Uzman isim Delta Varyantı ile ilgili konuştu: 4. dalga...

İlk kez Ekim 2020' de Hindistan'da ortaya çıkan Delta varyantı, son zamanlarda Avrupa'yı etkisi altına aldı. Peki nedir bu Delta varyantı? Delta varyantı ülkemizde görülme oranı nedir? Türkiye'de Delta varyantının etkilerini önlemek için neler yapılması gerektiğini sıralayan Prof. Dr. Vefik Arıca, "Delta varyantının, Alpha varyantına kıyasla hastaneye yatış riskini 2,2 kat artırdığını, bulaştırıcılığın ise %60 yüksek olduğunu gösteriyor." diye belirterek sabah.com.tr'ye özel olarak dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

DELTA VARYANTI NEDİR?

Dünya Sağlık Örgütü 31 Mayıs 2021 den itibaren Kovid-19 varyantları için artık ülke isimleri kullanılması yerine Yunan alfabesi adlandırma sistemi ile sınıflandırmaya geçti. Buna göre İngiltere varyantı "Alfa", Güney Afrika varyantı "Beta", Brezilya varyantı "Gama" ve Hindistan varyantı "Delta" varyantı olarak adlandırıldı.

COVID-19'a neden olan virüs olan SARS-CoV-2'nin B.1.617 soyunun bir varyantıdır. İlk olarak 2020'nin sonlarında Hindistan'da tespit edildi.

 DELTA VARYANTI SEMPTOMLARI NELERDİR? DİĞER VARYANTLARDAN FARKLI BİR BELİRTİSİ VAR MI?

Delta varyantı, soğuk algınlığına benzer belirtilere yol açabilmekle beraber ölümcül sonuçlara neden olabiliyor. En belirgin belirtileri;

Baş ağrısı
Boğaz ağrısı
Ateş ve titreme
Kas ağrıları
Karın ağrısı
Burun akıntısı
Genç yaştakiler de özellikle soğuk algınlığı ile beraber halsizlik, yorgunluk şikayetleri varsa evde kalmaları ve bir an önce PCR testi yatırmaları gerekmektedir.

Ateş oldukça yaygın olmakla beraber koku kaybı artık ilk 10 semptom arasında bile yer almıyor.

Delta varyantı diğer varyantlardan biraz farklı semptomlar gösterebiliyor. İnsanlar bir tür mevsimsel soğuk algınlığına yakalandıklarını düşünebilir ve hayatlarına devam ederken virüsü başka insanlara yayabilirler. İnsanlar belirtisiz de hastalığı atlatabilirler bu nedenle virüsü farkına varmadan süper bulaştırabilirler. Bu belirtileri gösterenlerin hemen Covid-19 testi olması gerekiyor.

Bunun dışında delta varyantında farklı olarak pıhtılaşma bozuklukları, kangren, işitme kayıpları, mide-barsak hastalıklarında artış diğer varyantlardan daha yüksek olduğu gözlemleniyor.

DELTA VARYANTI DAHA MI BULAŞICI?

Resmi veriler Delta varyantının, Alpha varyantına kıyasla hastaneye yatış riskini 2,2 kat artırdığını, bulaştırıcılığın ise %60 yüksek olduğunu gösteriyor.

DELTA VARYANTININ ÜLKEMİZDE GÖRÜLME ORANI NEDİR?

Nisan 2021 sonu itibariyle Türkiye'de Bilim Kurulu toplantısı sonrası Sağlık Bakanlığı yaptığı açıklamada ülkemizde Hint varyantının 5 kişide görüldüğünü ve gerekli önlemlerin alındığını belirtmişti. Yaklaşık iki aydır ülkemizdeki Hint varyantı sayısını Sağlık bakanlığı dışında bilen yok ancak şuan İngiltere'de vakaların %98'i Hint varyantı olduğuna göre ülkemizde de bu sayı artmış olabilir.

DELTA VARYANTI ŞU AN DÜNYADA NERELERDE YAYGIN?

Hindistan'dan sonra İngiltere'yi etkileyen korona virüsünün Delta varyantı son günlerde Portekiz'de de baskın hale gelmeye başladı. Almanya, Fransa ve İspanya'da da ortaya çıkan virüs varyantı dünyada yaklaşık 70 ülkeye yayılmış durumda.

Son verilere göre Delta varyantı; İngiltere'de COVID-19 enfeksiyonlarının %98'ini, Portekiz'de %96'sını, İtalya'da %20'den fazlasını ve Belçika'da yaklaşık %16'sını oluşturuyor.

DELTA VARYANTINDAN DOLAYI 3.DOZ AŞI GEREKİR Mİ?

Öncelikle delta varyantına karşı ülkelerin aşılama programını hızlı bir şekilde tamamlamaları gerekmektedir.

