Lokanta ve otel fiyatlarında tarihi rekor
Merkez Bankası, enflasyonun beş ay sonra yeniden tek haneye döndüğü Temmuz ayında, lokanta-otel fiyatlarında "tarihin en yüksek Temmuz artışı" yaşandığına dikkat çekti.
Abone olMerkez Bankası'nın, dün açıklanan Temmuz ayı enflasyon
verilerine ilişkin "Aylık Fiyat Gelişmeleri" raporunda, "Bu
dönemde, gıda enflasyonu taze meyve-sebze ürünlerine bağlı olarak
geriledi, enerji fiyatları son dört aydaki düşüş eğiliminin
ardından sınırlı bir artış gösterdi" denildi.
"Türk lirasının yakın dönemdeki değer kaybının yansımaları temel
mal enflasyonu üzerinde hissedilirken, hizmet enflasyonundaki
yukarı yönlü seyir alt gruplar geneline yayılarak sürdüğüne" dikkat
çekilen raporda, "Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık
enflasyonu artmış, ana eğiliminde sınırlı bir yükseliş kaydedildi.
Temmuz ayında tüketici fiyatları yüzde 0.15 arttı ve yıllık
enflasyon yüzde 9.79 oldu. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık
değişim oranları yaklaşık 0.4’er puan artarak sırasıyla yüzde 9.46
ve 9.60 gerçekleşti"ği vurgulandı ve şu saptamalara yer
verildi:
- Bu dönemde haberleşme dışındaki gruplarda yıllık enflasyon
yükseldi, mevsimsellikten arındırılmış aylık fiyat artışı ise son
aylara kıyasla önemli ölçüde hızlandı.
- Ulaştırma grubunda fiyatlar, belediyeler tarafından sunulan
ulaştırma hizmetleri (vapur, belediye otobüsü, metro) ile
şehirlerarası yolcu taşımacılığına bağlı olarak yükseldi.
- Gıda fiyatlarından önemli ölçüde etkilenen lokanta-otel grubu,
aylık bazda yüzde 1.75 ile endeks tarihindeki en yüksek Temmuz ayı
artışını kaydetti.
- Diğer yandan, diğer hizmetler grubu fiyatları paket tur ve
kişisel ulaştırma araçlarının bakım ve onarımı ile eğitim
hizmetlerine bağlı olarak artış gösterdi.
- Temel mal grubu yıllık enflasyonu Temmuz ayında 0.66 puan artarak
yüzde 9.86 oldu. Bu dönemde tüm alt gruplarda yıllık enflasyon
yükselmiş, fiyatlar üzerinde gerek yakın dönem gerekse geçmiş döviz
kuru gelişmelerinin etkisi hissedildi.
- Dayanıklı mal grubu fiyatları otomobil ve ev aletleri öncülüğünde
yükselirken, giyim grubunda mevsim ortalamalarından daha düşük bir
indirim gözlendi.
- Giyim ve dayanıklı dışında kalan temel mallarda aylık fiyat
artışları yavaşladı, ancak kişisel bakımda kullanılan aletler,
otomobil yedek parça-aksesuarları ve ev ile ilgili alet ve gereçler
gibi ithal bileşeni yüksek ürünlerde güçlü fiyat artışları dikkat
çekti.
- Enerji fiyatları son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından Temmuz
ayında yüzde 0.11 arttı. Uluslararası petrol fiyatlarının ve Türk
lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak bu dönemde akaryakıt
fiyatları sınırlı bir oranda yükseldi. Böylelikle, enerji grubu
yıllık enflasyonu düşük bazın da etkisiyle 0.56 puan artarak yüzde
8.12'ye çıktı.
- Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu, temelde işlenmemiş
gıda fiyatlarına bağlı olarak 4.27 puan geriledi ve yüzde 10.07'ye
indi.
- İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu taze meyve ve sebzedeki baz
etkisi ile kırmızı et enflasyonunda gözlenen yavaşlama sonucunda
yüzde 11.39’a geriledi. Bu dönemde, grup fiyatlarının
mevsimsellikten arındırılmış olarak da gerilediği izlendi.
- Öte yandan, işlenmiş gıda fiyatları aylık bazda yüzde 1.03 gibi
yüksek bir oranda arttı, grup yıllık enflasyonu yükseldi. Bu grupta
fiyat artışlarının alt gruplar geneline yayıldığı görülürken;
özellikle tahıllar, işlenmiş et ürünleri, çay ve şeker gibi alt
kalemlerdeki gelişmeler öne çıktı.
- İşlenmiş et ürünlerinde kırmızı et fiyatlarındaki birikimli
artışların; çay grubundaki artışta ise Haziran ayında yaş çay alım
fiyatında kaydedilen yüzde 13’lük artışın etkisi hissedildi.
- Özetle, Temmuz ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde
işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklanırken, taze meyve-sebze dışı
gıda grubunda yıllık enflasyon yüksek seviyesini korudu.