Tarihte bugün ne oldu? 14 Şubat tarihte güne damga vuran olaylar

14 şubat Şubat tarihte bugün neler yaşandı, neler oldu, kim doğdu, kim öldü? Tarihte bugün Türkiye ve Dünya'da yaşanan önemli olaylar neler? Bu soruları merak edenler için tarihte bugün yaşanan olayları, doğan ve ölen önemli isimleri sizin için hazırladık.

Olaylar

496 - Sevgililer Günü, 14 Şubat günü birçok ülkede kutlanan özel gündür. Kökeni, Roma Katolik Kilisesi'nin inanışına dayanan bu gün, Valentine ismindeki bir din adamının adına ilan edilen bir bayram günü olarak ortaya çıkmıştır.
1779 - James Cook, Sandviç Adaları yerlileri tarafından öldürüldü.
1804 - Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Birinci Sırp Ayaklanması, Kara Yorgi tarafından başlatıldı.
1859 - Oregon, Amerika Birleşik Devletleri'nin 33. eyaleti oldu.
1876 - Alexander Graham Bell, telefon patenti için başvurdu.
1876 - İstanbul Tramvay Şirketi işçileri greve çıktı.
1878 - II. Abdülhamid, Meclis-i Mebûsan'ı süresiz olarak tatil etti ve istibdat dönemi başladı.
1909 - Osmanlı Devleti'nde ilk güven oylaması yapıldı; Kâmil Paşa kabinesi düşürüldü.
1912 - Arizona, ABD'nin 48. eyaleti oldu.
1912 - ABD'nin ilk dizel motorlu denizaltısı, Connecticut'ta kullanılmaya başlandı.
1918 - SSCB'de Gregoryen Takvimi kullanımına geçildi.
1923 - Mustafa Kemal, Batı Anadolu gezisine çıktı.
1924 - International Business Machines (IBM) şirketi kuruldu.
1925 - TBMM'de 9 Şubat'ta vurulan Deli Halit Paşa öldü.
1929 - Al Capone'un rakibi yedi gangster, Chicago'da öldürüldü. Olay 14 Şubat'ta gerçekleştiği için "Sevgililer Günü Katliamı" olarak anılmaktadır.
1931 - Türkiye güzeli Naşide Saffet Esen, Avrupa'da "Güzel Göz Kraliçesi" seçildi.
1945 - Şili, Ekvador, Paraguay ve Peru, Birleşmiş Milletler'e katıldı.
1945 - II. Dünya Savaşı: Birleşik Krallık ve ABD uçakları, Dresden'in bombalanışının ikinci gününde yangın bombaları kullanmaya başladılar.
1946 - İlk genel amaçlı elektronik bilgisayar ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer), Pensilvanya Üniversitesi'nde (ABD) tanıtıldı.
1946 - İngiltere'nin Merkez Bankası olan "The Bank of England" millileştirildi.
1949 - İsrail parlamentosu (Knesset), ilk toplantısını yaptı.
1949 - Kanada'da "Asbest Grevi" olarak adlandırılan direniş başladı. Grevin başladığı bu gün Québec'teki "Sessiz Devrim"in de başlangıcı olarak kabul edilir.
1951 - İdil Biret, 10 yaşında Paris'teki ilk piyano resitalini verdi.
1951 - Senaryosunu Behçet Kemal Çağlar'ın yazdığı ve Maraş'ın Türk Kurtuluş Savaşı sırasında düşman işgalinden kurtuluşunu anlatan "Kendini Kurtaran Şehir" adlı filmin çekimi olaylara neden oldu. Rejisör Faruk Kenç ve ekibi, senaryo gereği Maraş Kalesi'ne Fransız bayrağı çekince, yakalanarak mahkemeye sevk edildiler.
1952 - Kış Olimpiyat Oyunları Oslo'da (Norveç) başladı.
1955 - İzmir Alsancak Limanı'nın temeli, Başbakan Adnan Menderes tarafından atıldı.
1961 - Lavrensiyum elementi (103 numaralı element), Kaliforniya Üniversitesinde ilk defa sentezlendi.
1963 - İstanbul'da Kavel Kablo Fabrikası'nda işçiler 28 Ocak'ta iş bırakmış ve oturma eylemine başlamışlardı. Eylemin 17. günü Polis işçilere müdahale etti; 9 işçi yaralandı.
