Büyük şair Nazım Hikmet 121 yaşında! İşte Nazım Hikmet hayatı ve şiirleri...

Ezbere bildiğimiz, ağzımızdan dökülüveren o dizelerin çoğunun sahibi: Nâzım Hikmet Ran.

Nâzım Hikmet Ran 15 Ocak 2023'te 121. doğum gününde Türk edebiyatına kazandırdığı şiirleri ve eserleriyle anılıyor. Ceviz Ağacı, Yaşamak Güzel Şey, Herkes Gibisin, Ben Senden Önce Ölmek İsterim, Seni Düşünmek gibi birçok ünlü şiirli bulunan şair, birçok insanı etkilemeyi başarmıştır.  Nâzım Hikmet Ran sadece şiirleriyle değil aynı zamanda fikirleriyle de dönemine damga vurmuştur. Peki Nâzım Hikmet kimdir?

Nâzım Hikmet'in Hayatı

Nâzım Hikmet Ran, 15 Ocak 1902'de Selanik'te dünyaya gelmiştir. Şiirleri birçok dile çevrilen, eserleri birçok ödüle layık görülen hem Türk edebiyatının hem de Dünya edebiyatının önemli kalemlerindendir. Çağdaş Türk edebiyatının kurucu üsümlerinden bir tanesidir. Siyasi düşünceleri sebebiyle hayatının büyük bir bölümünü hapiste veya sürgünde geçirmiştir. Nâzım Hikmet, yasaklı olduğu zamanlarda Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman ve Ercüment Er gibi mahlaslarla edebi kişiliğini sürdürmüştür. Türk edebiyatına birçok önemli eser bırakan şair, 3 Haziran 1963'te Moskova'da hayatını kaybetmiştir.

Nâzım Hikmet'in ilk yılları

Nâzım Hikmet, Hikmet Bey ve Celile Hanım’ın oğludur. Nâzım Hikmet'in babası Osmanlı Hariciyesi’nde çeşitli memurluklarda bulunmuş bi isimdir. Annesi ise ilk kadın ressamlarımız arasında anılan piyano çalan, Fransızca bilen bir isimdir. Ayrıca Nâzım Hikmet'in teyzesi Münevver Hanım şair Oktay Rifat'ın annesidir. 

Nâzım ilk eğitimini annesinden ve büyükbabasından alır. Büyükbabası da mevlevi bir şairdir. Nâzım ilk şiirini henüz 11 yaşındayken kaleme alır. Ortaöğrenimini Galatasaray ve Nişantaşı Sultanilerinde tamamlar. Ardından Bahriye Mektebi'ne gider. 16 yaşındayken ise ilk şiiri yayınlanır. Bu yıllardan sonra yazdığı şiirleri 'yurtsever' şiirler olarak tanımlanabilir. 

19 yaşındayken bir grup arkadaşıyla birlikte Kurtuluş Savaşına katılmak üzere Anadolu'ya gider. Kendisi ve arkadaşları orduda görevlendirilmez. Bolu’da öğretmenlik görevine getirilir. 1921 yılında Bolu'dan ayrılarak Moskova'ya gider.

Nâzım Hikmet'in Gençlik Yılları

Nâzım Hikmet 1922'de Moskova'ya gelir. Burada Rus İç Savaşının son aylarına tanıklık eder. Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi'nde ekonomi-politik eğitimi alır. Bu sürede Rus Avangart şiiriyle tanışır ve Bagritski, Mayakovski, Selvinski, İnber ve Panov gibi edebiyatçılarla tanışır. Rus fütüristlerinden esinlendiği bu dönemde ve klasik biçimden sıyrılır ve yeni bir biçim geliştirmeye başlar. 

Nâzım Hikmet Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi'nden mezun olur ve 1924 Aralık ayında Türkiye Komünist Partisinin ülke içindeki faaliyetlerine katılmak üzere yurda döner. Kısa bir süre cezaevinde kalır ve sonra serbest bırakılır.

1925 yılında Takrir-i Sükûn Kanunu aracılığıyla liberal, sosyalist her türlü muhalif kuruluşlar ve yayın organları kapatılır, birçok yazar tutuklanır. Nâzım Hikmet aranmasına rağmen bulunamaz ve İstiklal Mahkemesi'nde gıyaben yargılanır. 1925'te gizli komünist partisi üyeliğinden 15 yıl kürek mahkumiyetine çarptırıldı. Ay sonunda gizlice İstanbul'a gider, TKP lideri Şefik Hüsnü ile birlikte yurt dışına çıkar. TKP'nin 1926 Viyana Konferansına katılır ve yeniden Moskova'ya gider.

Nâzım Hikmet'in Aramızdan Ayrılışı

Nâzım Hikmet'in tam olarak 17 yılı hapis duvarları arkasında geçer. 1950 yılında Genel Af Yasası ile serbest bırakılır. Ancak, kendi yurdunda yaşamına devam edemez ve yurt dışına çıkar. 

Nâzım, Uluslararası Barış Ödülü sahibi bir sanatçıdır ve Dünya Barış Konseyi Başkanlık Divanı’na seçilmiştir. Ancak hapis edildiği yıllarda yakalandığı rahatsızlıklar Nâzım Hikmet'in peşini bırakmaz. Nâzım Hikmet Ran, 3 Haziran 1963 günü Moskova’daki evinde hayata gözlerini yumar. Arkasında ise milyonlarca kişiyi derinden etkileyecek eserler bırakır.

Nâzım Hikmet'in eserleri