Türkçeyi en iyi kullanan şair : Ahmed Arif'in doğum günü.. Ahmed Arif kimdir?
21 Nisan 1927'de Diyarbakır'da dünyaya geldi Ahmed Arif.. Ezilen insanlardan ezilen insanların kardeşliğini şiirlerinin ana vurgusu yaptı.. Hasretinden Prangalar Eskittim isimli kitabını 1968 yılında yayınladı.. İşte doğum gününde usta şairin yaşamından kesitler...
21 Nisan 1927'de Diyarbakır'da Türk bir baba ve kürk asıllı bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi ozan Ahmed Arif... Ezilenden yana ezilenlerin kardeşliğini vurguladığı şiirleri Türk edebiyatının en önemli yapıtları arasında yer aldı. Bir çok şiiri bestelendi.. Asıl adı Ahmed Önal idi usta şairin..
Ahmed Arif, 21 Nisan 1927'de Diyarbakır'ın Hançepek semtindeki Yağcı sokak 7 no'lu evde dünyaya geldi.Asıl adı Ahmed Önal'dır. Diyarbakır Lisesi'nden mezun oldu.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünde okudu.
1940-1955 yılları arasında değişik dergilerde yayınladığı şiirlerinde kullandığı kendine has lirizmi ve hayal gücüyle Türk edebiyatındaki yerini aldı. Türkçeyi en iyi kullanan şairlerdendir.
Şiirlerinde hep ezilen insandan yana oldu ve ezilenlerin kardeşliğine vurgu yaptı.Şiirlerinin toplandığı tek kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim 1968'de yayımlandı.
Hasretinden Prangalar Eskittim, Ahmed Arif’in tek kitabı, şöyle anlatır şair kitabının öyküsünü:
"Bunu anlatmak doğru mu bilmiyorum. Çok kişisel, çok duygusal bir şey, artık anı olmuş. Kitabımın adını ben ‘Dört Yanım Puşt Zulası’ koymuştum, ama kardeşim buna engel oldu. Bana ‘Kitabına böyle bir ad koymaya hakkın yok, seni 15 yaşındaki çocuklar, kızlar taparcasına seviyorlar. Sen bununla ola ki burjuvazinin tuzaklarını söylüyorsun. Ama şu da var, o çocuklara saygı duymalısın. Hatta bu adı bir şiirine bile verme, mısra olarak kalsın.’ Düşündüm, kardeşime hak verdim. Madem öyle, kitabımın adı ‘Hasretinden Prangalar Eskittim’ olsun dedim."
Türkiye'de en çok basılan kitaplar listesinde yer aldı Hasretinden Prngalar Eskittim. Ahmet Kaya, Cem Karaca gibi sanatçılarca birçok şiiri bestelendi.
Ankara'da yalnız yaşadığı evinde 2 Haziran 1991 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.
Ahmed Arif’i ve şiirlerini derinlemesine inceleyen Ahmet Oktay'ın “Karanfil ve Pranga” adlı bir çalışması mevcuttur. Bu çalışması Ahmed Arif üzerine yapılmış en geniş ve en ayrıntılı çalışma olarak kabul edilmiştir.
Ahmed Arif’in Hasretinden Prangalar Eskittim isimli şiir kitabından başka bir de “Yurdum Benim Şahdamarım” isimli eseri vardır.
Pek çok şiiri bulunan Ahmed Arif’in en meşhur şiirleri arasında; Akşam Erken İner Mahpushaneye, Ay Karanlık, Leylim Leylim ve tabi ki şiir kitabına ismini veren Hasretinden Prangalar Eskittim şiiri gibi şiirler vardır. Hasretinden Prangalar Eskittim şiiri ayrıca kendi sesinden de kayıt altına alınmıştır.
Diyarbakır kalesinden notlar ve adiloş bebe isimli eseri Cem Karaca ve Ahmet Kaya’nın yanında Grup Yorum, Kızılırmak ve Moğollar gibi müzik grupları tarafından da yine bestelenmiştir.
Otuzüç Kurşun isimli şiiri ise Grup Baran, Zülfü Livaneli tarafından Kirvem ismi ile, Fikret Kızılok tarafından Vurulmuşum ismi ve Onur Akın tarafından aynı isimle bestelenmiş, Ciwan Haco isimli Kürt türkücü tarafından da Kürtçe ismiyle bestelenmiştir.