1963 - İngiltere'de Leeds General Infirmary Hastanesi'nde, Dünyada ilk kez insandan insana başarılı bir böbrek nakli yapıldı.
1971 - Türkiye İşçi Partisi'nin Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, Parti'den istifa etti. Amacının kendisini Haysiyet Divanı'na sevk etmek isteyen Yönetim Kurulu'nu protesto etmek olduğunu söyledi.
1974 - Gazeteci İsmail Cem (İpekçi), TRT Genel Müdürlüğü'ne atandı.
1977 - Ortadoğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü'ne, Hasan Tan atandı; öğrenciler dersleri boykot etti.
1979 - Türkiye, İran'daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.
1980 - Kış Olimpiyatları Lake Placid'de (New York) başladı.
1980 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): İstanbul'da dükkânlar önceki günlerde yapılan tehditler nedeniyle kapalı kaldı. Fırıncılar evlerinden asker zoruyla getirildi. Asker korumasıyla ekmek satıldı.
1980 - Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Erzurum'da orduevinde verilen yemek sonunda konuştu: "Biz dış düşmanlarla değil, iç düşmanlarla uğraşıyoruz. Yedi düvel ile savaşmış ve ülkesini düşmanlardan temizlemiş bu millet sıkıyönetime rağmen neden bu hainlerin hakkından gelemiyor, diye haklı olarak sual sorabiliriz. Kan dökmek istemiyoruz. Eğer kan dökmeyi göze alsak bir ayda bunların hakkından geliriz."
1980 - Tariş olayları: On bin jandarma komandosu ve çok sayıda polis, Tariş'e ait Çiğli İplik Fabrikası'ndaki işçi direnişine müdahale etti. Operasyona keşif uçakları ve helikopterler de katıldı. Gün boyu süren müdahale sonucunda Fabrika boşaltıldı, 1500 işçi gözaltına alındı.
1981 - Türk Vatandaşlığı Kanunu'nda bazı değişiklikler yapan yasa, Millî Güvenlik Konseyi'nce kabul edildi.
1981 - Dublin'de bir gece kulübünde çıkan yangında 48 kişi öldü.
1983 - Danıştay, ameliyat olarak cinsiyet değiştiren şarkıcı Bülent Ersoy'un hukuken erkek olduğuna ve dolayısıyla gazinolarda ancak erkek kıyafetiyle sahneye çıkabileceğine karar verdi.
1986 - Eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, Yüce Divan'da "görevini kötüye kullandığı" gerekçesiyle 2 yıl hapse mahkûm edildi. İsmail Özdağlar, rüşvet aldığı iddiasıyla yargılanmaktaydı.
1987 - Tunceli iline bağlı 234 köyde yaşayan 50 bin kişinin; Mersin, Antalya, İzmir ve Muğla'ya yerleştirilmesi kararlaştırıldı. Karar 6931 sayılı Orman Kanunu'na ve Anayasa'nın 170. Maddesine dayanılarak alındı.
1989 - İranlı lider Humeyni, Şeytan Ayetleri kitabının yazarı Salman Rushdie'nin öldürülmesi emrini verdi.
1989 - Union Carbide, 1984'teki Bhopal felaketi'nde sebep olduğu zararlara karşılık Hindistan Hükûmetine 470 milyon dolar ödemeyi kabul etti.
1989 - GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi)'ni oluşturacak 24 uydudan ilki yörüngesine oturtuldu.
1990 - Yılmaz Güney'in Umut filmi, İstanbul'da gösterime girdi.
1994 - Demokrasi Partisi'nin (DEP) Ankara il binasına bombalı bir saldırı yapıldı; bina ağır hasar gördü, 3 kişi yaralandı.
1994 - 52 kişiyi öldürmekten suçlu bulunan Ukraynalı seri katil Andrey Çikatilo, Rusya'nın Novoçerkassk şehrinde kurşuna dizilerek idam edildi. İdamı, Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin tarafından açıklandı.
1996 - Emekli olduktan sonra Milliyetçi Hareket Partisi'ne (MHP) katılan eski Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Savcısı Nusret Demiral, "Ezan Türkçe okunmalı" deyince, partiden ihraç edildi.
