Tükenmişlik Sendromu nedir, belirtileri neler? Tanısı nasıl konulur?

Son dönemlerde ülkemizde de hızla yaygınlaşan psikolojik rahatsızlıklardan biri olan tükenmişlik sendromu dikkat çekiyor. Stresli yaşam koşulları sebebiyle artan tükenmişlik sendromu, işten uzaklaşma, karamsarlık, başarısızlık hissi ve umutsuzluk gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Peki, tükenmişlik sendromu nedir ve belirtileri nelerdir? İşte detaylar...

TÜKENMİŞLİK SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?

Yavaş ve sinsi bir şekilde ilerleyen tükenmişlik sendromu belirtilerini kendinde hisseden kişilerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekir. Dünya üzerinde pek çok kişi, zorlu yaşam şartlarına ayak uydurmak ve mücadele etmek zorunda olması nedeni ile yaşanan bu duygular kaçınılmaz olarak ortaya çıkabilir. Hastalık tedavi edilmezse ve yaşanan stres dolu yaşam şartları devam ederse hastalığın belirtileri artarak devam eder. Tükenmişlik sendromunun belirtileri kişiye göre değişir.

En çok görülen tükenmişlik sendromu belirtileri şunlardır:

Bedensel tükenmişlik hissi

Ruhsal tükenmişlik hissi

Kişiyi esir eden olumsuz düşünceler

İşten soğuma

Karamsarlık

Başarısızlık hissi

Basit işleri bile bitirmekte zorlanma

Umutsuzluk

Kendini değersiz hissetme

Azalmış mesleki güven

Unutkanlık ve dalgınlık

Uyku problemleri

Dalgınlık

Dikkat eksikliği

Kabızlık ve ishal gibi bağırsak sorunları

Baş, sırt ve bacaklar gibi vücudun çeşitli yerlerinde ağrı hissetme

Kalp çarpıntısı ve solunum güçlüğü

TÜKENMİŞLİK SENDROMU TANISI NASIL KONULUR?

Tükenmişlik sendromunun tanısı konulabilmesi için hastanın detaylı bir şekilde öyküsünün dinlenmesi gerekir. Psikiyatr ve psikologlar tarafından yapılacak olan görüşme ve muayeneler sonucunda semptomların olduğundan şüphelenildiği durumlarda tükenmişlik sendromu testi olarak da bilinen Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MBI) uygulanır.

Başarısızlık, duygusal tükenmişlik hissi, çevreye karşı duyarsızlaşma gibi konuların test edilmesini ve ölçülmesini sağlayan bu envanter, cevapların puanlandırılması ile belirli bir skor elde edilir. Elde edilen skor sayesinde kişide tükenmişlik sendromu olup olmadığı, varsa da hangi düzeyde olduğu anlaşılır. Bu nedenle psikolojik muayenenin detaylı bir şekilde yapılması gerekir. Tedavinin doğru yapılması ve amacına ulaşabilmesi için hastaların kendilerine yönlendirilen soruları tam ve eksiksiz bir şekilde doğru cevaplandırması gerekir.

Tükenmiş Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tükenmişlik sendromu, bireyin hayatını alt üst etse de bu hastalığın belirli bir tedavisi bulunuyor. Fakat pek çok insan yaşadığı bu duyguları ciddiye alarak bir sağlık kuruluşuna başvurmaktan kaçınıyor. Tedavi süreci kişiden kişiye göre değişiyor. Sendromun ilerlemişlik düzeyine göre tedavinin yöntemi değişir.

Semptomlar çok şiddetli değilse kişinin kendi alacağı önlemler, iş hayatında ve sosyal hayatında yapacağı düzenlemeler ile büyük ölçüde ortadan kaldırılabilir. Ama bunun sağlanabilmesi için kişinin ruh sağlığına ilişkin tüm muayenelerin dikkatli bir şekilde yapılmış olması gerekir. Sendromun aşırı şekilde şiddetlenmiş olduğu kişilerde, kişinin iş ya da sosyal hayatına devam edememesi ve çok etkilenmesi durumunda ise, hekim tarafından ilaç tedavisi önerilebilir.

Kişinin, iş hayatında aklında büyüttüğü şeyleri, mesai dışında kendi içinde halletmeye çalışması gerekir. Tükenmişlik sendromunun tedavisinde, düzenli bir uyku düzeni ve dengeli beslenmek çok önemlidir. Aynı zamanda yeterli miktarda dinlenmek, spor yapmak ve size mutluluk verecek şeylerle kafanızı meşgul etmek tedavinin başarıya ulaşmasına yardımcı olur.