Otuzüç Kurşun isimli bu şiiri 1943 senesinde yaşanan ve 32 kişinin ölümü ile sonuçlanan Muğlalı Katliamıyla ilgilidir ve bu şiiri yüzünden defalarca sorgulama geçirmiş dövülmüş ve bir çöplükte resmen ölüme terk edilmiştir. Burada sayılan eserlerinden çok daha fazlası daha farklı pek çok grupça da bestelenmiştir.
Bu Ahmed Arif’in ne denli güçlü şiirler yazdığının ve şiirlerinin ne denli evrensel olduğunun en temel göstergesidir.
ANADOLU
Beşikler vermişim Nuh’a
Salıncaklar, hamaklar,
Havva Ana’n dünkü çocuk sayılır,
Anadoluyum ben,
Tanıyor musun?
Utanırım,
Utanırım fukaralıktan,
Ele güne karşı çıplak…
Üşür fidelerim,
Harmanım kesat.
Kardeşliğin, çalışmanın,
Beraberliğin,
Atom güllerinin katmer açtığı,
Şairlerin, bilginlerin dünyalarında,
Kalmışım bir başıma,
Bir başıma ve uzak.
Biliyor musun?
Binlerce yıl sağılmışım,
Korkunç atlılarıyla parçalamışlar
Nazlı, seher-sabah uykularımı
Hükümdarlar, saldırganlar, haydutlar,
Haraç salmışlar üstüme.
Ne İskender takmışım,
Ne şah ne sultan
Göçüp gitmişler, gölgesiz!
Selam etmişim dostuma
Ve dayatmışım…
Görüyor musun?
Anadolu (Bölüm 2)
Nasıl severim bir bilsen.
Köroğlu’yu,
Karayılanı,
Meçhul Askeri…
Sonra Pir Sultan’ı ve Bedrettin’i.
Sonra kalem yazmaz,
Bir nice sevda…
Bir bilsen,
Onlar beni nasıl severdi.
Bir bilsen, Urfa’da kurşun atanı
Minareden, barikattan,
Selvi dalından,
Ölüme nasıl gülerdi.
Bilmeni mutlak isterim,
Duyuyor musun?
Gör, nasıl yeniden yaratılırım,
Namuslu, genç ellerinle.
Kızlarım,
Oğullarım var gelecekte,
Her biri vazgeçilmez cihan parçası.
Kaç bin yıllık hasretimin koncası,
Gözlerinden,
Gözlerinden öperim,
Bir umudum sende,
Anlıyor musun?
Gözlerim
Gözlerim maviliğin ruhudur.
Fecirlerin tebessümü içer.
Berraklığında ilah çocukları uyur
Ve emer sükutu beyaz gölgeler.
Ay Karanlık
Maviye / Maviye çalar gözlerin,
Yangın mavisine / Rüzgarda asi,
Körsem / Senden gayrısına yoksam
Bozuksam / Can benim, düş benim,
Ellere nesi?
Hadi gel,
Ay karanlık…
İtten aç / Yılandan çıplak,
Vurgun ve belâ
Gelip durmuşsam kapına
Var mı ki doymazlığım?
İlle de ille / Sevmelerim,
Sevmelerim gibisi
Oturmuş yazıcılar
Fermanım yazar
N’olur gel,
Ay karanlık…
Dört yanım puşt zulası,
Dost yüzlü,
Dost gülücüklü
Cıgaramdan yanar.
Alnım öperler,
Suskun, hayın, çıyansı.
Dört yanım puşt zulası,
Dönerim dönerim çıkmaz.
En leylim gecede ölesim tutmuş
Etme gel,
Ay karanlık…
Terk Etmedi Sevdan Beni
Terk etmedi sevdan beni,
Aç kaldım, susuz kaldım,
Hayın, karanlıktı gece,
Can garip, can suskun,
Can paramparça…
Ve ellerim kelepçede,
Tütünsüz, uykusuz kaldım,
Terk etmedi sevdan beni…
Hasretinden Prangalar Eksittim
Seni anlatabilmek seni.
