Kıdem Tazminatında Tavan Yükseldi mi? Çalışanlar Yüksek Tazminat Alabilecek mi?
Çalışanlar mali ve sosyal hakları temmuz ayından itibaren artık değişti. İster memur olsun ister işçi, tüm çalışanlar sosyal güvenlik hakları ocak-temmuz ve temmuz-aralık olmak üzere senede iki kere değişiyor ve değişiklikleri de Hazine ve Maliye Bakanlığı açıklıyor.
Abone olKıdem tazminatı tavanı yüzde 8.65 arttı, 5 bin 434 lira 42 kuruşa çıkartıldı. Temmuz-aralık döneminde kıdem tazminatı alacak olanların hesaplamaları yeni rakam üzerinden yapılacak, böylelikle çalışanlar daha yüksek tazminat alabilecek.
Memurlar taban aylıkları ve kamuda sözleşmeli çalıştırılan personelin ücret tavanı temmuz ayından itibaren tekrardan belirlendi. Ayrıca yine sözleşmeli personel tavan ve taban ücretleri de senenin ikinci yarısında yüzde 8.65 oranda arttırıldı.
Bu değişikliklerle birlikte işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavanı da arttırıldı. Buna göre, kıdem tazminatının tavanı 5.434,42 liraya çıkartıldı. Bu yılın ocak-temmuz döneminde tazminat tavanı 5.001,75 liraydı.
Böylelikle senenin ikinci yarısında kıdem tazminatı için ödenecek tavan tutarı yüzde 8.65 arttırılmış oldu. Yani, çalışanlar senenin ikinci yarısında daha yüksek kıdem tazminatı alabilecekler.
Temmuz-Ağustos ayında tazminatını alanlar eksiklerini tamamlayacak.Gelelim, çalışma hayatı ile ilgili en çok merak edilen konuların başında gelen kıdem tazminatının hangi hallerde alınabileceğine. Kıdem tazminatında birinci şart, iş yerinde en az bir sene çalışmış olmak.
Bir seneden az çalışanların hiçbir şart altında kıdem hakkı olmuyor. İkincisi, işveren tarafından işten çıkarılmış olmak. Emeklilik için gerekli süreyi ve prim ödeme gün sayısını doldurup emekli olanlar da tazminat alabiliyor.
Altını bir kere daha çizeyim, kendi isteği ile istifa edenler tazminata hak kazanamıyor. Elbette istisnai durumlar var.
Erkekler, askerlik sebebiyle iş yerinden ayrılmaları durumunda kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Bunun için muvazzaf askerlik sebebiyle iş sözleşmesinin sonlandırılması gerekiyor.
Bayanlar, evlendikten sonra bir sene içinde işinden kendi isteği ile ayrılırlarsa kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
15 sene sigortalılık süresini ve 3600 prim gün sayısını tamamlayan çalışanlar da kıdem tazminatı alabilirler. Fakat bu haktan sadece 8.9.1999 tarihinden evvel sigortalı olanlar yararlanabiliyor.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIYOR?
Kıdem tazminatı nasıl ve neye göre hesaplanıyor? İşveren, çalışana, her bir sene için 30 günlük, yani bir aylık, giydirilmiş brüt ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
Giydirilmiş ücret demek; aylık brüt maaş, ikramiye, prim, yol yardımı, yakacak yardımı gibi ödemeleri içerir ve tazminat hesaplamasında bu ödemelerin tamamı hesaba katılır.
Toplam kıdem tazminatı ise çalışanın son aldığı aylık giydirilmiş brüt ücretin, iş yerinde çalışılan yılla çarpılması ile hesaplanır.
İş yerinde 10 senedir çalışıyorsunuz ve aylık giydirilmiş brüt ücretiniz ise 2000 lira. Toplam 20 bin lira kıdem tazminatı alırsınız.
Kıdem tazminatını hesaplamada önemli bir kriter de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı; senede iki kere revize edilen tazminat tavan tutarı. Çalışana ödenecek kıdem tazminatı, açıklanan bu tavanı geçemiyor.
İşte, bu rakam, temmuz ayında revize edilerek 5.434,42 liraya çıkartıldı. Bu da şu anlama geliyor, bu yılın temmuz-aralık döneminde kıdem tazminatı alacak olanların hesaplamaları bu tavan üzerinden yapılacak.
Tavan, özellikle yüksek maaş alanları ilgilendiriyor. Çalışan, 5.434,42 liranın üzerinde kaç para ücret alırsa alsın, kıdem tazminatı bu rakam üzerinden hesaplanıp, ödenir.
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
Örnek 1: Aylık giydirilmiş brüt maaşınız 2 bin 029 liraysa (bugünkü brüt asgari ücret) ve iş yerinde yıldır çalışıyorsanız, (8 x 2.029 TL) alacağınız tazminat tutarı 16 bin 236 liradır.
Örnek 2: Aylık giydirilmiş brüt maaşınız 6 bin liraysa ve 10 yıldır iş yerinde çalışıyorsanız; maaşınız, bugünkü kıdem tazminatı tavanı olan 5 bin 434 liranın üzerinde olduğundan alabileceğiniz tazminat tutarı (5.434 x 10)= 54.334 lira olacaktır.