Yeni kısıtlamalar gelecek mi?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından açıklamalarda bulundu. Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları şöyleydi;

İlk kez bir toplantımızı Ankara dışında yaptık. Bilim insanlarımzıın katıldığı toplantı az önce sona erdi. Bu toplantı sıradan bir olay değildir. Üç gün önce İstanbul'daki vaka sayılarının Türkiye'deki vaka sayılarının yüzde 40'ına ulaştığını açıkladım. Her 10 kişiden biri İstanbul'dadır. Teyakkuzdayız.

Ortalama vaka artışı yüzde 85'den fazla
Durum bize olduğu kadar size de büyük sorumluluk yüklüyor. Ortalama vaka artışı yüzde 85'den fazladır. Oran korkutucudur. Artış İstanbul'a günlük geliş gelişlerin fazla olduğu şehirlerde yüksektir. Balıkesir, Tekirdağ yüzde 96, Bilecik Düzce'de yüzde 99, Sakarya'da yüzde 76, Kırklareli'nde yüzde71, Kocaeli'de yüzde 63'tür. Tüm iller İstanbul'la temaslıdır.

İstanbul'da durumu kontrol altına alamazsak...
Gelişme salgınla mücadelede 83 milyonu ilgilendirmektedir. İstanbul'da durumu kontrol altına alamazsak salgın baş edilebilir olmaktan çıkacaktır.

Bu duruma neler yol açtı?

İstanbul dünyanın en kalabalık kenteleri arasında 14. sırada. Mesafe kuralına uymayı zorlaştıran bir şeyi iç içe yaşıyoruz. Virüsün yayılmasına çok elverişli hayat şartlarına sahibiz. Kışı burada geçirmek üzere yoğun dönüşler oldu. Kurallara uyumun azalmasıyla birlikte İstanbul'da salgın hızla tırmandı.

Karşılaştığımız ve tüm ülkeyi riske atacak durumun tarifi budur. Salgınla savaşta disipline ve uzun süreli başarıya ihtiyacımız var.
Kurallara uyabilmek için baş etmekte en çok zorlandığımız engel kalabalıktır. Sosyal mesafe kuralının uygulanabilir hale gelmesi pek çok durumda şartların iyileştirilmesine bağlıdır. Geçtiğimiz 6 gün boyunca bu konuda çalıştık.

(İSTANBUL HARİTASINDA SON DURUM)

Toplu taşımaya ek seferler konması
Toplu taşıma, pazar yerleri, alışveriş ortamları ve çeşitli kent ortamlarında kurallara uyulması için planlamaya gidilmesini istedik. Toplu taşımaya ek seferler konması, kamu kurumlarında OSB'ler dahil özel sektörde iş saatlerini yine sosyal hareketlilik temasını azaltacak şekilde yeniden düzenlenmesi ele alınan konular arasındadır.

Sosyal mesafenin korunamadığı toplu ulaşım en büyük risk kaynaklarındandır. Hareketlilik şu an olduğu gibi devam ederse bu durumda artış 1'ken 2, 2'yken 4 şeklinde olmayacak, 1'ken 3, 3'ken 9 şeklinde tam bir tırmanış olacak. Çünkü virüs bir kişiden ortalama 3 kişiye bulaşıyor.

Dışarıya 3 kere çıkmak yerine 1 kere çıkın
Çözüm artışın nedenini kontrol altına almaktır. Hareketliliği azaltmaktır. Virüs 1 kişiden ortalama 3 kişiye ulaşıyorsa biz de hareketi ve teması 3'te 1'ine indireceğiz. Dışarı çıktığımızda 3 yere uğruyorsak bunu 1'e indireceğiz. Günde 3 kişiyle görüyorsak 1 kişiyle görüşeceğiz. İsteğim, hareketi ve teması 3'te 1'ine indirmenizdir. Kendimizi disipline sokalım. Sonsuza kadar değil, salgını kontrol altına alana kadar. Dışarıya 3 kere çıkmak yerine 1 kere çıkın derken hayatınıza sınırlama getirmenizi talep ettiğimin farkındayım.