2000 - Hizbullah cephaneliklerinin ortaya çıkışı ve varlığı, 1994'ten beri tartışılan JİTEM'i yeniden gündeme getirdi. Batman eski Valisi Salih Şarman "JİTEM var", Jandarma eski Komutanı Teoman Koman ise "yok" dedi.
2003 - Şartla salıverilme yasasından toplam 43.500 tutuklu ve hükümlünün yararlandığı açıklandı.
2004 - Hamburg doğumlu Türk yönetmen Fatih Akın'ın son filmi, "Gegen die Wand" (Duvara Karşı), Berlin Uluslararası Film Festivali'nde en iyi film seçilerek "Altın Ayı" ödülü aldı.
2004 - Moskova'da bir su parkının çatısı çöktü; 25 kişi öldü, 100'den fazla yaralı var.
2005 - Lübnan'ın eski Başbakanlarından Refik Hariri, düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü.
2006 - "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım'ın İstanbul'da bir evde kıstırıldığı ve son anda kaçtığı ileri sürülen operasyonda, oğlu Murat Yıldırım, "adam vurdurduğu" gerekçesiyle on beş kişiyle birlikte gözaltına alındı.
2007 - Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi ve teknik araçlarla izlemeye ilişkin düzenlemelere ilişkin yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, soruşturmalarda gizli soruşturmacı görevlendirilebilecek. Gizli soruşturmacının elde ettiği kişisel bilgiler, görevlendirildiği ceza soruşturması ve kovuşturması dışında kullanılamayacak.
2008 - Danıştay 1. Dairesi, Mehmet Ağar'ın Emniyet Genel Müdürlüğü döneminde, "suç işlemek amacıyla örgüt kurma" suçundan, Susurluk Davası kapsamında yargılanmasına karar verdi. Daire, Ağar'ın Vali statüsünde bulunması nedeniyle, yargılanmasının Yargıtay'da yapılmasına hükmetti.

Doğumlar

1404 - Leon Battista Alberti, İtalyan ressam, şair ve filozof (ö. 1472)
1483 - Babür Şah, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Hükümdarı (ö. 1531)
1602 - Francesco Cavalli, İtalyan besteci (ö. 1676)
1750 - René Louiche Desfontaines, Fransız botanikçi (ö. 1833)
1759 - Franz de Paula Adam von Waldstein, Avusturyalı asker, kaşif, bitki ve doğa bilimci (ö. 1823)
1763 - Jean Victor Marie Moreau, Fransız general (ö. 1813)
1819 - Christopher Latham Sholes, Amerikalı mucit (ö. 1890)
1828 - Edmond About, Fransız yazar, romancı ve yayıncı (ö. 1885)
1839 - Hermann Hankel, Alman matematikçi (ö. 1873)
1855 - Christian Bohr, Danimarkalı doktor (ö. 1911)
1866 - William Townley, İngiliz futbolcu ve teknik adam (ö. 1950)
1869 - Charles Thomson Rees Wilson, İskoç fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1959)
1877 - Edmund Landau, Alman matematikçi (ö. 1938)
1882 - John Blyth Barrymore, Amerikalı oyuncu (ö. 1942)
1888 - Hermann Reinecke, Nazi Almanyası generali (ö. 1973)
1891 - Vladimir Şileyko, Rus oryantalist (Asurolojist, Hebraist), Akmeist şair ve çevirmen (ö. 1930)
1892 - Radola Gajda, Çek komutan ve siyasetçi (ö. 1948)
1895 - Max Horkheimer, Alman düşünür ve toplum bilimci (ö. 1973)
1898 - Fritz Zwicky, İsviçreli fizikçi ve astronom (ö. 1974)
1899 - Onni Pellinen, Finlandiyalı Greko-Romen güreşçisi (ö. 1945)
1913 - Jimmy Hoffa, Amerikalı işçi sendikası lideri (kayboldu) (ö. 1975)
