Sınav Kaygısının Nedenleri

Kaygı, stres anında olabilecek şeylerden de bahsettim. Bu yazımda da kaygının nedenleri üzerinde daha derinlemesine durmak istedim.

Her şeyden önce bilinmesi ve unutulmaması gereken önemli bir nokta vardır ki sınav kaygısının nedenleri her ailenin kendi iç dinamikleri, ihtiyaçları doğrultusunda değişkenlik gösterecektir. Her şeyden önce öğrencilerin ders çalışma alışkanlıkları, kapasiteleri, ilgi alanları, hedefleri, sosyo ekonomik kültürel alt yapıları ve bunun paralelinde oluşan ihtiyaçları farklıdır. Sadece öğrenciyle kalmıyor ki; anne babanın istek ve arzuları, çocuklarından habersiz çocukları adına koydukları hedefleri ve bu hedeflerden kaynaklı ebeveyn öğrenci çatışması, ailenin sosyal ortamı,maddi durumu ki bu tabii ki öğrencisi ile ortak kaygısıdır.

• Tüm bunlardan hareketle "Sınava ilişkin yanlış değerlendirme" bir kaygı nedenidir. Neden mi?

Çünkü öğrenci kendini daha doğrusu yukarıda bahsettiğim kendi ile ilgili ona ait olan her şeyin sınandığı kanısına varabilmektedir. Neyi istediği değil de en çok kaç puan aldığı ile değerlendirildiği ve bunun kişiliğinin sınandığı bir imtihan olarak görebilmektedir. Neden böyle görüyor derseniz, çevresel faktörlerin ve kendi içsel dinamiklerinin etkisi çok. Ama ben burada önceliği her zaman çevreye veririm çünkü kişide oluşan değer ya da değersizlik duygularında çevrenin etkisi fazladır. 

• Burada elde ettiği ya da edeceği sonucun hayatının ya da bundan sonraki aşamanın temelini oluşturacağı düşüncesidir. Tabi burada önemli olan nokta olması gerekenden fazla anlam yüklenilmesi  bu duruma  neden olabilmektedir.
• Yine yukarıda da belirttiğim gibi ailenin kendince nedenlerinden dolayı beklediği başarıyı normalden fazla hissettirmesi ve anlam yüklediğini göstermesi.
• Değer verdiğin kişilerin karşısında başarılı olma isteği. Bu başarı onun için bir etiket ve gurur kaynağı olacaktır.
• Ailelerin en çok düştüğü hatalardan biridir öğrencisini, kendisini, ailesini çevresinde gördükleri ile karşılaştırmak. Halbuki ne kadar farklı olduğumuzu asla unutmadan kendi kapasitemiz doğrultusunda yapılması gerekenler yapılıyor mu ona bakmak ve  buna göre objektif değerlendirme yapmak çok önemlidir.
• Başarı ebette ki güzeldir ve mutlu eder. Muhakkak ki hayatımızın olumlu inşasında etkisi mevcuttur. Ama bunu inşa etmenin tek anahtarı bu değildir. Demek istediğim şu ki; her başarısızlık ya da olumsuz sonuç sizi felakete götürmez.
• Hani yukarıda dedim ya ilgi alanları farklıdır diye. Herkes her alanda başarılı olamaz. O zaman herkes ya müzisyen ya doktor olmalı bu mantıkla. 
• Obsesif tarzda başarılı olma duygusuna odaklanmak.
• Zihnin olumsuz bakış açısını alışkanlık haline getirmesi ve buna inanması ki burada obsesif bakış açısının olumsuz etkileri de görülür.
• Sınava asla yeterli derecede hazırlanamadığı, hazır olmadığı düşüncesi ve dolayısı ile sınavdan çok kısa bir süre öncesine kadar kaygılı ders çalışma tutumunun devamı.
• Öğrencilerin kendi aralarında ya da bazen aile içinde sınavla ilgili olumsuz düşüncelerin konuşulması. 

O zaman diyeceksiniz ki ne yapalım da kaygımız azalsın ?

Ben de sizlere sıralayayım. Aslında yukarıda yazdığım her şeyin tam tersi ya da makulunu yapmanız yeterli olacaktır :)

• Hem öğrencinin kendisini hem de ailenin öğrencisini yeteneği, ilgi alanı ve kapasitesi noktasında iyi tahlil etmesi önemlidir. Tüm  bunlar kişiyi hedefe götüren donelerdir ama yanlış değerlendirme ve diretme sadece istenilmeyeni yaptırır. Aksi bir durum bize istek ve umutlu olmayı verir. 
• Kendini bilen kişinin gözü başkasına kaymaz:) Sadece kendi özellikleri doğrultusunda yapacaklarının peşinden koşmaya çabalar. 
• Kendini bilip, yapabileceklerini görüp yapmamak kişinin kendine en büyük "İHANETİ"dir. Kimse kendini kandırmasın. Gerçekler eninde sonunda ortaya çıkar :)
• Arkadaşlar buraya kadar kendinizle tanışmanızdan bahsettim ve dedim herkes farklı özelliklere sahip. Ama farklı olmayan bir şey var ki planlı olmak, sistemli, disiplinli ve bilinçli ilerlemek. 
• Dersi derstte öğrenecekesin. Bunun lamı cimi yok. Neden yok biliyor musun? Evde tek başına öğrenmek hem zor hem de zaman kaybettirir.
• Dersi dinleyin  arkadaşlar ve kendinize anlayabileceğiniz ufak notlar alın.
• Dersi dinlemekte tek başına yetmez ki. Anlamadığın yeri muhakkak sor. Kendi kendine sormandan daha iyidir:)
• Çalışma programınız kendinize göre olmalıdır arkadaşlar. Zamanınızı etkin ve kendinize göre ayarlamalısınız.
• Neyi bilip neyi bilmediğini bil!! Kendine mükafat vermekten kaçınma.. Biliyorsan bildiğin için mutlu ol.. Bilmiyorsan çözümcül olmak için harekete geç. Kendine güven, olumlu ol ve plansız olma!
• Çalışırsan yaparsın. Gereken çalışmayı yapmayıp sonrasında yaşanan olumsuz sonucu genele mal etme. Çalışınca başaracağını sakın unutma.

Sevgilerimle...