Gıdaya zam gelince ucuza rağbet arttı

İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Gıda Kalite Kontrol ve Analiz Program Başkanı Öğr. Gör. Aysun Sağlam, son dönemde gıda fiyatlarında yaşanan artışı ve ucuz gıdanın risklerine dair önemli açıklamalarda bulundu.

Sağlam, “Tüketicinin gıdayı ucuza mal ederken aslında yaptığı en önemli şey gıda güvenliği ihlalleri ki bu maalesef toplum ve sektör açısından çok üzücü Tüketicinin bunlara yönelmesi kısa vadede kârlı gibi görünse de getirdiği riskler düşünüldüğünde uzun vadede çok kârlı değil” dedi.

Sağlam, dünyada yaşanan fiyat artışlarının başlıca nedenleri arasında yakıt sıkıntısı ve petrol fiyatlarındaki artışın yer aldığını belirterek bu nedenlerin de gıda fiyatlarındaki üretim, lojistik gibi tüm süreçlere yansıdığını ifade etti. Pandeminin neden olduğu sorunlara da değinen Aysun Sağlam, pandemi sebebiyle yaşanan iş gücü kayıpları ya da tedarik zincirlerindeki aksaklıkları göz ardı etmemek gerektiğini söyledi.

Sağlam, iklim değişikliğine bağlı elverişsiz hava koşullarının gıda üretimini azalttığını hatırlatarak “Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün sunduğu Gıda Fiyatları Endeksi Raporuna göre küresel bazda gıda fiyatlarında son bir yılda yaşanan artış yüzde 30 seviyesindedir ve bu son on yılın en yüksek seviyesidir.” dedi.

Aysun Sağlam, tüm bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda tüketicinin de gıdayı daha ucuza alıp cebini yakmayacak gıdalara yöneldiğini kaydetti. “Tüketicinin gıdayı ucuza mal ederken aslında yaptığı en önemli şey gıda güvenliği ihlalleri ki bu maalesef toplum ve sektör açısından çok üzücü.

Tüketicinin bunlara yönelmesi kısa vadede kârlı gibi görünse de getirdiği riskler düşünüldüğünde uzun vadede çok kârlı değil aslında” ifadelerini kullanan Sağlam, Türkiye’de taklit ve tağşişe konu olan ilk beş kategori hakkında bilgilendirmelerde bulundu.

Türkiye'de taklit ve tağşişe konu olan ilk 5 kategori

Türkiye’de taklit ve tağşişe konu olan ilk 5 kategoride et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağlar, gıda takviyeleri, bitki çayları ve bal olduğunu aktaran Sağlam, “Kırmızı ete beyaz et karıştırılması ya da istenmeyen veya kullanılmaması gereken kemik vs. ilavesi yapılması gibi hileler en sık yapılan hilelerdir.

Bunların yanında gıdada kullanılmaması gereken boya kullanımı, tarihi geçmiş etin baharatlarla karıştırılması gibi hileler direkt olarak halk sağlığını tehdit etmekte. Süt ve ürünleri de en çok hile yapılan ve sağlığı tehdit eden ürünler arasında. Sokak sütü maalesef ülkemizin bir gerçeği.  Açıkta satılan tüm gıdalarda risk olduğu gibi sokak sütü de riskli.

Bu sütte bulunan mikroorganizmalar, aflatoksin gibi kimyasallar ya da soğuk zincir sağlanamadığı için sütü koruma amaçlı katılan istenmeyen katkılar (çamaşır suyu, hidrojen peroksit) sokak sütlerinde sık karşılaştığımız riskler. Bunların bir kısmı akut etkiler gösterirken, bir kısmı vücutta birikerek uzun vadede sağlık sorunlarına neden olmaktadır.” diye konuştu.

 Sağlam, son yıllarda sık karşılaşılan ıspanaktan zehirlenme vakalarının nedeninin de ıspanak toplanırken içine katılan güzelavrat otu olduğunu, insanların ıspanaktan değil güzelavrat otundan zehirlendiğini dile getirdi.

İAÜ Gıda Kalite Kontrol ve Analiz Program Başkanı Öğr. Gör. Aysun Sağlam, maliyetinin çok altında gıdalara şüphe ile yaklaşılması gerektiğini ve evde de gıda güvenliği risklerine dikkat edilerek tüketicinin güvenilir ambalajlı gıda alması gerektiğini açıkladı.