Tarihte 29 Ekim
1787 - Mozart'ın Don Giovanni operası ilk kez olarak Prag Ulusal
Tiyatro'da sahnelendi.
Don Giovanni (orijinal adı ile Il dissoluto punito, ossia il Don
Giovanni yani "Cezalandırılmış Çapkın veya Don Juan") (Köchel
dizini K.527), müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından
bestelenmiş, İtalyanca librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından
yazılmış olan iki perdelik bir opera eseridir. Bu eserin prömiyeri
29 Ekim 1787'de Prag'da Ulusal Tiyatro'da oynanmıştır. Mozart bu
opera eserini "opera buffa" olarak sınıflandırmıştır. Da Ponte'nin
liberettosu çok kere dramma giocoso olarak bilinmekte ve ("giocoso"
komik demek ve "dramma" müziksel dram demek olup) komik opera
anlamı vermektedir. Bunu için opera çok kere komik opera veya komik
(buffa) opera ile (seria) opera karışımı eşi bulunmayan bir tip
opera olarak görülmektedir. Bu eser komedi, melodram ve olağanüstü
fantezi elemanlarını kapsayıp birleştirmektedir.
rnDon Giovanni dünyanın birçok opera merkezinin repratuarları
içinde çok popüler bir standart opera eseri olarak tekrar tekrar
sahnelenmektedir. ABD'de en çok sahnelenen operalar listesinde 7.
sırayı almıştır.
Opera sahnelerinde en çok iyi bilinen Don Giovanni rolleri arasında
bas olarak Ezio Pinza, Cesare Siepi ile Norman Treigle ve
bas-bariton olarak Dietrich Fischer-Dieskau, Thomas Hampson ile
Thomas Allen sayılabilmektedir.
rnEserin konusu Don Giovanni'nin en son maacerasi ve kötü bir
şekilde hayatının son bulmasıdır. Bir genç soylu olan Don Giovanni
o zamana kadar bütün hayatında yaptığı zamparalıklardan ve birçok
kız ve kadın ayarttıkten sonra, ayartmayı kafasına kestirdiği son
üç kadınla pek istediğine ulaşamamıştır. Bunlardan birincisi Donna
Elvira'dir; Don Giovanni onun arkasını bırakıp onu terk etmesine
rağmen hala Donna Elvira onu takip etmektedir. İkincisi Donna
Anna'dır ve Don Giovanni ona tecavüz etme girişiminde bulunurken
babası Commendatore tarafından yakalanıp bu önlenmiş; buna kızan
Don Giovanni düello sonu Commendatore'yi öldürmüş ve Don Giovanni
kaçmıştır. Bu nedenle Donna Anna nişanlısı olan Don Ottavio'ya
nikah tarihini geçiktirmiştir. Üçüncüsü ise bir köylü kızı olan
Zerlinna'dır ve Don Giovanni onu diğer bir köylü nişanlısı
Masetto'dan ayırmayı başaramamıştır. Bunlardan hepsi Don
Giovanni'den ve onun hayatından bezmiş uşağı Leporello'dan intikam
almaya and içmişlerdir. Bunlardan sadece Elvira Don Giovanni'ye
karşı tutumunu değiştirmeye hazırdır; çünkü böylece Don
Giovanni'nin kendini değiştireceğini sanmaktadır. Commendatore'nin
mezarlıktaki heykeli Don Giovanni'nin kendi odasındaki akşam yemeği
davetini kabul eder ve orada Don Giovanni'yi yok edip onun
cehenneme nakil edilmesini gerçekleştirir.
rnBu eser birçok defa sinemaya adapte edilmiştir. En son adaptasyon
Kasper Holten yönetmenliğinde 2010'da çevrilmiş Juan adlı
filmdir.