1914 - Boris Kraigher, Sloven komünist partizan, eski Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti başbakanı (ö. 1967)
1927 - Sencer Divitçioğlu, Türk akademisyen (ö. 2014)
1928 - Mark Eden, İngiliz aktör (ö. 2021)
1932 - Peter Ball, İngiliz piskopos ve cinsel istismar hükümlüsü (ö. 2019)
1935 - Christel Adelaar, Hollandalı oyuncu (ö. 2013)
1944 - Alan Parker, Amerikalı film yönetmeni
1945 - Ladislao Mazurkiewicz, Uruguaylı eski millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2013)
1946 - Gregory Hines, Amerikalı aktör ve dansçı (ö. 2003)
1946 - Kemal Unakıtan, Türk bürokrat ve siyasetçi (ö. 2016)
1950 - Galip Boransu, Türk piyanist, keyboard ve vokal (ö. 2011)
1953 - Hans Krankl, Avusturyalı futbolcu
1957 - Veysel Güney, Türk devrimci ve Devrimci Yol'un İskenderun sorumlusu (ö. 1981)
1959 - Süleyman Seyfi Öğün, Türk akademisyen ve siyaset bilimcisi
1967 - Mark Rutte, Hollandalı siyasetçi
1969 - Neslihan Acar, Türk sinema ve dizi oyuncusu
1970 - Simon Pegg, İngiliz aktör, yazar ve film yapımcısı
1971 - Kerem Tüzün, Türk müzisyen
1974 - Gina Lynn, Porto Rikolu porno oyuncusu
1974 - Valentina Vezzali, İtalyan eskrimci ve politikacı
1975 - Mirka Francia, Kübalı voleybolcu
1976 - Aylin Aslım, Türk rock müzisyeni
1982 - İbrahim Çelikkol, Türk dizi ve sinema oyuncusu
1982 - Özge Borak, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1984 - Eser Yenenler, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1990 - Sefa Yılmaz, Türk futbolcu
1996 - Viktor Kovalenko, Ukraynalı futbolcu
1997 - Breel Embolo, İsviçreli futbolcu
1997 - Hung Hau-Hsuan, Tayvanlı e-sporcu
1997 - Jung Jaehyun, Güney Koreli K-pop sanatçısı ve aktör

Ölümler

269 - St.Valentine, Roma rahiplerinden (İdam edildiği bu gün Sevgililer Günü olarak kutlanır)
869 - Kiril, Bizanslı Yunan Moravya ve Panonya'da Slavlar arasında Hristiyanlığın yayılmasını sağlayan misyoner (d. 826)
1140 - Kilikya Ermeni Lordu I. Levon (d. 1080)
1400 - II. Richard, İngiltere Kralı (öldürüldü) (d. 1367)
1676 - Abraham Bosse, Fransız sanatçı (d. 1604)
1695 - Georg von Derfflinger, Brandenburg-Prusya ordusu feldmareşali (d. 1606)
1779 - James Cook, İngiliz denizci ve kâşif (d. 1728)
1892 - Georgi Vılkoviç, Bulgar doktor, diplomat ve muhafazakâr politikacı (d. 1833)
1894 - Eugène Charles Catalan, Belçikalı matematikçi (d. 1814)
1925 - Halit Karsıalan ("Deli" Halit Paşa), Türk asker ve Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından (TBMM'de hangi taraftan geldiği belli olmayan bir kurşunla vurularak öldü) (d. 1883)
1929 - Thomas Burke, Amerikalı atlet (d. 1875)
1942 - Fehim Spaho, Bosnalı din adamı (d. 1877)
1943 - David Hilbert, Alman matematikçi (d. 1862)
1966 - İngiliz Kemal (Ahmet Esat Tomruk), Türk ajan (d. 1887)
1969 - Vito Genovese, Amerikan mafyası'nın liderlerinden (d.1897)
1975 - Julian Huxley, İngiliz evrimsel biyolog (d. 1887)
1986 - Süheyl Ünver, Türk doktor, yazar ve minyatürcü (d. 1898)
1988 - Frederick Loewe, Avusturya asıllı Amerikalı besteci (d. 1901)
1994 - Andrey Çikatilo, Sovyet seri katil (d. 1936)
1996 - Bob Paisley, İngiliz futbolcu ve teknik direktör (d. 1919)
