Geçmişten günümüze sosyal denetim standartları ve metodlarının sayısının bazen sadece çok küçük değişikliklerle artıyor. Markalar ve perakendeciler birbirinden çok küçük değişikliklerle ayrılan standartları uygularken, üreticiler değerli kaynaklarını gittikçe artan denetimlerden geçebilmek için iş gücü ve zaman kayıpları yaşıyor. Bu kayıplar ile birlikte denetim kalitesi düşüyor, verimlilik azalıyor. Birbirine çok benzeyen mevcut ve sosyal denetimlerin tek alanda toplanması. SLCP denetimi çok daha şeffaf, etkili ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi için en üst düzeyde verimliliğin alınmasıdır.