Tarihte 6 Ekim
1875 - Ramazan Kararnamesi: Padişah Abdülaziz, Osmanlı'nın dış
borçlarını ödeyemeyeceğini açıkladı.
Osmanlı Devleti 1854 Kırım Savaşı'ndan sonra ilk kez borçlanmaya
başlamıştır. Bu tarihten itibaren 20 yıl boyunca çeşitli
aralıklarla iç ve dış piyasalardan borçlanılmıştır. Ancak bu
kaynaklar verimli değerlendirilemediğinden dolayı borçların vadesi
gelince ödeme sıkıntısı çekilmiş, zamanla anapara ve faizler
ödenemez hale gelmiştir. En nihayetinde 1874-1875 yıllarında bütçe
dengesi tamamen bozulmuş, gelirler borç faizlerini bile
karşılayamaz olmuştur. Bunun neticesinde 30 Ekim 1875 tarihinde
“Ramazan Kararnamesi (Ramazan Kanunnamesi) ile maliyenin iflası ve
borçların ödenmesi ile ilgili bir plân ilan edilmiştir. Nisan 1876
tarihinden sonra ise borç geri ödemeleri tamamen
durdurulmuştur.
1876-1881 yılları arasında Osmanlı Devleti'nin borçların
ödenmesiyle ilgili mali sistemi düzenleyici çalışma yapamaması
sonrasında, alacaklı devletlerin ve bankerlerin yoğun baskı ve
lobileri neticesinde çeşitli müzakereler yapılmış ve alacaklıların
anaparadan önemli ölçüde indirim yapmaları konusunda uzlaşılmasının
ardından, 20 Aralık 1881 (28 Muharrem 1299) tarihinde açıklanan
Muharrem Nizamnamesi(Kararnamesi) ile borçların ödenmesi için
devletin iktisadi faaliyetlerinin yönetimi yabancıların kontrolüne
verilmiştir. Bundan sonra Avrupalı devletler Tuz, İpek, Tütün,
Alkollü içecek ve balık sektörlerinden gelecek olan vergilere el
koymuştur. Bununla beraber Avrupa sermayesinin etkinliği
artmıştır.rnrnKararnameye göre borçların ödenmesi için devletin tüm
iktisadi faaliyetlerini yabancılar adına kontrol etmek amacıyla
Duyun-u Umumiye (Borçlar İdaresi) kurulmuştur. Bu kararname
neticesinde devlet ekonomik olarak bağımsızlığını kaybetmiştir.