EYT'de çözüm rotası! işte 5 adımlı yol haritası

Artık ücretlilerin, emekli ve memur maaşları için belirleyici olacak Temmuz zammı sonrası, EYT düzenlemesi için yapılacak çalışma öncelikli gündem oluyor.

EK GÖSTERGE TAMAM SIRADA EYT'LİLER VAR 
Sabah'ın haberine göre, hükümetin önünde öncelikli dosya olarak Emeklilikte Yaşa Takılanlar için EYT düzenlemesi konusu bulunuyor.

BAKAN BİLGİN'DEN SÖZLEŞMELİ MEMUR VE EYT AÇIKLAMASI GELDİ 
Söz konusu çalışmanın başlayacağını duyuran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "İlk açacağımız dosya üzerinden detaylandırıp kamuoyuyla paylaşacak hale gelince paylaşacağımız mesele sözleşmeli personel meselesidir. İlk ele alacağımız dosya odur. Kamuda sözleşme personel istihdam ediliyor. Yeni alanlar var. Yeni çalışma biçimleri var. Mesela bilgisayar yazılım mühendisleri gibi. Onlar örnek veriyorum. Hepsinin mühendis olmasına gerek yok. Kamu ihtiyaç duydukça sözleşmeli personel alıyor fakat bu personellerin bazı sorunları var. Biz bunlara isteğe bağlı olarak kadro hakları vereceğiz. Bazı haklardan mahrumlar onları kendilerine vereceğiz" açıklaması yapmıştı.

EYT'LİYE ÇÖZÜM ROTASI 
Emeklilik için yıl ve prim şartını tamamlayıp yaş bekleyen vatandaşlar için yapılacak çalışmalarda yol haritası belirleniyor. Çalışma takviminde bulunan EYT konusunda önümüzdeki günlerde kamuoyu ile bir paylaşım da yapılabilir. Bu paylaşımda teknik çalışmanın içeriği ya da yol haritası duyurulabilir.

AK Parti'nin Kızılcahamam kampında da gündemdeki konular arasında EYT de bulunuyordu. Toplumun merakla beklediği EYT'liler konusunda da ekonomiye zorlayıcı bir yük getirmeyecek, sosyal faydası olacak kademeli bir model arayışının sürdüğü öğrenilmişti.

1-KİMLERİN YARARLANACAĞI TESPİT EDİLECEK 
Yasanın çerçevesi oluşturulurken öncelikle kapsam belirlenecek. Böylece kimlerin hak sahibi olacağının tespiti yapılacak. Bu sayede yasa çıkar çıkmaz hemen emeklilik hakkı kazanacakların sayısı da ortaya çıkacak. Genel çerçeveye bakıldığında EYT'li grubu 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalılar oluşturuyor.

Bu tarihten önce sigortalı olanlar için yaş dışında erkeklerde 25, kadınlarda ise 20 yıl sigortalılık süresi şartı var. Ancak bu tarihten önce Emekli Sandığı'na girmiş ya da Bağ-Kur'lu olmuş EYT'liler de mevcut. Bu tarihten önce SSK'lı olmuş şu anda memur olanlar, primi eksik bulunanlar, farklı kurumlardan prim biriktirenler de bulunuyor. Bütün bunlar ayrı ayrı değerlendirilerek kapsamlı bir çalışma yapılacak.

2-EMEKLİLİK İÇİN ŞARTLAR BELİRLENECEK 
Kapsamın belirlenmesinden sonra emeklilik şartlarının da tespit edilmesi gerekiyor. Primini ve yılını dolduranların başka şarta bakılmaksızın emekli edilmeleri şeklinde bir öneri bulunurken, burada farklı kurumlarda çalışmış (memur, esnaf, Bağ-Kur gibi) kişilerin hangi statüde emekli olacaklarının da tespiti gerekiyor.

Burada belli bir yaşın üstünde olanlara emeklilik verilmesi gibi bir formül de konuşulurken, kademeli olarak emeklilik hakkının verilmesi de söz konusu olabilecek. Ayrıca Avrupa modelinde olduğu gibi maaş kısıtı ile emeklilik de formüller arasında

3-MALİ BOYUTU ÇIKARTILACAK 
Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın ile ilgili 5 milyon kişi gibi sayılar ortaya atılsa bile kesin bir rakam yok. Ancak farklı kurumlardan sigortalıların olduğu bir yapısı olması dolayısıyla çok sayıda insanı ilgilendiriyor.

Bu noktada kapsam belirlendiğinde sayı da ortaya çıkacak. Bu yönüyle kaç kişinin emekli olabileceği ve kaç lira maaş alacağı hesaplanarak konunun mali boyutu da ortaya çıkarılacak. Burada kime hangi şartlarda maaş bağlanacağı da tespit edilecek.

4-UYGULAMA USULLERİ ORTAYA KONULACAK 
Bu aşamada uygulamayla ilgili kısımların da tespit edilmesi gerekiyor. Yani hak sahiplerinin belirlenmesi, onların emeklilik işlemlerinin usul ve esaslarının tespit edilmesi önem kazanıyor.

Mesela, 8 Eylül öncesinde sigortalı olmuş ancak şimdi memur olarak çalışan birisi yasa çıktıktan sonra hangi kurumdan emekli olacak? Bu kişi memurluğa devam etmek istiyorsa EYT'li diye resen emekli mi edilecek? Bu gibi karmaşık soruların da cevap bulması gerekiyor.

5-TASARI MECLİSE SUNULACAK 
Bütün çalışmalar tamamlandıktan sonra uygulamanın başlayabilmesi için yasal çalışmanın da yapılması gerekiyor. Bunun için de bir taslak metnin oluşturulması ve bunun TBMM gündemine gelmesi gerekiyor. Meclis'ten geçtikten sonra uygulanması için de yönetmeliklerin çıkarılması gerekiyor.