Esnek mesai sistemine geçiş için elinizden geleni yapın
Eğer maske, mesafe, temizlik kuralına uymaya çalışmazsanız, hareketliliği azaltmaya çalışmazsanız sağlık çalışanlarımız yasal hakları olan izinlerini uzun süre kullanamayacak. Hareketliliği ve teması azaltın. Dışarı çıkmanız halinde tedbirden taviz vermeyin.

İşverenlere sesleniyorum: Esnek mesai sistemine geçiş için elinizden geleni yapın. Şartlarınız uygunsa vardiyalı çalışma sistemini tercih edin.

Vardiya sisteminde risk azalır. Salgınla savaş, tek başına kurumların gücü veya hastanelerle kazanılamaz. Mecburiyetiniz yoksa dışarı çıkmayın. Zorunlu olmayan ziyaretlerden kaçının. Hastalığa yakalanmayı göze alacağınız ziyaretleri yapın. Zorunlu olmayan seyahatleri yapın. Kalabalık ortama girecekseniz bunun hastalığa yakalanmaya değip değmeyeceğini düşünün.

Testi pozitif çıkanlar temaslılarını eksiksiz bildirsin
Maskenizi çıkarmayın. Sosyal mesafe kuralına uymak mümkünden kurala uyun. Uymuyorsanız hastalığı göz ardı edecek kadar güçlü bir sebebiniz olmalıdır. Testi pozitif çıkanlar temaslılarını filyasyon ekiplerine eksiksiz bildirsin. Zorunlu olmadıkça akrabalarla bir araya gelmeyin. Zorunlu olmayan kutlama ve törenleri erteleyin.

"TEMAS VE HAREKETLİLİK 3'TE 1'E DÜŞÜRÜLMELİ"
Her kapasitenin sonuçta bir sınırı vardır. Bu sınırı zorlamamak, tedbirleri uygulamanıza bağlıdır. Tedbirler hayattan mahrum kalmak anlamına gelmiyor. Hayatı mantıklı şekilde yönetmek anlamına geliyor. Mevcut şartlara karşı hareketliliği 3'te 1'e indirmektir. Biliyoruz ki Kovid-19 sadece kişilerin değil, toplumların maruz kaldığı bir hastalıktır. Sağduyunuza güveniyoruz. İstanbul tüm yönetim birimleriyle harekete geçmiştir. Kararlı bir şekilde bizimle beraber olursanız salgını geriletmeyi başaracağız. Başta İçişleri Bakanlığımız ve teşkilatımız olmak üzere, Sayın Valimiz ve yerel yöneticilere teşekkür ediyorum. Bu gece Mevlid Kandili, kandilinizi tebrik ediyorum. Yarın Cumhuriyet'i kuruyoruz, kutlu olsun.

İstanbul'da yatak doluluk oranları
Özellikle son dönem bahsettiğim şekliyle Türkiye'nin ortalama vaka sayısının %40'ının İstanbul'da olduğunu söylemiştim ve her geçen gün ağır hasta sayımızın arttığını da biliyoruz. İstanbul'da bildiğiniz gibi sağlık altyapımız çok güçlü. Ciddi bir yatak kapasitemiz söz konusu. Özellikle son dönem 7 bine yakın yatak ilave söz konusu oldu. Yeni hastaneler devreye girdi.

Şu dönemde bu anlamda bir sorun olmadığını söyleyebilirim. İstanbul'da toplam yatak sayımız 48 bine yakın, yoğun bakım yatak sayımız ise 9 bine yakın. Şu an İstanbul'da servis yatak doluluk oranımız %55. Yoğun bakım doluluk oranımız ise %66. Bu erişkin yoğun bakım yatakları. Solunum cihazları için dolunum oranı ise %33.

