Tarihte 3 Aralık
1984 - Bhopal Felaketi
Bhopal felaketi, 3 Aralık 1984 günü, ABD kökenli Union Carbide
firmasının Hindistan'da Bhopal'de kurduğu böcek ilacı üreten
fabrikadan yanlışlıkla 40 ton metil isosiyanat gazını dışarı atması
18.000 kişinin ölümüne, 150.000'den fazla insanın zehirlenmesine
neden oldu.
rnÇevresel etkileri Çernobil faciasından bile korkunç olan bu kaza
sonrasında, Bhopal eyaleti doğal afet bölgesi ilan edildi.
Greenpeace'in bölgede kazadan 20 yıl sonra, 2004 yılında yaptığı
ölçümlerde, toprakta normalin 6 milyon katı toksik madde
bulundu.
rnUnion Carbide'ın böylesine bakımsız ve kontrolsüz bir fabrikayı
ABD'de kurmasının mümkün olmadığı, fabrikanın yetersiz teknolojiyle
açılmış olduğu iddia edildi. 18.000 insanın ölümüne, 150 binden
fazla insanınsa ömürlerinin geri kalan kısmını sakat ve hasta
geçirmesine yol açan facia sonrasında, Union Carbide firması bir
"ticari sır" olduğu gerekçesiyle toksik maddenin adını bile
açıklamaktan kaçındı. Bu durum, zehirlenenlere bir tanı konmasını
imkânsız kılarken, hastanelerde ölümlerin artmasına yol açtı.
Birkaç yıl sonra açılan davada Union Carbide firması mağdurlara ve
yakınlarına 470 milyon dolar tazminat ödemek zorunda kaldı. Ancak
Hindistan devletine ödenen paranın çok azı gerçek mağdurlara
dağıtılabildi. Bu miktar hayatta kalanlar tarafından
paylaşıldığında, kişi başına 500 dolar civarı para düştü.
rnUnion Carbide firmasını satın alan ve burada üretime devam eden
Dow Chemical Company ise kazazedelerle iletişime bile girmeyi
reddetmektedir.
Bu felaketin ardından açılan dava da ancak 7 Haziran 2010 tarihinde
sonuçlandı. Felaketin sorumlusu olarak gösterilen Union Carbide
firmasının üst düzey yöneticileri sadece 2 yıl hapis cezasına
çarptırıldı. Davanın bu şekilde ve olaydan ancak 26 yıl sonra
sonuçlanabilmesi bu felaketten etkilenenler ve onların
temsilcilerinden oldukça sert tepki gördü. Cezaya çarptırılanların
kaza olduğu günlerde, fabrika genel müdürü Keshub Mahindra dahil
olmak üzere, fabrikada üst düzey yöneticiler oldukları belirtildi.
Hapis cezasına çarptırılanlar hapis cezasına ek olarak 100,000
Hindistan rupisi (yani 1,400 İngiliz Sterlini) para cezasına da
çarptırıldılar.