TAHRİŞ EDİCİLERE (İRRİTANLAR) BAĞLI ASTIM
Astıma zarar veren solunum allerjenleri vucutta kendilerine karşı spesifik antikorlar oluştururlar. Bunlar spesifik IgE lerdir.
Birde spesifik IgE oluşturmadan solunum yolumuzu tahriş edenler vardır.Bunlara allerjen değilde irritan ( tahriş edici ) diyoruz.Sigara bunlara en iyi örnektir.Kar,soğuk hava,rüzgarda önemli irritanlardandır.
İRRİTANLAR halk arasında allerjen olarak bilinirler.
İrritanlar kısaca soluduğumuz havaya karışarak hassas solunum yollarına çekildiğinde hassas solunum yollarını rahatsız eden maddelerdir.
Düşük dozlarda astımlıları, daha yüksek dozlarda normallerde bile astım kirizine neden olurlar.
En bilinen irritanlar:
Sigara dumanı.
Soğuk hava ve kar astımlılarda tahriş yoluyla atakları sıklaştıracaktır.
Deterjan kokuları.
parfüm,kolonya.
Oda sprayları.
Sinek ilaçları.
Dezenfektanlar.
Boya,tiner kokuları.
Kızartma yemek kokuları.
Tüten soba.
Fırın ve bacasız pişirme aletleri
Hava kirliliği maddeleri.SO2,ozon,havada asılı partiküller.
Kimyasal gazlar, biber gazı.
Çamaşır suyu kezzap karışımı ölüme bile neden olabilir.
Bunlara ilave edilecek daha çok miktarda madde var.
Pratikte sigara kullanımı en sık problem yaratırdı.Fakat son yıllarda sigaraya karşı alınan önlemler birçok astımlıyı rahatlattı.
Allerjen olabilmek için protein yapısında olmak gerekiyor.Ya da vucut proteiniyle birleşerek allerjen özelliği kazanmak gerekiyor.(İlaç allerjilerinde olduğu gibi.)Bu allerjen yapısındaki maddeler kendilerin karşı insanda madde oluşturuyorlar.Bu maddeler (spesifik IgE) vucudu allerjenden korumaya gayret ederken vucudun kendisine zarar veriyor.
Bu yukardaki saydığımız irritanlar,hiçbiri protein yapısında değil.Vucut proteinleriyle birleşerek allerjenler gibi madde de oluşturmuyorlar.Tek özellikleri solunum yollarını tahriş ederek astım krizini tetikliyorlar.Bu da aslında genellikle evtozu akarı ya da daha nadiren polenin hassaslaştırdığı bronş mukozasına etki yaparak oluyor.