Salgın sadece sağlık bakanlığının çözebileceği bir sorun değil
9 binin %34'ü şu an boş. Yani 3 bin yatağın boş olduğunu söyleyebilirim. Hem üniversite hastanelerimizle, hem vakıf hastanelerimizle, hem de özel sektörle görüşmeler yaptık. Özel sektör bundan sonraki süreçte özellikle %25'ini ayırmak şeklinde bir yaklaşım oldu. Ama bu vaka sayısının 2 veya 3 katına çıkması durumunda farklı tablolar karşımıza çıkabilir. Salgın sadece sağlık bakanlığının çözebileceği bir sorun değil.

Kamu kurumları olarak, devlet olarak, bakanlıklar olarak üzerimize düşeni yaptığımızı ve yapmaya çalıştığımızı ifade etmek istiyorum. Vatandaşımızın da maske, mesafe ve temizlik noktasında çok hassasiyet göstermemiz, kalabalık ortamlara karışmamamız, eve de misafir almadan bu dönemde teması azaltan bir yaklaşım içerisinde olmayı önemle istiyoruz.

KISITLAMA SÖZ KONUSU OLACAK MI?
Özellikle partiler anlamında, gece 12'den sonra müzikli ortamların yasaklandığını biliyoruz. Bunun daha erken saatlere çekilmesiyle ilgili Bilim Kurulu'nun bir önerisi oldu. Önümüzdeki günler bu doğrultusunda İçişleri Bakanlığımız bir öneri yapmış olur.

İmamoğlu'nun davet edilmediği iddası
Bu toplantı bir pandemi toplantısı değildi. Bu toplantı bir İl Hıfzısıhha Kurulu toplantısı da değildi. Bu toplantı, sağlık teşkilatımızla ilçe sağlık müdürlerimizin ve başhekimlerimizin katıldığı İstanbul'un durumunu, hastane kapasitelerini ve filyasyonu değerlendirme toplantısıydı.

Bu 1 hafta boyunca İstanbul'da olmam nedeniyle devamında yerel yöneticiler dahil, üniversiteler dahil olmak üzere birtakım toplantıları da yapmak üzere de plan yapılmıştı. İstanbul'da ilçe, belediye başkanlarıyla görüşüp büyükşehir Belediye Başkanı'yla görüşmeme durumu olabilir mi?

Büyükşehir Belediye Başkanımız bu arada bir rahatsızlığı oldu. Tekrar geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.

Aşı çalışmalarında son durum
16 yerli aşımızın çalışması devam ediyor. Bu aşılardan faz çalışmasına, insan çalışmasına çok yakın olan 3 tane aşı olduğunu daha önce söylemiştim. Bugün özellikle bizim ida dediğimiz deneysel araştırma laboratuvarımızı da bugün ziyaret ettim. Bu aşıların çalışmalarının yapıldığı bir yer. Hafta sonu için sterilize ve standardizasyon çalışmaları bitecek 1 aşı için. İstenen şekilde tamamlanırsa gelecek hafta muhtemelen ilk insan uygulamaları başlayabilir. Ama ondan önce 5 gün karantinaya alım süreci var ve bununla ilgili muhtemelen gelecek haftaya karantinaya alım süreciyle birlikte ilk insan uygulaması başlayacak.

Bizim aşımız da muhtemelen nisan ayı itibarıyla devreye girer
Yurt dışından faz-3 çalışması yapılan iki aşı var. Serhat Hocam yakından takip ediyor. Ben genel olarak söyleyebilirim ki şu ana dek ciddi bir yan etki yok. Muhtemelen kasım sonunda bağışıklıkla ilgili bir bilgimiz olur.

Aralık ayında virülansı azaltılmış olan Çin aşısıyla ilgili eğer istediğimiz şekilde sonuç alınırsa 5 milyon aşı uygulanmış olacak.

Bizim aşımız da muhtemelen nisan ayı itibarıyla devreye girer diye düşünüyoruz her şey normal giderse. O zaman dek en az 3-4 aşının devreye gireceğini tahmin ediyorum.

