Antibiyotik kullanımı zararlı mı?

Günümüzde enfeksiyon hastalıklarının yol açtığı sağlık sorunları bir yana, kişinin iş, okul ve aile hayatında yarattığı zaman ve konfor kaybı diğer yana... Enfeksiyon hastalıklarının kısa sürede ve hafif olarak atlatılmasında en büyük etkenlerden birinin doğru antibiyotik kullanımı olduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Ali Titiz, bilinçsiz antibiyotik kullanımıyla ilgili herkesi uyararak, yanlış kullanımın nelere yol açabileceği hakkında bilgi verdi.

18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü dolayısıyla açıklama yapan Doç. Dr. Ali Titiz, kulak burun boğaz enfeksiyon hastalıkları açısından bakıldığında, uygun destek ve doğru antibiyotik tedavisiyle bu tip sağlık sorunlarının kısa sürede atlatılabileceğini belirtti.

Doç. Dr. Ali Titiz, şunları kaydetti:

“Fakat kişinin kendi başına medikal tedaviyi belirlemesi ve bunun için de antibiyotik kullanımına karar verip, ‘Nasıl olsa doktora gittiğimde bana bu ilacı verecek’ şeklindeki düşünce tarzı, rahatsızlığın tedavi edilememesine yol açıyor. Ayrıca sürecin şiddetli olmasına veya uzamasına, komplikasyonların oluşmasına veya kronikleşmesine sebep oluyor.

Rahatsızlık sürecinde, özellikle doğru antibiyotik seçiminde kişinin klinik muayenesi ve laboratuvar tetkiklerinin birlikte değerlendirilmesi en önemli aşamayı oluşturuyor. Ayrıca enfeksiyon hastalıklarının ilk günlerinde radyolojik ve laboratuvar veriler hemen sonuçlanmasa da, bu süreçte hekimin deneyimi, tedavi şeklinin belirlenmesinde en önemli rolü oynuyor.”

Direnç geliştirebiliyorlar

Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan dozlarda kullanılmasının, bakterilerin sonraki ilaç tedavilerine karşı direnç göstermesine neden olabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Ali Titiz, bunu da şöyle açıklıyor: “Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin varlığına rağmen üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesi anlamına geliyor. Direnç geliştiğinde, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili olamıyor. Bu durum, yalnızca kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturuyor.”

Virüslere karşı etkili değil

Toplum sağlığı açısından büyük önem taşıyan antibiyotik kullanımındaki yanlış noktalara açıklık getiren Doç. Dr. Ali Titiz, antibiyotiklerin yalnızca bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan, bakterileri öldüren ve üremesini durduran ilaçlar olduğunu belirtiyor ve ekliyor:  “Yani antibiyotikler, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi edemiyor. Ayrıca antibiyotik, ateş düşürmüyor. Uygun doz ve şekillerde kullanıldığında, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırmasının bir sonucu olarak ateş düşüyor.”

Soğuk algınlığının tedavisi antibiyotikte değil

Soğuk algınlığı ve gribin çoğunlukla kendi kendine ve destek tedavi ile belli bir süre içerisinde iyileşebilen rahatsızlıklar olduğunu ifade eden Doç. Dr. Ali Titiz, bu rahatsızlıklarda antibiyotik alımına gerek olmadığını açıklıyor. Doç. Dr. Ali Titiz, sağlık durumu iyi olan kişilerin bu tür rahatsızlıkları kısa sürede yenebileceğini söyleyerek, “Antibiyotik, kişinin grip ve soğuk algınlığını atlatmasına yardımcı olmaz. Ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü hafifletmez. Ayrıca hastalığın başkalarına geçişine engel olmaz.” diyor.

Bu nedenle, kulak burun boğaz enfeksiyonlarında, ateş, ağrı ve genel durum bozukluğu başta olmak üzere tüm şikayetler, istirahat, bol sıvı alımı ve destek tedaviye rağmen 24 ile 48 saat içerisinde geçmiyorsa, bir doktora giderek profesyonel destek alınması öneriliyor.