2002 - Domènec Balmanya, İspanyol futbolcu (d. 1914)
2002 - Nándor Hidegkuti, Macar eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1922)
2003 - Dolly, Dünya'da klonlanan ilk memeli (d. 1996)
2004 - Marco Pantani, İtalyan yol bisikleti yarışçısı (d. 1970)
2005 - Refik Hariri, Lübnan'ın eski Başbakanı (d. 1944)
2008 - Atilla Kaya, Türk taverna müziği sanatçısı (d. 1964)
2011 - George Shearing, İngiliz caz piyanisti (d. 1919)
2012 - Cem Atabeyoğlu, Türk spor yazarı ve yöneticisi (d.1924)
2012 - Tonmi Lillman, Finlandiyalı müzisyen (d. 1973)
2013 - Ronald Dworkin, Amerikalı filozof ve anayasa hukukçusu (d. 1931)
2013 - Reeva Steenkamp, Güney Afrikalı model (d. 1983)
2014 - Durdy Bayramov, Turkmen akademisyen ve sanatçı (d. 1938)
2014 - Tom Finney, İngiliz millî futbolcu (d. 1922)
2014 - Ferry Hoogendijk, Hollandalı politikacı ve yazar (d. 1933)
2015 - Pamela Cundell, İngiliz karakter oyuncusu (d. 1920)
2015 - Michele Ferrero, İtalyan iş adamı (d. 1925)
2015 - Mahir Kaynak, Türk iktisatçı, yazar ve istihbarat analizcisi (d. 1934)
2015 - Louis Jourdan, Fransız oyuncu (d. 1921)
2015 - Willem Ruska, Hollandalı eski judocu (d. 1940)
2016 - Muriel Casals i Couturier, Fransa doğumlu İspanyol ekonomist, siyasetçi ve bilim insanı (d. 1945)
2016 - Ajun Kurter, Türk coğrafyacı, denizbilimci ve havacılık tarihçisi (d. 1930)
2016 - Wiesław Rudkowski, Polonyalı eski boksör (d. 1946)
2017 - Anne Aaserud, Norveçli sanat tarihçisi (d. 1942)
2017 - Siegfried Herrmann, uzun mesafe koşucusu Alman atlet (d. 1932)
2017 - Paul Nguyěn Van Hoá, Vietnamlı Katolik papaz ve din adamı (d. 1931)
2017 - Odd Tandberg, Norveçli ressam ve grafik sanatçısı (d. 1924)
2017 - Hans Trass, Estonyalı çevre ve bitkibilimci (d. 1928)
2018 - Ebulfazl Envari, İranlı ağır siklet güreşçi (d. 1938)
2018 - Pyotr Boçek, Sovyetler Birliği'nin Kahramanı unvanı olan Ukraynalı-Sovyet askeri (d. 1925)
2018 - Don Carter, Amerikalı yatırımcı ve iş insanı (d. 1933)
2018 - Nuray Hafiftaş, Türk besteci ve Türk Halk Müziği sanatçısı (d. 1964)
2018 - Tuna Huş, Türk haber spikeri (d. 1942)
2018 - Antoni Krauze, Polonyalı senarist ve film yönetmeni (d. 1940)
2018 - Ruud Lubbers, Hollandalı siyasetçi (d. 1939)
2018 - Morgan Tsvangirai, Zimbabveli siyasetçi (d. 1952)
2019 - Michel Bernard, Fransız atlet (d. 1931)
2019 - Chun-Ming Kao, Çinli siyasetçi ve aktivist (d. 1929)
2019 - Andrea Levy, İngiliz romancı (d. 1956)
2020 - Alwin Brück, Alman siyasetçi (d. 1931)
2020 - Lynn Cohen, Amerikalı oyuncu (d. 1933)
2020 - Esther Scott, Amerikalı aktris (d. 1953)
2020 - John Shrapnel, İngiliz oyuncu ve dublaj sanatçısı (d. 1942)
2021 - Blanca Álvarez González, İspanyol gazeteci, yazar ve şair (d. 1957)
2021 - Ari Gold, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, müzik yapımcısı, dansçı, aktör ve model (d. 1974)
2021 - W. J. M. Lokubandara, Sri Lankalı siyasetçi (d. 1941)
2021 - Carlos Saúl Menem, lakabı El Turco, Arjantinli siyasetçi (d. 1930)
2021 - William Macpherson, Emekli İskoç Yüksek Mahkemesi yargıcı (d. 1926)