“Uluslararası Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türkiye’de Darbeler Sempozyumu” başladı

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Türk
Tarih Kurumu (TTK) ve Erciyes Üniversitesi Stratejik Araştırmalar
ve Uygulama Merkezi (ERUSAM) iş birliğiyle Kayseri’de düzenlenen
“Uluslararası Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türkiye’de Darbeler
Sempozyumu” Erciyes Üniversitesinde düzenlenen açılış töreniyle
başladı.

Sempozyumun açış konuşmasını yapan Türk Tarih Kurumu Başkanı
Prof. Dr. Refik Turan yaklaşık 3 yıl önce yaşanan darbe girişimini
anımsatarak 15 Temmuz 2016 günü yaşananların tarihi bir olay
olduğunu dile getirdi. “Bunun planları nerede yapılmıştır,
arkasında kimler vardır, planın ayrıntıları neydi, bunun
ayrıntılarını tarih kaydedecek” diyen Prof. Dr. Turan, “Her şeye
rağmen aziz milletimizin temiz ve büyük bir muzafferiyeti olarak
tarihe geçecektir, buna hiç şüphe yok. Bugün bazı yanlış
değerlendirmeler veya isabetsiz sözler duyabilirsiniz ama Tarih
Kurumu bunu hiç şüpheniz olmasın yerli yerine oturtacak, gelecek
nesillerimiz bunu bir iftihar olarak okuyacaklar.” ifadelerini
kullandı. Türk tarihinde yaşanmış darbe girişimi örneklerine de
değinen Prof. Dr. Turan, 622 yıllık Osmanlı tarihinde 3 yıl önce
yaşanan darbe girişimine benzer bir olayın yaşanmadığını, ancak
Selçuklu dönemindeki Batınilikten neşet etmiş Sabbahi hareketi
tarafından benzer bir girişimin gerçekleştirildiğini ifade etti.
Türk tarihinde darbe teşebbüsleriyle taht mücadelelerinin birbirine
karıştırıldığını belirten Prof. Dr. Turan, taht kavgalarının da
elim sonuçlar doğurduğunu ancak bunların bir darbe teşebbüsü olarak
nitelendirilemeyeceğinin altını çizdi.

Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış ise
konuşmasında, darbelerin Türkler tarafından kurulan devletleri
içten yıkmak için emperyalist güçler tarafından desteklendiğini
belirtti. Türk milletinin 2 bin 500 yıllık tarihi boyunca hak ve
adalete dayalı birçok devlet kurduğunu fakat asla emperyalist
amaçlar peşinde koşmadığını ifade eden Prof. Dr. Çalış, “Türk
milletinden her şeyi alabilirler ama istikbalini, istiklalini ve
hürriyetini asla alamazlar. Bunu da özellikle emperyalist güçler
dışarıdan yıkamayacaklarını bildikleri için tarihin birçok
döneminde içten yıkmak için çeşitli darbeler ve darbe girişimleri
her zaman olmuştur. Türk milleti asla buna izin vermeyecektir”
dedi.

ERUSAM Müdürü Prof. Dr. Cevdet Kırpık ise Osmanlı’da hal’,
Cumhuriyet döneminde ise darbe olarak adlandırılan meşru
yöneticilerin çeşitli gerekçelerle görevden uzaklaştırılması
eylemlerinin maksadı ve tertipleyicisi kim olursa olsun toplumda
ağır travmalara yol açtığını dile getirdi. Başka darbelere de zemin
hazırlayan bu tür eylemlerin tarihi iyi bilen yöneticiler
tarafından sürpriz olarak görülmeyeceğini ifade eden Prof. Dr.
Kırpık, değişim ve süreklilik bağlamında bugünü anlama ve geleceği
ön görme işlevi dolayısıyla tarihsel bilginin önemine işaret etti.
Prof. Dr. Kırpık, düzenlenen sempozyumla bugüne ve gelecekteki
insanlara ışık tutulmasının hedeflendiğini sözlerine ekledi.

Erciyes Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen sempozyumda,
Osmanlı’dan başlayarak Türk siyasetindeki iktidara müdahale
girişimleri, isyanlar, tahttan indirme ve katl olayları ele
alınıyor. Genç Osman, Sultan İbrahim, Sultan Abdülaziz gibi Osmanlı
Hanedanı üyelerinin yüz yüze kaldığı tehditler ve Patrona Halil
İsyanı, Kuleli Vak’ası, Bâbıâli Baskını gibi etkili sonuçlar
doğuran ayaklanmaların konuşulacağı sempozyumda İzmir Suikastından
başlayarak Cumhuriyet tarihi boyunca kendini gösteren iktidara
müdahale teşebbüsleri, sürgünler, darbeler ve muhtıralar da
irdeleniyor.