Public Health England tarafından toplanan bilimsel verilere göre, bir COVID-19 aşısının ilk dozu genellikle Delta varyantına karşı daha az etkili. İki doz ise semptomatik enfeksiyona karşı korumayı yüzde 33'ten yüzde 81'e yükseltmektedir. Bu nedenle öncelikle 2 dozluk aşılama programını hızlandırmalıyız.

Türkiye'de birkaç ay önce aşı tedarik sıkıntısı ve ilk dozu olabildiğince çok kişiye yapılmak istenmesi gibi haklı gerekçelerle Biontech aşısını 4 hafta arayla yerine 6-8 hafta arayla yapmaya başladık.

"ÜÇÜNCÜ DOZ AŞILAMA YAPILMASI DÖRDÜNCÜ DALGAYI ENGELLEYEBİLİR"

İngiltere Biontech aşısını 9-12 hafta arayla yaparken İsrail 3 hafta arayla yapıyor ve sonuç olarak İngiltere Delta varyantından en çok etkilenen ülke olurken İsrail neredeyse Delta varyantından hiç etkilenmedi çünkü ikinci doz Biontech aşılamasını çok hızlı bitirdi. Bu nedenle Türkiye'de bir an önce Biontech iki doz aşı aralığını 6-8 haftadan 3-4 hafta aralığına düşürmek Delta varyantının ülkemizde dördüncü bir dalgayı engelleyebilir.

Sadece Delta varyantı için değil tüm koronavirüs enfeksiyonları için ve pandeminin tüm dünyada bitmesi için genellikle ikinci doz aşılamadan sonra 7-9 ay sonra hatırlatma dozu olarak üçüncü doz yapılmasında fayda var. Bu nedenle 13 Ocak 2021 tarihinde Türkiye'de ilk olarak sağlık çalışanları aşılanmaya başlandığı için en geç Eylül 2021 de sağlık çalışanlarından başlanarak üçüncü doz aşılama yapılması dördüncü dalgayı engelleyebilir.

DELTA VARYANTI 4'ÜNCÜ DALGAYA SEBEP OLUR MU?

Delta varyantı şuan için bilinen 70'den fazla ülkeye yayılmış durumda ve şuan İngiltere'deki vakaların büyük bir kısmı Delta varyantı olduğunu varsayarsak dördüncü dalgaya çok rahatlıkla yol açabilir. Türkiye'de üçüncü dalgaya yol açan İngiltere mutasyonu idi, dünyada dördüncü dalgaya neden olabilecek varyant Delta varyantıdır. Ancak dördüncü dalga oluşumunu Türkiye'de önlemek mümkün.

DÖRDÜNCÜ DALGAYI TÜRKİYE'DE ÖNLEMEK İÇİN;

Maskeye özellikle kapalı alanlarda ve mesafeyi koruyamadığımız yerlerde takmaya devam etmeli, mesafeye ve hijyene dikkat etmeliyiz
Aşılama hızını arttırmalıyız
İkinci doz aşılama programını bir an önce tamamlamalıyız, bu nedenle Biontech aşısını 6-8 hafta ara yerine 3-4 hafta ara ile uygulamaya geçilmeli ve 2.doz aşılama delta varyantı etkisini göstermeden bitirmeliyiz
Aşılama tamamlandıktan sonra 3.doz hatırlatma dozlarına başlanmalı
Özellikle yaz aylarında mesafeyi koruyarak daha çok açık alanlarda vakit geçirmeliyiz
Bağışıklık sistemimizi arttıracak besinleri tüketmeli ve D vitamininden maksimum seviyede faydalanmalıyız.
Düzenli egzersiz yapmalı, düzenli beslenmeli ve yeterli uyku uyumalıyız
Delta varyantının hakim olduğu ülkelerden ülkemize geçişler kontrol altına alınmalı gerekirse diğer ülkelerin ve KKTC'nin bir süredir uyguladığı girişte PCR kontrolüne ek olarak 2 doz aşı olduğuna dair belge istenmelidir (Delta varyantının hakim olduğu riskli ülkelerden ülkemize geçişlerde).

ÜÇÜNCÜ DOZ AŞILARDA FARKLI AŞILAR VURULABİLİR Mİ?

İkinci dozdan en az 6 ay geçtikten sonra üçüncü hatırlatma dozu farklı aşılarla vurulabilir. Buna engel bir durum bulunmamaktadır. Türkiye'de çocuk yaş aşılanması başlaması ile toplumsal bağışıklama hızlanacaktır. Çocukların aşılanması olmadan toplumsal bağışıklama olması çok zor. Bu nedenle Eylül 2021 itibariyle Türkiye'de çocuk yaş grubunun aşılanmasıyla birlikte toplumsal bağışıklamadan bahsedebiliriz. 2021 sonu itibariyle pandemiyi bitirmek zorundayız. 2022 yılında pandemisiz bir yıla geçebilmek için, kurallara uymak ve aşı sıramız geldiğinde tereddütsüz aşımızı olmakla gerçekleşecektir.