SERHAT HOCA: 3-4 hafta önce başladı Çin aşısının çalışmaları. Önce sağlık personelinde başlandı. 500'ü geçti aşılanan kişi sayısı. Bu aşı dünyanın değişik ülkelerinde faz-3 çalışmaları devam ediyordu. Brezilya'da da önemli bir sorun yok. (Pfizer aşısı) Onda rakam daha kısıtlı. Planlandığı gibi gidiyor. Yıl sonuna doğru birkaç aşı için erken ruhsatlanma olacak gibi duruyor.

Seyahat kısıtlaması olur mu?
Şu an böyle bir kısıtlama düşünmüyoruz. özellikle alınması ve uyulması gereken tedbirlere uyum gösterme noktasında bir kararlılık içerisinde olursa biz bunun üstesinden geliriz. bunu 1.5 ay öncesinde antep'te, diyarbakır'da, urfa'da, mardin'de, batman'da, ankara'da yükselmişti. benzer tedbirleri alarak sonuç aldık. ankara bu tedbirlerle geriledi.

İstanbul'da vaka artış oranı

İstanbul'da özellikle son 1 hafta içinde vaka artış oranı yüzde 62. Birkaç ilçeyi söyleyeyim, Büyekçekmece yüzde 123, Sarıyer yüzde 120, Bakırköy yüzde 104, Bayrampaşa yüzde 98, Kağıthane, Tuzla, Sancaktepe, Beykoz şeklinde gidiyor.

İlçelerde yüzde 29'dan yüzde 123 arası artış sözkonusu. Türkiye'deki hasta sayısının yüzde 40'a yakınının İstanbul'da olduğunu söylemek istiyorum.

Özellikle İstanbul'da son 1 haftada niye bu kadar artış oldu? İstanbul dünyanın 14. nüfus yoğunluğu olan kenti. Dünyadan gelenlerle birlikte 20 milyondan bahsediyoruz. Mutasyonla ilgili olarak çalışma için söylüyorum. Mutasyon daha çok bulaştırıcılığı arttırması şeklinde karşımıza çıkıyor. Daha önce 15-20 dakikada bulaşan virüs artık d ha kısa sürede bulaşma özelliği sözkonusu. So dönem dkikkat ettiğimizde diğer illerimiz için aynı şeyi söylüyorum virüsün bulaştırıcılğı daha çok arttı.Maske, mesafe ve el hijyenine dikkati söylüyoruz, kalabalık ortamlardan mutlaka kaçınmamız gerekiyror. Bir araya gelmemizde 6-8 kişi fazla olmamasına dikkat etmeliyzi. Eskisine göre daha fazla bulaştırıcılığı oldu. Uçuşlarla ilgili HES uygulamasını yaygınlaştırıyoruz. Her geçen gün HES uygulamasını daha da yoğunlaştıracağız. 16,5 milyon vatandaşımızın tedbirlere hassasiyetle uymasını beklyoruz. Bizim hareketliliğimizi en az üçte bir azaltmamız gerekiyor.

Okullardaki durum nasıl?
Okullarla ilgili şu an ciddi bir artışın olmadığını biliyoruz. Toplumun genelinden farklı bir artış olmadığını söyleyebiliriz. Önümüzdeki günler salgının seyriyle birlikte diğer sınıfların kademeli bir geçiş olması konuşulmuştu. Bununla ilgili önümüzdeki dönem salgının seyri belirleyecek. Şu an İstanbul özelinde baktığımızda ilave bir sınıfın Bilim Kurulunun önerisinin olmadığını söyleyebilirim. Şu ana kadar açılan sınıflarla ilgili ortalamalardan farklı bir pozitiflik oranının olmadığını söyleyebilirim. Zaten tercihe bağlı 2+5 şeklinde uygulama ile eğitim devam ediyor. Önümüzdeki haftalar Bilim Kurulunun kademelendirmeyi devam ettirme konusunda bir yaklaşımı yok. Teşekkür ediyorum.