İyi çocuklara, kahramanlara.
Seni anlatabilmek seni,
Namussuza, halden bilmeze,
Kahpe yalana.
Art arda kaç zemheri,
Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu
Dışarda gürül gürül akan bir dünya…
Bir ben uyumadım,
Kaç leylim bahar,
Hasretinden prangalar eskittim.
Saçlarına kan gülleri takayım,
Bir o yana
Bir bu yana…
Seni bağırabilsem seni,
Dipsiz kuyulara.
Akan yıldıza.
Bir kibrit çöpüne varana.
Okyanusun en ıssız dalgasına
Düşmüş bir kibrit çöpüne.
Yitirmiş tılsımını ilk sevmelerin,
Yitirmiş öpücükleri,
Payı yok, apansız inen akşamdan,
Bir kadeh, bir cıgara, dalıp gidene,
Seni anlatabilsem seni…
Yokluğun, cehennemin öbür adıdır
Üşüyorum, kapama gözlerini…
Şiir Kitapları
Hasretinden Prangalar Eskittim (Everest yayınları, ISBN 975-297-021-4, 57. basım, 2006);
Yurdum Benim Şahdamarım (Everest yayınları, İstanbul, Kasım 2005, 5. Basım, ISBN 9789752891036)
Şiirlerinden bazıları
Akşam Erken İner Mahpushaneye
Anadolu
Ay Karanlık
Sen Hep Şerefinle Yaşarsın Baba
Bu Zindan Bu Kırgın Bu Can Pazarı
Diyarbekir Kalesinden notlar ve Adiloş Bebenin Ninnisi
Hani Kurşun Sıksan Geçmez Geceden
Hasretinden Prangalar Eskittim
İçerde
Kara
Karanfil Sokağı
Leylim Leylim
Merhaba
Otuz Üç Kurşun
Sevdan Beni
Suskun
Unutamadığım
Uy Havar!
Vay Kurban
Yalnız Değiliz
Kara
Bestelenen Şiirleri
Akşam Erken İner Mahpusaneye Cem Karaca - Akşam Erken İner Mahpusaneye
Akşam Erken İner Mahpusaneye Fuat Saka - Akşam Erken İner Mahpusaneye
Ay Karanlık: Ahmet Kaya - Maviye Çalar Gözlerin
Ay Karanlık: Cem Karaca - Ay Karanlık
Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebe: Cem Karaca - Adiloş Bebe
Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebe: Grup Yorum - Adiloş Bebe
Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebe: Kızılırmak - Adiloş Bebe
Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebe: Moğollar - Adiloş Bebe
Hasretinden Prangalar Eskittim: Ahmet Kaya - Hasretinden Prangalar Eskittim
Hasretinden Prangalar Eskittim: Suavi - Hasretinden Prangalar Eskittim
İçerde: Rahmi Saltuk - Dağlarına Bahar Gelmiş Memleketimin
Kara: Cem Karaca - Karam
Kara: Grup Ekin - De Be Aslan Karam
Otuzüç Kurşun: Cem Karaca - Otuzüç Kurşun
Otuzüç Kurşun: Grup Baran - Otuzüç Kurşun
Otuzüç Kurşun: Zülfü Livaneli - Kirvem
Otuzüç Kurşun: Fikret Kızılok - Vurulmuşum
Otuzüç Kurşun: Onur Akın - Otuzüç Kurşun
otuzüç kurşun: Ciwan Haco- sî û sê gule
Sevdan Beni: Cem Karaca - Sevdan Beni
Sevdan Beni: Fikret Kızılok - Haberin Var Mı
Suskun: Fikret Kızılok - İki Parça Can
Suskun: Ahmet Kaya - Suskun
Suskun: Edip Akbayram - Suskun
Suskun: Alaaddin Us - Suskun
Unutamadığım: Cem Karaca - Unutamadığım
Unutamadığım: Grup Baran - Unutamadığım
Uy Havar!: Ahmet Kaya - Oy Havar
Vay Kurban: Cem Karaca - Vay Kurban
Vay Kurban: Grup Baran - Seni Sevmek Felsefedir
Vay Kurban: Grup Yorum - Gün Ola
Adiloş Bebe: Grup Yorum - Gün Ola