Tarihte 6 Ekim
6 EKİM 1923 - İstanbul'un Kurtuluşu: Şükrü Naili Paşa
komutasındaki Türk birlikleri İstanbul'a girdi ve yaklaşık 5 yıl
süren Müttefik işgali resmen sonlandı.
rnİtilaf Devletleri donanmaları 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros
Ateşkes Antlaşması'na dayanarak 13 Kasım 1918'de Haydarpaşa
önlerine demirleyip İstanbul'a girdi. Fiilen gerçekleşmiş olan
işgal, 16 Mart 1920 tarihinde resmi işgale dönüştü.
Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesinden sonra Fahrettin Paşa
komutasındaki 5. Süvari Kolordusu İtilaf Devletleri kontrolündeki
tarafsız bölgeye doğru ilerlemeye başladı. Bunun üzerine Müttefik
kuvvetlerde bulunan Fransız ve İtalyan birlikleri derhal geri
çekildi. Çanakkale'de bulunan İngiliz birlikleri General
Harrington'un emriyle savunma pozisyonu aldı.
İngiltere, Ankara Hükûmeti ile anlaşma yolları aramaya başladı.
Ankara Hükûmeti İstanbul ve Çanakkale boğazlarının denetimini
istedi. İngiltere başbakanı Lloyd George bu istekleri reddetti.
Birliklere savaş pozisyonu alması emrini verdi.Fakat Harrington
ateş açılmaması emrini verdi. Türk birlikleri, İngiliz direnişi ile
karşılaşmadan tarafsız bölgeye girerek Çanakkale Boğazı'na doğru
ilerlemeye başladı. Türklerle savaşılmasını istemeyen Winston
Churchill'in başını çektiği bir grup bakan istifa etti.
Diğer taraftan İzmir'in Kurtuluşu'ndan sonra Damat Ferit Paşa 21
Eylül 1922'de ülkeden kaçtı. Mudanya Mütarekesi gereği Trakya
topraklarının teslimi yapılırken Türkiye'yi temsil edecek kişi
olarak Mustafa Kemal Paşa'nın isteği ile Refet Paşa; İstanbul
komutanı olarak da Milli Müdafaa Umumi Katibi Selahattin Adil Paşa
görevlendirildi. Refet Paşa, 19 Ekim tarihinde TBMM Muhafız
Grubu'ndan 100 kişilik bir kuvvetle Gülnihal vapuru ile Mudanya'dan
ayrılıp İstanbul'a geldi. Ardından "İstanbul Komutanı" sıfatıyla
Selahattin Adil Paşa, 81. Alay ile İstanbul'a geldi. Refet Paşa ve
Selahattin Adil Paşa'nın İstanbul'a gelmesine rağmen işgal
sonlanmadı. Çünkü mütarekeye göre işgal kuvvetleri barış antlaşması
imzalanmasından hemen sonra İstanbul'u boşaltacaktı.
24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması'ndan sonra, 23
Ağustos 1923'ten itibaren İtilaf kuvvetleri İstanbul'dan ayrılmaya
başladı. Son İtilaf birliği ise 4 Ekim 1923 günü Dolmabahçe Sarayı
önünde düzenlenen bir törenle Türk bayrağını selamlayarak şehri
terk etti.
6 Ekim 1923'te ise Şükrü Naili Paşa komutasındaki 3. Kolordu
İstanbul'a girdi ve işgal resmen sonlandı. İşgal 4 yıl 10 ay 23 gün
sürdü. Her yılın 6 Ekim'i böylece İstanbul'un kurtuluş günü olarak
belirlendi ve kutlanmaya başlandı.